Starszy kierowca w ruchu drogowym

• Autorzy: Ucińska M. , Niezgoda M. , Karaś D. , Tokarczyk E. , Odachowska E.

Warianty tytułu

EN

An elderly driver in road traffic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W większości krajów rozwiniętych, osoby w starszym wieku stanowią najszybciej zwiększającą się liczebnie grupę w populacji – szacuje się, że do 2030 roku 25 % populacji stanowiły będą osoby powyżej 65 roku życia. Oznacza to, że w najbliższych latach znacznemu zwiększeniu ulegnie liczba posiadaczy prawa jazdy w starszym wieku. Samochód staje się niezbędnym narzędziem organizacji codziennej aktywności. Pomimo kosztów (zwiększona liczba wypadków, hałas, zanieczyszczenia), podróżowanie samochodem połączone jest z aktywnością, wolnością i możliwością wyboru, a związek pomiędzy mobilnością a wysoką jakością życia jest bardzo silny. Dotyczy to zwłaszcza u osób starszych, dla których podróżowanie w inny sposób jest zwykle bardzo uciążliwe i trudne. Artykuł omawia zagadnienia związane z uczestnictwem starszych kierowców w ruchu drogowym, w tym między innymi aspekty zdrowotne i psychologiczne wpływające na sprawność za kierownicą.

EN

In majority of developed countries elderly people make up the fastest growing age group in the society – it is being estimated that 25% of the population will consist of people over 65 until 2030. This means a considerable growth of elderly driving license owners in the following years. A car has become a necessary instrument in organizing daily activities. Despite the costs (increased number of accidents, noise, pollution), travelling by car is connected with feeling of being active, independent and having a choice. Therefore, a connection between the mobility and high quality of living is very strong, especially for elderly people, for whom travelling in other way is usually very inconvenient and difficult. The article discusses the issues connected with the particiaption of elderly drivers in road traffic, including health and psychological aspects affecting the driving proficiency.

Słowa kluczowe

PL

osoby starsze; prawo jazdy; samochód; mobilność; jakość życia; ruch drogowy

EN

elder people; driving license; car; mobility; quality of life; traffic

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "TTS" Sp. z o.o
• Czasopismo: TTS Technika Transportu Szynowego
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 19, nr 9
• Strony: 889--900, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Ucińska M.

• Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii Instytutu transportu Samochodowego

autor

Niezgoda M.

• Centrum Zarządzania i Telematyki Transportu Instytutu Transportu Samochodowego

autor

Karaś D.

• Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii Instytutu Transportu Samochodowego

autor

Tokarczyk E.

• Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii Instytutu Transportu Samochodowego

autor

Odachowska E.

• Zakład Psychologii Transportu i Fizjologii Instytutu Transportu Samochodowego

Bibliografia

• 1. Adler, G., Rottunda, S. (2006). Older adults’ perspectives on driving cessation. Journal of Aging Studies, 20, p. 227−235.
• 2. Charlton, J.L., Oxley, J., Fildes, B., Oxley, P., Newstead, S., Koppel, S., O'Hare, M., (2006). Characteristics of older drivers who adopt self-regulatory. Transportation Research Part F 9, p. 363–373.
• 3. Clarke, D.D., Ward, P., Bartle, C., Truman, W. (2010). Older drivers’ road traffic crashes in the UK. Accident Analysis and Prevention 42, p. 1018–1024.
• 4. Dukic, T., Broberg, T. Older drivers’ visual search behaviour at intersections. Transportation Research Part F (2011), doi:10.1016/j.trf.2011.10.001.
• 5. Eisenhandler, S. A. (1990). The asphalt identikit: Old age and the driver's license. International Journal of Aging & Human Development, p. 30.
• 6. Fofanova, J., Vollrath M., (2011). Distraction while driving: The case of older drivers. Transportation Research Part F 14, p. 638-648.
• 7. Fonda, S. J., Wallace, R. B., Herzog, A. R. (2001). Changes in driving patterns and worsening depressive symptoms among older adults. Journal of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 56, p. S343−S351.
• 8. Helmuth L. (2002). A generation gap in brain activity. „Science”, 296. s.2131-2133.
• 9. Kielar-Turska M. (2002). Rozwój człowieka w pełnym cyklu 0ycia [w] Strelau J., (red.) Psychologia. Podrecznik akademicki. t.1. Gdansk: Gdanskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• 10. Langford, J., Koppel, S. (2006). Epidemiology of older driver crashes – Identifying older driver risk factors and exposure patterns, Transportation Research Part F 9 (2006). p. 309–321.
• 11. Langford, J., Methorst, R., Hakamies-Blomqvist, L. (2006)., Older drivers do not have a high crash risk – A replication of low mileage bias, Accident Analysis and Prevention 38, p. 574–578.
• 12. Leśniowska-Matusiak I. (2011). Osoby starsze w ruchu drogowym – wyzwanie na Dekadę Działań na Rzecz Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Kwartalnik BRD 1/2011 s. 22-24.
• 13. Liddle, J., McKenna, K., Broome, K. (2004). Older Road Users: From Driving Cessation to Safe Transportation. Brisbane, Australia: University of Queensland.
• 14. Molnar, L. J., Eby, D. W. (2008). The relationship between self-regulation and drivingrelated abilities in older drivers: An exploratory study. Traffic Injury Prevention, 9(4), p. 314−319.
• 15. Molnar, L.J., Eby, D.W., Kartje, P.S., St. Louis, R.M (2010) Increasing self-awareness among older drivers: The role of self-screening, Journal of Safety Research 41, p. 367–373.
• 16. Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), (2001). Ageing and transport: Mobility needs and safety issues. Report published by an OECD Scientific Expert Group, Paris, France.
• 17. Ragland, D. R., Satariano, W. A., MacLeod, K. E. (2005). Driving cessation and depressive symptoms. Journal of Gerontology: Medical Sciences, 60A, p. 399−403.
• 18. Reza A. (2002). Wybrane zagadnienia przydatne w rekonstrukcji wypadku [w:] Wypadki drogowe. Vademecum biegłego sadowego. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych.
• 19. Wypadki drogowe w Polsce w 2011 roku. (2012). Warszawa: KGP.
• 20. Zielińska A., (2008). Ocena zagrożeń na polskich drogach na podstawie analizy danych statystycznych o wypadkach. Konferencja PIU, Warszawa 16 kwietnia 2008.