Ogrody górnośląskich rezydencji miejskich

• Autorzy: Łakomy K.

Warianty tytułu

EN

Upper Silesian urban villas gardens

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W miejskim budownictwie rezydencjonalnym epoki przemysłowej dominują dwa typy zabudowy – willa i pałac. Pierwszy z nich, ze względu na swoja formę, tradycję i powiązanie z ogrodem, stał się niezwykle popularny zwłaszcza wśród średniozamożnej klasy przemysłowców, a także arystokratów. Otaczające wille tereny zielone stanowiły o charakterze całego założenia, posiadały formy zazwyczaj dostosowane do skali, lokalnych uwarunkowań oraz ogólnych tendencji w XIX-wiecznej sztuce ogrodowej. Charakterystyczne dla krajobrazu górnośląskich ośrodków o genezie industrialnej grupy zieleni ogrodów willowych współcześnie posiadają zatartą lub przekształconą kompozycję, a brak właściwej ochrony i pielęgnacji powoduje ich powolne zanikanie z przestrzeni miasta.

EN

In municipal residential building of the industrial epoch, there predominate two types of buildings – villa and palace. First of them, with regard on it’s form, the tradition and the connection with garden, was unusually popular especially among the industrialists’ middle class, and also the aristocrats. Surrounding villas greenery made up about character of whole establishment, usually they form was determinate the scale, local conditioning as well as general tendencies in 19th century garden art. Characteristic for scenery of Upper Silesian cities of industrial origin was the group grows green in the residential gardens. Contemporary their composition is obliterated or transformed and the lack of proper protection and cultivation is the main reason of their slowly disappearance from landscape.

Słowa kluczowe

PL

miasto przemysłowe; sztuka ogrodowa; architektura rezydencjonalna XIX w.; willa

EN

industrial city; garden art; 19th century residential architecture; villa

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 109, z. 6-A
• Strony: 99--107
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., fot.

Twórcy

autor

Łakomy K.

• Zakład Sztuki Ogrodowej i Terenów Zielonych, Instytut Architektury Krajobrazu, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• ACKERMAN J.S., The Villa. Form and Ideology of Country Houses, Princeton University Press, Washington 1990.
• BOBER A., Wrocławska willa Eichborn i jej motywy antyczne, [w:] Dylemat klasycyzmu. O sztuce Wrocławia XVIII-XIX wieku i jej europejskich kontekstach, (red.) Z. Kębłowska-Ostrowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1994.
• BRÖNNER W., Die Bürgerliche Villa in Deutschland 1830-1890, Wernersche Verlagsgesellschaft, Worms 1994.
• BRÖNNER W., Die Bürgerliche Villa in Potsdam, J. Strauss Verlag, Potsdam 2000.
• ŁAKOMY K., Przemiany budownictwa willowego na przestrzeni dziejów, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” T. LVI, z. 1/2011, Warszawa 2011, 27-37.
• ŁAKOMY K., Wille miejskie Katowic, Wydawnictwo Muzeum Śląskiego, Katowice 2011.
• MAJDECKI L., Historia Ogrodów, T. 1-2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, 2009.