Regeneracja struktury przestrzennej terenów po-kolejowych na przykładzie warszawskiej Pragi

• Autorzy: Duda Magdalena , Trębacz Paweł

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.21.009.13647

Warianty tytułu

EN

Regeneration of the spatial structure of post-railway areas on the example of Warsaw district of Praga

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Obserwacja doświadczeń polskich miast posiadających tereny kolejowe pokazuje, że pomimo niewątpliwych zalet kolej przyczyniła się do wzmocnienia podziałów przestrzennych i odseparowania poszczególnych obszarów. W dobie postępu technologicznego, tunelowanie linii kolejowych w centrach miast ułatwia proces inwestowania na tych wcześniej problemowych, ale eksponowanych obszarach w krajobrazie miasta i przyczynia się do ich rewitalizacji. Celem artykułu jest przybliżenie metody pracy nad zdegradowanym terenem po-kolejowym w niespójnej strukturze przestrzennej miasta i wykazanie w jaki sposób skuteczne projektowanie wspiera proces rewitalizacji dopełniając działania społeczne. Na wariantowych, studialnych przykładach przeanalizowano teren linii kolei wileńskiej i terenów okalających zlokalizowanych w warszawskiej dzielnicy Praga Północ. Artykuł wpisuje się w debatę dotyczącą właściwego wyznaczenia obszaru rewitalizacji na podstawie wiarygodnych danych zaczerpniętych z analiz uwarunkowań istniejących i projektowanych przeprowadzonych w kontekście przestrzenno-funkcjonalnym większych jednostek urbanistycznych.

EN

Observation of experiences of Polish cities with railway areas shows that despite its unquestionable advantages, railway contributed to the strengthening of spatial divisions and the separation of individual areas. In the era of technological progress, tunneling of railway lines in city centers facilitates investment process in these previously problematic but exposed areas in the city landscape and contributes to their revitalization. The aim of this article is to present methods of work on a degraded post-railway area in an incoherent spatial structure of the city and to show how the effective design supports the revitalization process by complementing social activities. Based on variant, study examples, the area of the Vilnius railway line and the surrounding areas located in the Warsaw district of Praga Północ have been analyzed. The article is a part of the debate on the proper designation of the revitalization area on the basis of reliable data taken from the analyzes of existing and planned conditions in the spatial and functional context of larger urban units.

Słowa kluczowe

PL

struktura przestrzenna miasta; program rewitalizacji; tereny zamknięte; rozwój zrównoważony; obszar zdegradowany; większa jednostka urbanistyczna

EN

spatial structure of the city; revitalisation programms; closed area; sustainable development; degraded area; larger urban unit

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 34
• Strony: 44--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., il.

Twórcy

autor

Duda Magdalena

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

• https://orcid.org/0000-0003-4419-5236

autor

Trębacz Paweł

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

• https://orcid.org/0000-0002-8783-0490

Bibliografia

• [1] Benett, R. Savani, S. (2003). The Rebranding of City Places: An Investigational Comparative Investigation. International Public Management Review, Vol. 4, No. 2, p. 70-87
• [2] Biloria, N. (2021). From smart to empathic cities. Frontiers of Architectural Research. Vol. 10, I. 1, p. 3-16
• [3] Chmielewski J.M. (2010). Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [4] Domaradzki, K. (2013). Przestrzeń Warszawy. Tożsamość miasta a urbanistyka. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytut Stefana Starzyńskiego.
• [5] Duda, M. (2021). Urbanistyka stosowana w wykładach Krzysztofa Domaradzkiego. W: Solarek K. red. Architektura. Urbanistyka. Dydaktyka. Twórczość architektoniczna w nauczaniu i badaniach naukowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [6] Jarczewski, W. red. (2009) Rewitalizacja Miast Polskich t. 4. Przestrzenne aspekty rewitalizacji, śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe. Kraków: Instytut Rozwoju Miast.
• [7] Jarczewski, W. red. (2016) Delimitacja krok po kroku. Metoda wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na potrzeby Gminnych Programów Rewitalizacji. Warszawa: Instytut Rozwoju Miast na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.
• [8] Jóźwik, R. (2018). Problem urbanistycznej restrukturyzacji poprzemysłowego rejonu King’s Cross w Londynie. Budownictwo i Architektura. Biblioteka Politechniki Lubelskiej, T. 17 str. 63-69
• [9] Kołacz P., Wielgus P. (2015). Przepis na rewitalizację Bydgoszcz: Fundacja dla Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
• [10] Komunikat Ministra Rozwoju z dnia 17 sierpnia 2016 r. w sprawie zmienionych wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 z dnia 2 sierpnia 2016 r.
• [11] Kopeć, M. (2019). Możliwości odnowy miejskich obszarów zdegradowanych wynikające z ustawy o rewitalizacji – na tle polityk: miejskiej i rewitalizacyjnej. Studia Ekonomiczne. Gospodarka, Społeczeństwo, Środowisko. Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Sączu nr 1/2019 (3) s. 38-57.
• [12] Lechmann, S. (2019). Urban Regeneration. A Manifesto for transforming UK Cities in the Age of Climat Change.Springer.
• [13] Mierzejewska, Lidia (2015). Zrównoważony rozwój miasta – wybrane sposoby pojmowania, koncepcje i modele Problemy rozwoju Miast. Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast Rok XII, Zeszyt III/2015, s. 5-11
• [14] Nitavska, N. Skujane, D. (2019). Re-branding Landscapes of Forgotten Resorts. Case of the Healing Resort Kemeri in Latvia. Landscape Architecture and Art. Jelgava: Latvia University of Life Sciences and Technologies, Vol. 15, No 15, p. 60-67
• [15] Orlenko, M. Ivashko, Y., Kobylarczyk, J., Kuśnierz-Krupa. D. (2020). Ways of rewitalization with the restoration of historical industrial facilities in large cities. The experience of Ukraine and Poland. International Journal of conservation science. Romanian Inventors Forum Vol. 11, Issue 2, p. 433-450
• [16] Podhalański, Bogusław (2008). Centrum metropolii a centrum miasta Czasopismo techniczne Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej zeszyt 4, s. 69-76
• [17] Prokopska, A. Martyka, A. (2017). Miasto jako organizm przyjazny człowiekowi. Budownictwo i Architektura Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej Vol. 16, Nr 1, s. 165-174
• [18] Roberts, P., Sykes H. (2000). Urban Regeneration, A Handbook, Sage: Los Angeles, London.
• [19] Trancik, R. (1986). Finding Lost Space. New York: Van Nostrand Reinhold
• [20] Trębacz, P. (2021). MPZP jako narzędzie rewitalizacji na przykładzie projektu przekształcenia Muranowa Południowego. W: Solarek K. red. Architektura. Urbanistyka. Dydaktyka. Twórczość architektoniczna w nauczaniu i badaniach naukowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [21] Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. z 2020 r., poz. 802, 1086, z 2021 r. poz.11).
• [22] Wejchert, K. (1984 Reprint). Elementy kompozycji urbanistycznej. Warszawa: Arkady.
• [23] Załuski D., 2009, Tereny pokolejowe PKP S.A. – szanse i możliwości przekształceń na nowe funkcje miejskie, [w:] W. Jarczewski (red.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji – śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, Kraków: Instytut Rozwoju Miast, (seria: Rewitalizacja Miast Polskich, tom 4).
• [24] Zintegrowany Program Rewitalizacji m.st. Warszawy do 2022 r. – obowiązujący załącznik do Uchwały Rady m.st. Warszawy z dnia 17.09.2015 w sprawie przyjęcia Zintegrowanego Programu Rewitalizacji m.st. Warszawy do 2022 roku
• [25] Ziobrowski, Z. Jarczewski, W. red. (2010) Rewitalizacja miast polskich – diagnoza Tom 8. Kraków: Instytut Rozwoju Miast,
• [26] Zuziak Z., (1998). Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Kraków: Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki.
• ŹRÓDŁA ELEKTRONICZNE:
• www.rewitalizacja.um.warszawa.pl/obszar-zpr (dostęp 09.11.2020)
• www.kingscross.co.uk/ (dostęp 07.04.2021)