A multi-criteria appraisal of the selection of means of urban passenger transport using the Electre and AHP methods

• Autorzy: Dudek M. , Solecka K. , Richter M.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.18.088.8693

Warianty tytułu

PL

Wielokryterialna ocena wyboru środków miejskiego transportu pasażerskiego z wykorzystaniem metod Electre i AHP

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article presents the main components of the multi-criteria decision making (MCDM) methodology and their application in the assessment of several public transportation solutions in a specific traffic corridor. The corridor in question is 15 km long and runs through the centre of Wrocław, Poland. The analysis focused on six alternative scenarios. The following elements were taken into consideration in their design: alternative means of land transport; different types of vehicles and priorities for public transportation; location of bus and tram stops. The individual solutions were assessed based on six criteria designed to measure different aspects of the problem with the use of two alternative MCDM methods: Electre III/IV and AHP. Computational experiments established the final ranking of transport solutions in the corridor from best to worst in terms of the analysed criteria.

PL

W artykule przedstawiono elementy metodologii wielokryterialnego wspomagania decyzji (MCDM), a następnie możliwość zastosowania metod MCDM do oceny rozwiązań obsługi pasma zabudowy komunikacją zbiorową. Rozważany korytarz transportowy zlokalizowany jest w centrum miasta Wrocławia (korytarz o długości 15 km). Ocenie poddano 6 wariantów rozwiązań, przy konstruowaniu których uwzględniono następujące elementy: alternatywne środki transportu (środki transportu naziemnego), różne typy pojazdów, priorytety dla transportu publicznego, lokalizację przystanków. Do oceny rozwiązań przyjęto zestaw 6 kryteriów uwzględniających różne aspekty rozważanego problemu. Zbiór wariantów oceniono dwiema metodami wielokryterialnego wspomagania decyzji (MCDM): metodą Electre III/IV oraz AHP. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów obliczeniowych uzyskano uszeregowanie końcowe wariantów od najlepszego do najgorszego względem rozważanych kryteriów.

Słowa kluczowe

EN

transportation corridor; public transportation; multi-criteria decision making

PL

korytarz transportowy; komunikacja zbiorowa; wielokryterialne wspomaganie decyzji

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Technical Transactions
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 115, iss. 6
• Strony: 79--93
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., tab.

Twórcy

autor

Dudek M.

• Institute of Road, Railroad and Transportation Engineering, Faculty of Civil Engineering, Cracow University of Technology

autor

Solecka K.

• Institute of Road, Railroad and Transportation Engineering, Faculty of Civil Engineering, Cracow University of Technology

autor

Richter M.

• Faculty of Business Sciences, University of Applied Sciences, Zwickau

Bibliografia

• [1] Brans J., Mareschal B., Vincke P., Promethee. A new family of outranking methods in multicriteria analysis, Brans J. (ed.) Operations Research ‘84, North-Holland, Amsterdam 1984.
• [2] Cascetta N., Transportation system engineering: theory and methods, Kluwer Academic Publishers, London 2001.
• [3] Daganzo C., Fundamentals of transportation and traffic operations, Pergamon Press, San Francisco 1997.
• [4] Dudek M., Rudnicki A., Optymalizacja obsługi pasma zabudowy transportem zbiorowym, Warszawa 2007.
• [5] Ernst & Young / Politechnika Krakowska, Plan Generalny rozwoju transportu szynowego we Wrocławiu. Część 1: Ogólna koncepcja transportu szynowego we Wrocławiu, 2007.
• [6] Geoffrion A., Dyer J., Feinberg A., An interactive approach for multi-criterion optimization, with an application to the operation of an academic department, Management Science, Vol. 19, No.4, 1972.
• [7] Gupta A., Comparative study of private and public bus transport in Delhi, Proceedings of the 8th IFAC Symposium on Transportation Systems, Chania 1997.
• [8] Haimes Y. Y., Hall W. A., Multiobjectives in water resources systems analysis: The SWT method, Water Resources Research, Vol. 10/1975.
• [9] Jacquet-Lagreze E., Siskos J., Assessing a set of additive utility functions for multicriteria decision making: the UTA method, European Journal of Operational Research, Vol. 10/1982.
• [10] Keeney R., Raiffa H., Decisions with multiple objectives. Preferences and value tradeoffs, Cambridge University Press, Cambridge 1993.
• [11] Kiba Janiak M., Żak J., Multiple Criteria Evaluation of Different Redesign Scenarios of the Public Tram System, Transportation Research Procedia, Vol. 3/2014.
• [12] Kiciński M., Judt W., Kłosowiak R., Wielokryterialna ocena wariantów dojazdu mieszkańców aglomeracji poznańskiej do Poznania, Autobusy, Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, vol. 12, 2017, 560-563.
• [13] Kobryń A., Wielokryterialne wspomaganie decyzji w gospodarowaniu przestrzenią, Warszawa 2014.
• [14] Litman, T., Well measured-developing indicators for sustainable and livable Public transport planning, Victoria Transport Policy Institute, Victoria, Canada, http://www.vtpi.org/wellmeas.pdf (access: 10.01.2018).
• [15] Macharis C., Bernardini A., Reviewing the use of Multi-Criteria Decision Analysis for the evaluation of transport projects: Time for a multi-actor approach, Transport Policy Vol. 37/2015, 177-186.
• [16] Owczarzak Ł., Żak J., Design of passenger public transportation solutions based on autonomous vehicles and their multiple criteria comparison with traditional forms of passenger transportation, 18th Euro Working Group on Transportation, EWGT 2015, 14-16 July 2015, Delft, The Netherlands, Transportation Research Procedia, Vol. 10/2015, 472-482.
• [17] Pastijn H., Leysen J., Constructing an outranking relation with ORESTE, Mathematical and Computer Modelling, Vol. 12, No 10/11, 1989.
• [18] Roy B., The outranking approach and the foundations of Electre methods, [in]: Bana e Costa C. (Ed.), Readings in Multiple Criteria Decision Aid, Springer-Verlag, Berlin 1990.
• [19] Roy B., Wielokryterialne wspomaganie decyzji, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1990.
• [20] Rudnicki, A., Jakość komunikacji miejskiej, SITK, Krakow 1999.
• [21] Saaty, T., The Analytic Hierarchy Process: Planning, priority setting, resource allocation, McGraw-Hill, New York 1980.
• [22] Saaty T., Transport planning with multiple criteria: The Analytic Hierarchy Process applications and progress review, Journal of Advanced Transportation, Vol. 29, No. 1, 1995.
• [23] Sawicki P., Kiciński M., Fierek S., Selection of the most adequate trip-modelling tool for integrated transport planning system, Archives of Transport, 2016, Vol. 37, Iss. 1, 2016, 55-66.
• [24] Skalka, J., Bouyssou, D., Bernabeu, Y., ELECTRE III et IV. Aspects methodologiques et guide d’utilisation, LAMSADE, 25, Paris 1986.
• [25] Solecka K., Wielokryterialna ocena wariantów zintegrowanego miejskiego transportu publicznego w Krakowie, praca doktorska, Kraków 2013.
• [26] Steuer R., An interactive multiple objective linear programming procedure’ TIMS studies in the management sciences, Computers & Operations Research, 1977.
• [27] Vincke P., Multicriteria decision-aid, John Wiley&Sons, Chichester 1992.
• [28] Vuchic V., Urban transit systems and technology, John Wiley & Sons, New York 2007.
• [29] Żak J., Fierek S., Design and evaluation of alternative solutions for integrated urban transportation system, CD – Proceedings of the World Conference on Transport Research, Berkeley 2007.

Uwagi

EN

Section "Civil Engineering"

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).