Programy komputerowe do wyznaczania prawdopodobieństwa oraz skutków poważnych awarii

• Autorzy: Tuśnio Norbert , Wolny Paweł , Siuta Dorota

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0014.3022

Warianty tytułu

EN

Computer programmes for determining the probability and consequences of major accidents

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono przegląd najbardziej popularnych i dostępnych w kraju programów komputerowych wspomagających wykonywanie poszczegolnych etapow procesu analizy i oceny ryzyka dla zakładow dużego i zwiększonego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Szczegolną uwagę skupiono na zaletach i wadach poszczególnych programoó, biorąc po uwagę ich funkcjonalność, dostępność, łatwość użycia oraz wiarygodność i walidację uzyskiwanych wyników. Właściwy dobor programu (do określenia wartości zasięgu stref zagrożeń i konsekwencji, częstości wystąpienia skutków scenariuszy awaryjnych, wskaźnika ryzyka) pozwala zaprojektować adekwatne środki bezpieczeństwa i ochrony na wypadek wystąpienia takich zdarzeń niepożądanych. Ułatwia rownież przygotowanie map ryzyka oraz wewnętrznych i zewnętrznych planow operacyjno-ratowniczych.

EN

The article presents an overview of the most popular available computer programmes in Poland used to support the implementation of particular stages of the process of risk analysis and assessment for lower or upper tier establishments. Particular attention was focused on the advantages and disadvantages of particular programmes, taking into account their functionality, availability, ease of use, as well as the reliability and validation of the results obtained. The appropriate selection of a program to determine the hazard zones, consequences, frequencies, and risk indicators of accident scenarios allows designing adequate safety and protection measures to be adopted in the event of occurrence of such undesired events. It also facilitates the preparation of risk maps as well as internal and external operation and emergency plans.

Słowa kluczowe

PL

analiza ryzyka; programy komputerowe; modelowanie skutków awarii

EN

risk analysis; computer programmes; physical effects and consequence modelling

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 74 (tom 2)
• Strony: 47--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Tuśnio Norbert

• Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Wolny Paweł

• Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska

autor

Siuta Dorota

• Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska

Bibliografia

• [1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/18/UE z 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi z substancjami niebezpiecznymi, zmieniająca, a następnie uchylająca dyrektywę Rady 96/82/WE (Dz.Urz. UE L 197 z 24.07.2012), s. 1–37.
• [2] Rozporządzenie Ministra Rozwoju z 29 stycznia 2016 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. z 2016 r. poz. 138).
• [3] Rozporządzenie Ministra Rozwoju z 23 lutego 2016 r. w sprawie raportu o bezpieczeństwie zakładu o dużym ryzyku (Dz.U. z 2016 r. poz. 287).
• [4] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 8 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze (Dz.U. z 2016 r. poz. 821).
• [5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 2 grudnia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu informacji wymaganych do podania do publicznej wiadomości przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2015 r. poz. 2145).
• [6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 30 grudnia 2002 r. w sprawie poważnych awarii objętych obowiązkiem zgłoszenia do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2003 r. nr 5, poz. 58).
• [7] Rozporządzenie Ministra Środowiska z 18 maja 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie poważnych awarii objętych obowiązkiem zgłoszenia do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2016 r. poz. 799).
• [8] Markowski A.S., Pietrzykowski M., Żyłła R.J., Metoda generowania typowych scenariuszy awaryjnych w zakładach dużego i zwiększonego ryzyka – ExSysAWZ, XII Konferencja Naukowo-Techniczna „Bezpieczeństwo Instalacji Przemysłowych”, Warszawa 2013.
• [9] Markowski A.S., Siuta D., Selection of representative accident scenarios for major industrial accidents, “Process Safety and Environmental Protection” 2017, 111, 652–662.
• [10] Siuta D., Pawlak H., Markowski A.S., Materiały szkoleniowe SPBPP, Politechnika Łódzka, Łodź 2018.
• [11] Siuta D., Markowski A.S., Zastosowanie algorytmu logiki rozmytej do modelowania skutków awaryjnych uwolnień LNG do wody morskiej, „Przemysł Chemiczny” 2017, 96 (5), 1105–1108.
• [12] CHARM Software – When Realism Counts. Materiały dystrybutora programu, Lometa (US, TX) 2019.
• [13] Effects – advanced, easy-to-use consequence analysis. Materiały dystrybutora programu, Bergen (NO) 2019.
• [14] Phast – The world’s most comprehensive hazard analysis software for all stages of process industry design and operation. Materiały dystrybutora programu, Oslo (NO) 2018.
• [15] Safeti – The right choice for safety professionals. Materiały dystrybutora programu, Oslo (NO) 2018.
• [16] User’s manual (functional description) of the research software complex of risk assessment and accident simulation „RizEx-2”, Scientific Center of Risk Investigations „Rizikon”, Severodonetsk (UA) 2011.
• [17] Technical documentation ALOHAR (Areal Locations Of Hazardous Atmospheres) 5.4.4. Technical Memorandum 43, National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), National Ocean Service (NOS), Office of Response and Restoration (OR&R), Seattle, Washington, 2013.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).