Fosforan trifenylu. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej

• Autorzy: Smuga Jakub , Wesołowski Wiktor , Kucharska Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.54215/PiMOSP/4.116.2023

Warianty tytułu

EN

Triphenyl phosphate. Determination in workplace air with gas chromatography

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fosforan trifenylu (FTF) jest bezbarwnym ciałem stałym o delikatnym zapachu przypominającym fenol. Związek jest stosowany jako środek zmniejszający palność przy produkcji elementów elektrycznych i samochodowych oraz jako niepalny plastyfikator używany do produkcji kliszy fotograficznej. Ponadto jest składnikiem płynów hydraulicznych i olejów smarowych, pracujących w warunkach ekstremalnych ciśnień. Fosforan trifenylu jest obecnie stosowany jako zamiennik bisfenolu A w opakowaniach z tworzyw sztucznych i innych, znalazł również zastosowanie w kosmetykach. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy. Opracowana metoda oznaczania fosforanu trifenylu polega na adsorpcji par tej substancji na żywicy XAD-2, desorpcji przy użyciu mieszaniny dichlorometan−acetonitryl (1: 1) i analizie chromatograficznej tak otrzymanego roztworu. Do badań wykorzystano chromatograf gazowy sprzężony ze spektrometrem mas (GC-MS), wyposażony w niepolarną kolumnę kapilarną HP-5MS (o długości 30 m, średnicy 0,25 mm i grubości filmu fazy stacjonarnej 0,25 µm). Wskazania spektrometru mas pracującego w trybie SIM w funkcji stężenia fosforanu trifenylu w badanym zakresie stężeń (10,0 ÷ 200,0 µg/ml) mają charakter liniowy. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy w obecności substancji współwystępujących. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania normy PN-EN 482 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania fosforanu trifenylu w powietrzu na stanowiskach pracy została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Triphenyl phosphate (TPP) is a colorless solid with a slight phenol-like odor. It is used as a flame retardant in the production of electrical and automotive components and as a non-flammable plasticizer used in the production of photographic film. In addition, it is a component of hydraulic fluids and lubricating oils operating under extreme pressure. TPP is currently used as a substitute for Bisphenol A in plastic and other packaging, and has also been used in cosmetics. The aim of the research was to develop and validate method of determination of triphenyl phosphate in workplace air. The developed method of TPP determination consists in adsorption of the vapors of this substance on XAD-2 resin, extraction with a dichloromethane-acetonitrile mixture and chromatographic analysis of the solution obtained in this way. The study was performed by gas chromatograph coupled with mass spectrometer (GC-MS), equipped with a non-polar HP-5MS capillary column (length 30 m, diameter 0.25 mm and the film thickness of the stationary phase 0.25 µm). Indications of the mass spectrometer operating in SIM mode as a function of TPP concentration in the tested concentration range (10.0–200.0 µg/ml) are linear. The analytical method described in this paper enables determination of TPP in air at workplaces in the presence of comorbid substances. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedure for determination of chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482. Developed method of determination of triphenyl phosphate at workplaces has been recorded as an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

Słowa kluczowe

PL

fosforan trifenylu; metoda analityczna; powietrze na stanowiskach pracy; metoda chromatografii gazowej ze spektrometrią mas; nauki o zdrowiu; inżynieria środowiska

EN

triphenyl phosphate; analytical method; air at workplaces; gas chromatographic method with mass spectrometry; health sciences; environmental engineering

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 2 (116)
• Strony: 145--160
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Smuga Jakub

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 91-348 Łódź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8 POLAND

autor

Wesołowski Wiktor

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 91-348 Łódź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8 POLAND

• https://orcid.org/0000-0003-4047-0798

autor

Kucharska Małgorzata

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera 91-348 Łódź, ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus 8 POLAND

• https://orcid.org/0000-0001-6885-123x

Bibliografia

• 1. Ashford D. (1994). Ashford’s dictionary of industrial chemicals. Wavelength Publications Ltd., London.
• 2. ATSDR, Agency for Toxic Substances and Disease Registry (2015). Toxicological profile for phosphate ester flame retardants, https://www.atsdr.cdc.gov/sites/toxzine/docs/ phosphate_ester_flame_retardants_toxzine.pdf [dostęp: listopad 2022].
• 3. Burnett Ch.L. (2018). Safety assessment of triphenyl phosphate as used in cosmetics. CIR Expert Panel Final Report, https:// www.cir-safety.org/sites/default/files/tripho062018FR.pdf [dostęp: listopad 2022].
• 4. David M., Seiber J. (1999). Analysis of organophosphate hydraulic fluids in U.S. Air Force Base Soils. Arch. Environ. Contam. Toxicol. 36, 235-241.
• 5. Dobecki M. (2004). Zapewnienie jakości analiz chemicznych. Wydanie trzecie poprawione. IMP, Łódź.
• 6. ECC, Eastman Chemical Company (2015). Safety data sheet. Skydrol® LD4 Fire Resistant Hydraulic Fluid, http://www. aviaoil.com.ua/pdf/skydrol.ld-4.msds.eng.pdf [dostęp: listopad 2022].
• 7. ECHA, European Chemicals Agency (2022). Triphenyl phosphate, https://echa.europa.eu/registration-dossier/-/registereddossier/15972 [dostęp: listopad 2022].
• 8. Estill C.F., Mayer A., Slone J. i in. (2021). Assessment of triphenyl phosphate (TPhP) exposure to nail salon workers by air, hand wipe, and urine analysis. Int. J. Hyg. Environ. Health 231, 113630.
• 9. Lebel G.L., Williams D.T., Benoit F.M. (1981). Gas chromatographic determination of trialkyl/aryl phosphates in drinking water following isolation using macroreticular resin. J. Assoc. Off. Anal. Chem. 64, 991–998.
• 10. Lenhart W., Lemm E. (1993). Determination and occurrence of triarylphosphates in different waters. Vom Wasser 81, 93-103.
• 11. Li L., Zhang B., Guan Y. i in. (2018). Detecting triphenyl phosphate in workplace air by gas chromatography. China Occupat. Med. 6, 88-90.
• 12. Lombardo P., Egry I.J. (1979). Identification and gas-liquid chromatographic determination of aryl phosphate residues in environmental samples. J. Assoc. Off. Anal. Chem. 62(1), 47–51. PMID: 422504.
• 13. Louvet A., Lavedrine B., Flieder F. (1995). Size exclusion chromatography and mass spectrometry of photographic bases in cellulose nitrate degradation. J. Photogr. Sci. 43(1), 30-35.
• 14. Mendelsohn E., Hagopian A., Hoffman K. i in. (2016). Nail polish as a source of exposure to triphenyl phosphate. Environ. Int. 86, 45-51.
• 15. Nakamura A. (1991). Triphenyl phosphate. Environmental health criteria 111. WHO, Geneva.
• 16. PN-EN 482+A1:2016-01 Narażenie na stanowiskach pracy - Wymagania ogólne dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych.
• 17. PN-Z-04008-7:2002/Az1:2004 Ochrona czystości powietrza - Pobieranie próbek - Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacji wyników.
• 18. Rosenberger W., Schuchardt S., Hebisch R. i in. (2021). MAK Commission. Triphenyl phosphate, isopropylated (isopropylated phenyl phosphates, IPPhP) - determination of isopropylated phenyl phosphates in the workplace air using gas chromatography (GC-MS). Air Monitoring Method - Translation of the German version from 2020. MAK Collect. Occup. Health Saf. 6(1), Doc019.
• 19. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady WE nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji oraz mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/ WE oraz zmieniającego rozporządzenie WE nr 1907/2006 z dnia 31.12.2008 r. Dz. Urz. WE L 353, 1-1355, z późn. zm.
• 20. Streicher R.P. (1994). Triphenyl phosphate: method 5038. NIOSH - Manual of Analytical Methods (NMAM), Fourth Edition.
• 21. Sutton W.L., Terhaar C.J., Miller F.A. i in. (1960). Studies on the industrial hygiene and toxicology of triphenyl phosphate. Arch. Environ. Health 1, 33-46.
• 22. Szparaga M., Czerczak S., Kupczewska-Dobecka M. (2023). Fosforan trifenylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podst. Met. Oceny. Srodow. Pr. 1(115), 91-113.
• 23. Weil E.D. (2001). Flame retardants, phosphorus. [W:] Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology, John Wiley and Sons, Inc.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).