Ocena precyzji badań międzylaboratoryjnych metodą odporną "S-algorytm"

• Autorzy: Volodarsky E. T. , Warszawa Z. L.

Warianty tytułu

EN

Estimation of the precision in inter-laboratory control experiment by robust method S-algorithm

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na przykładzie międzylaboratoryjnych badań porównawczych precyzji (niepewności) pewnej metody pomiarowej, omówiono jak na dokładność oceny statystycznej ich wyników wpływają outliery (dane odstające), jeśli pojawią się w tych wynikach. Rozpatrzono możliwość zastosowania odpornych metod oszacowania jako alternatywę do tradycyjnie stosowanego odrzucania danych odstających. Uwzględniają one wyniki wszystkich pomiarów wraz z outlierami. Pozwalają też na bardziej wiarygodne statystycznie oszacowanie rozkładu normalnego modelującego dane eksperymentalne, szczególnie dla małych próbek. Jako ilustrację, oszacowano wspólne odchylenie standardowe precyzji pewnej metody pomiarowej dla wyników badań tą metodą otrzymanych w 9-ciu laboratoriach. Odchylenie to, obliczone tradycyjnie bez odrzucenia outliera, było 1,5 razy większe niż z odrzuceniem, zaś dla metody odpornej "S- algorytm" jest bliskie mniejszej z obu wartości, lecz ma większą od niego wiarygodność.

EN

The influence of outliers in measurement results on the accuracy of resulting estimates is shown. Implementation of robust estimation methods is considered. These methods take into account all measurement results including outliers and the corresponding to them normal distribution could be choose better. Then it allows to provide a more reliable statistical estimates than classic methods with eliminating outliers, especially for samples of small volume. As the example the estimates of the common standard deviation of all numerical data from comparing tests of the measurement precision of some method in 9 labs are calculated by traditional methods and robust method "S-Algorithm". Results confirm the better efficiency of this robust method.

Słowa kluczowe

PL

precyzja pomiaru; dane odstające; metoda odporna

EN

measurement precision; robust method; estimation

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Elektrotechniczny
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 91, nr 10
• Strony: 192--196
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Volodarsky E. T.

• Uniwersytet Narodowy Ukrainy " Politechnika Kijowska"

autor

Warszawa Z. L.

• Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, 02 486 Warszawa Al.Jerozolimskie 202

Bibliografia

• 1. PN-ISO 5725-1...-6: 2002: Dokładność (poprawność i precyzja) metod pomiarowych i wyników pomiarów. Części: 1. Zasady i definicje; 2. Basic method for the determination of repeatability and reproducibility of a standard measurement method.; ... 5. Alternative methods for the determination of the precision ...; 6. Stosowanie w praktyce wartości określających dokładność.
• 2. ISO 13528: (2005) Statistical methods for use in proficiency testing by interlaboratory comparisons (IDT), attachment C2
• 3. ISO/TS 21748: (2010). Guidance for the use of repeatability, reproducibility and trueness estimates in measurement uncertainty estimation.
• 4. Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement.GUM. First ed. 1993 ISO Switzerland, last corrected ed. JCGM BIPM (2008); + polskie tłum. wydania 1995: Wyrażanie niepewności pomiarów. Przewodnik. GUM Alfavero (1999, 2002)
• 5. Tukey J.W.: Exploratory Data Analysis. Addison-Wesley (1978)
• 6 Huber P.J. Robust Statistics, J. Wiley & Sons, New York... 1981
• 7. Willinik R.: What is robustness in data analysis? Metrologia 45 (2008), 442-447.
• 8. Volodarsky E.T., Koshevaya L.A., Warsza Z.: Niepewność jako miara poziomu zaufania do wyników niektórych procedur doświadczalnych. PAK (Pomiary Automatyka Kontrola) vol. 57, nr 5 (2011) s. 483-486
• 9. Volodarsky E.T., Warsza Z.L., Koshevaya L. A.: Odporna ocena dokładności metod pomiarowych. PAK vol. 58, n.4/2012 s. 396 -401
• 10. Volodarsky E.T., Warsza Z. L., Koshevaya L.A., Palanyczenko D.: Zastosowanie estymacji odpornej w badaniach biegłości laboratorium przy niewielkiej liczbie pomiarów. Pomiary Automatyka Kontrola vol.59 nr 6 2013 s. 554 -557
• 11. Volodarski E.T., Warsza Z. L., Zastosowanie odpornościowej statystyki na przykładzie badań międzylaboratoryjnych. Przegląd Elektrotechniczny - El. Review 11' 2013 s. 260 - 267.
• 12. Volodarsky E.T., Warsza Z. L., Koshevaya L.A., System oceny i zapewnienia jakości badań biegłości laboratoriów przy ich akredytacji. Przemysł Chemiczny vol. 93 n.8 (2014) s. 1252 -54
• 13. Volodarsky E.T., Warsza Z. L., Koshevaya L.A., System oceny statystycznej w badaniu biegłości laboratoriów badawczych. PAK (Pomiary Automatyka Kontrola) 2014 nr 10, s. 816 -821
• 14. Warsza Z. L., Korczyński J., Statystyki skośności i kurtozy małych próbek pomiarowych z populacji o rozkładzie normalnym i kilku innych. PAK vol. 60 n.12 (2014) s.1119 -23
• 15. Zieliński R.. Tablice statystyczne", PWN, Warszawa 1972
• 16. Piotrowski J.(†), Kostyrko K.: Wzorcowanie aparatury pomiarowej. Nowe wydanie. PWN Warszawa 2012
• 17. Zięba A. Analiza danych w naukach ścisłych i technice. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2013