Oznaczanie surfaktantów w próbkach środowiskowych pochodzących z terenów działalności górnictwa naftowego i gazownictwa

• Autorzy: Gajec M. , Król A. , Kukulska-Zając E.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2017.05.06

Warianty tytułu

EN

Determination of surfactants in environmental samples descending from areas of oil and gas industry activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ze względu na powszechne stosowanie związków powierzchniowo czynnych, ich toksyczność oraz swobodne przemieszczanie w różnych elementach ekosystemu istotnym zagadnieniem staje się poznanie losu środowiskowego surfaktantów. Związki te obecne są również w produktach oraz odpadach wiertniczych. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki walidacji spektrofotometrycznej metody oznaczania surfaktantów anionowych w próbkach odpadów o złożonej matrycy pochodzących z terenów działalności górnictwa naftowego i gazownictwa. Zaprezentowano również wyniki badań z zastosowaniem opracowanej metody dla próbek rzeczywistych, w tym próbek płynów do szczelinowania oraz próbek ciekłych i stałych odpadów wiertniczych.

EN

Due to the widespread use of surfactants, their toxicity and ability to move freely in different parts of the ecosystem, knowledge about environmental fate of surfactants becomes an important issue. These compounds are also present in drilling products as well as wastes. This article presents the results of validation of a spectrophotometric method for the determination of anionic surfactants in waste samples with complex matrix, deriving from areas of oil and gas industry activity. The article also shows the results of studies based on the developed method applied to real samples including fracturing fluids as well as liquid and solid drilling waste.

Słowa kluczowe

PL

oznaczanie surfaktantów; środki powierzchniowo czynne; odpady wiertnicze; ochrona środowiska

EN

determination of surfactants; surface-active agents; drilling wastes; environmental protection

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 73, nr 5
• Strony: 340--349
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab., wz.

Twórcy

autor

Gajec M.

• Zakład Ochrony Środowiska. Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Król A.

• Zakład Ochrony Środowiska. Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Kukulska-Zając E.

• Zakład Ochrony Środowiska. Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Draghici C., Coman D., Sica M., Dima C.: Method validation and uncertainty estimation for anionic surfactants determination from municipal wastewaters. Revue Roumaine de Chimie 2013, vol. 58, no. 7-8, s. 711-716.
• [2] Khaled E., Mohamed G.G., Awad T.: Disposal screen-printed carbon paste electrodes for the potentiometric titration of surfactants. Sensors and Actuators B: Chemical 2008, vol. 135, no. 1, s. 74-80.
• [3] Krasińska A., Król A., Dobrzańska M.: wstępne przygotowanie próbek o skomplikowanej matrycy do badań metodą chromatografii jonowej. Nafta-Gaz 2013, nr 4, s. 329-340.
• [4] Krasińska A., Król., Kukulska-Zając E.: Ocena szkodliwości odpadów wiertniczych na podstawie badań wyciągów wodnych. Nafta-Gaz 2009, nr 9, s. 697-705.
• [5] Lizondo-Sabater J., Martínez-Máñez R., Sancenón F., Seguí M.J., Soto J.: Ion-selective electrodes for anionic surfactants using a cyclam derivative as ionophore. Talanta 2008, vol. 75, no. 1, s. 317-325.
• [6] Olkowska E., Polkowska Ż.: Wykorzystanie techniki chromatografii jonowej w analityce surfaktantów w próbkach wód powierzchniowych. [W:] Michalski R. (red.): chromatografia jonowa. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2012.
• [7] Olkowska E., Polkowska Ż., Namieśnik J.: Analytical procedures for the determination of surfactants in environmental samples. Talanta 2012, vol. 88, s. 1-13.
• [8] Olkowska E., Polkowska Ż., Namieśnik J.: Występowanie surfaktantów w próbkach środowiskowych. Wiadomości Chemiczne 2010, z. 64, s. 9-10.
• [9] Polskowska Ż., Olkowska E.: Oznaczanie wybranych związków z grupy jonowych surfaktantów w próbkach środowiskowych z wykorzystaniem techniki chromatografii jonowej. [W:] Michalski R. (red.): Postępy chromatografii jonowej. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze 2014.
• [10] Ŕodenas-Torralba E., Reis B.F., Morales-Rubio A., de la Guardia M.: An environmentally friendly multicommutated alternative to the reference method for anionic surfactants determination in water. Talanta 2005, vol. 66, no. 3, s. 591-599.
• [11] Szymański A., Wyrwas B., Łukaszewski Z.: Application of an indirect transammetric method for the determination of non-ionic surfactants in surface water. Analysis Chimica Acta 1995, vol. 305, no. 1-3, s. 256-264.
• [12] Traverso-Soto J.M., González-Mazo E., Lara-Martín P.A.: Analysis of Surfactants in Environmental Samples by Chromatographic Techniques. [W:] de Azevedo Calderon L. (ed.): Chromatography – The Most Versatile Method of Chemical Analysis; www.intechopen.com/books/chromatography-the-most-versatile-method-of-chemical-analysis (dostęp: wrzesień 2016).
• [13] Ahu Z., Hao Z., Li Z., Chen J.: Direct spectrophotometric determination of alkylphenol polyethoxylate nonionic surfactants in wastewater. water Research 2003, vol. 37, no. 18, s. 4506-4512.
• [14] Zieliński R.: Surfaktanty towaroznawcze i ekologiczne aspekty ich stosowania. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2000.
• Akty prawne i normatywne
• [15] PN-EN 903:2002 Jakość wody – Oznaczanie surfaktantów anionowych przez pomiar indeksu błękitu metylenowego MBAS.
• [16] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 1800).
• [17] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1178).
• [18] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczona do spożycia (Dz.U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728).

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).