The Content of the Organic Carbon and Total Nitrogen in the Soil of the Reclaimed Repository of the Sulphur Mine "Machów" after Many Years of Agricultural and Forestry Management

• Autorzy: Wójcik J. , Kowalik S.

Identyfikatory

DOI

10.7494/geom.2014.8.4.91

Warianty tytułu

PL

Zawartość węgla organicznego i azotu ogólnego w glebie zrekultywowanego zwałowiska Kopalni Siarki „Machów" po wieloletnim zagospodarowaniu rolniczym i leśnym

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents the results of the studies over the formation of the content of organic carbon and total nitrogen in the profile of initial soil of forested and agriculturally managed areas of the repository "Machów", after 30 years from carrying out reclamation measures. The grounds making the external repository Sulphur Mine "Machów" are very heavy (domination of Krakowiec loam), have several per cent content of CaCO3 and neutral or slightly alkaline reaction. Before starting the reclamation they were, like all the "raw" grounds poor in two basic elements constituting the soil fertility, and carbon (organic) and nitrogen (total). Thirty years old period of forest and agricultural management caused a significant increase of such components in the surface layers. There were also difference in the accumulation of Corg and Ntot' depending on the way of the management of the reclaimed areas.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad kształtowaniem się zawartości węgla organicznego i azotu ogólnego w profilu gleby inicjalnej zalesionych i zagospodarowanych rolniczo powierzchni zwałowiska „Machów", po 30 latach od wykonania na nich zabiegów rekultywacyjnych. Grunty budujące zwałowisko zewnętrzne Kopalni Siarki „Machów" są utworami bardzo ciężkimi (dominacja iłów krakowieckich), mają kilkuprocentową zawartość CaCO3 i korzystny odczyn. Przed rozpoczęciem rekultywacji charakteryzowały się, jak wszystkie grunty „surowe", niską zawartością dwóch podstawowych pierwiastków decydujących o funkcjonowaniu gleby, tj. węgla organicznego i azotu ogólnego. Trzydziestoletni okres zagospodarowania leśnego i rolnego spowodował znaczący wzrost zawartości tych składników w warstwach przypowierzchniowych. Wystąpiły też różnice w akumulacji Corg i Nog w zależności od sposobu zagospodarowania terenów zrekultywowanych.

Słowa kluczowe

EN

repository; reclamation; organic carbon; total nitrogen

PL

zwałowisko; rekultywacja; węgiel organiczny; azot ogólny

• Wydawca: AGH University of Science and Technology Press
• Czasopismo: Geomatics and Environmental Engineering
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 8, no. 4
• Strony: 91--101
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Wójcik J.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, Krakow, Poland

autor

Kowalik S.

• AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering, Krakow, Poland

Bibliografia

• [1] Bender J., Gilewska M., Wójcik A.: Przydatność robinii akacjowej do zadrzewień terenów pogórniczych. Archiwum Ochrony Środowiska, nr 3-4, 1985, pp.113-133.
• [2] Brożek S.: Przekształcanie górskich gleb porolnych przez olszę szarą (Alnus incana (L.) Moench). Series: Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie. Rozprawa Habilitacyjna, nr 184, Akademia Rolnicza, Kraków 1993.
• [3] Fuk H., Gołda T., Trafas M.: Badania utworów nadkładu i zwałowisk dla potrzeb rekultywacji na przykładzie górnictwa odkrywkowego siarki. Series: Zeszyty Naukowe AGH, Geodezja, nr 65,1981, pp. 28-42.
• [4] Gilewska M.: Rekultywacja biologiczna gruntów pogórniczych na przykładzie KWB „Konin". Series: Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu: Rozprawy Naukowe, z. 211, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu, Poznań 1991.
• [5] Gołda T.: Inicjalne procesy glebotwórcze zachodzące w szlamach poflotacyjnych w wyniku upraw rekultywacyjnych i wieloletniego użytkowania rolnego. Series: Rozprawy Monografie, 164, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2007.
• [6] Katzur J., Bócker L., Stahr F.: Humus und Bodenentwicklung in Kippen-Forstoko-systemen. Der Wald, vol. 25,1999, pp. 1339-1341.
• [7] Knabe W.: Die Rekultwierung im Rheinischen Braunkohlenrevier. Braunkohle, Warme und Energie, z. 4,1963, pp. 134-143.
• [8] Kowalik S.. Tendencje i dynamika zmian właściwości gruntów zwałowiskowych górnictwa siarki, objętych rekultywacją rolniczą. Proceedings of Conference "Procesy wietrzeniowe i glebotwórcze na zwałach krajobrazów technogennych", Konin-Ślesin 1989, pp. 357-372.
• [9] Kowalik S.: Właściwości gleby inicjalnej ukształtowanej w wyniku wieloletniej uprawy rolniczej gruntów zwałowiskowych górnictwa siarki. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, z. 418,1995.
• [10] Kowalik S.. Właściwości chemiczne gleb industrioziemnych użytkowanych rolniczo i leśnie na zrekultywowanym zwałowisku Kopalni Siarki „Machów". Roczniki Gleboznawcze, t. 55, nr 2, 2004, pp. 239-249.
• [11] Krzaklewski W.: Wytyczne rekultywacji biologicznej zboczy Zwałowiska Zewnętrznego Kopalni Siarki „Machów". Archiwum Katedry Kształtowania i Ochrony Środowiska AGH, 1978.
• [12] Krzaklewski W., Mikłaszewski A.: Rekultywacja zwałów nadkładu w górnictwie węgla brunatnego w Polsce, [in:] Górnictwo węgla brunatnego: II Międzynarodowy Kongres, Wrocław, 10-13 czerwca 1996 r., Series: Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej, 79, Oficyna Wydawnicza PW, Wrocław 1996, pp. 215-218.
• [13] Lityński T., Jurkowska H.: Żyzność gleby i odżywianie się roślin. PWN, Warszawa 1982.
• [14] Pietrzykowski M. (red.): Analiza i optymalizacja metod klasyfikacji siedlisk i kryteriów oceny rekultywacji leśnej na wybranych terenach pogórniczych w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego, Kraków 2010.
• [15] Pokojska-Burdziej A., Strzelczyk E.: Występowanie Frankia w glebie spod brzozy (Betula pendula Roth.) i olszy (Alnus glutinosa L.) z różnych stanowisk. Sylwan, r. 144, nr 4, 2000, pp. 19-26.
• [16] Siuta J.: Ochrona ziemi. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1982.
• [17] Sourkova M., Frouz J., Szntuckova H.: Accumulation of carbon, nitrogen i phosphorus during soil formation on alder spoil heaps after brown-coal mining, near Sokolov (Czech Republic). Geoderma, vol. 124, 2005, pp. 203-214.
• [18] Węgorek T.: Zmiany niektórych właściwości materiału ziemnego i rozwój fitocenoz na zwałowisku zewnętrznym kopalni siarki w wyniku leśnej rekultywacji docelowej. Series: Rozprawy Naukowe - Akademia Rolnicza w Lubline, 275, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Lublin 2003.
• [19] Wójcik ]., Krzaklewski W.. Akumulacja materii organicznej w inicjalnych glebach na zwałowisku zewnętrznym kopalni węgla brunatnego „Adamów". Roczniki Gleboznawcze, t. 58, nr 3/4, 2007, pp. 151-159.
• [20] Wójcik ]., Krzaklewski W.: Forestation as the method of the remediation of soilless areas of the Lignite Mine Turów. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 25, z. 3, 2009, pp. 171-187.
• [21] Znamirowska L., Szerszeń L., Karczewska A.: Procesy glebowe na rekultywowanych terenach kopalń węgla brunatnego. Górnictwo Odkrywkowe, r. 40, nr 2-3,1998, pp. 290-293.

Uwagi

The paper has been prepared within the scope of the AGH UST statutory research no. 11.11.150.008