Analiza modelowa efektów mikrograwimetrycznych zarejestrowanych nad zlikwidowanymi szybami górniczymi

• Autorzy: Kortas Ł.

Warianty tytułu

EN

Model analysis of microgravimetric effects registered at the closed mine shaft

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł jest kontynuacją i rozwinięciem badań autora prowadzonych w latach 2008-2012. Publikacja zawiera interpretację anomalii grawimetrycznych w rejonie zlikwidowanych szybów górniczych z wykorzystaniem modelowania i analizy odwrotnej. Do przeprowadzenia badań wybrano zlikwidowany szyb „Wschodni” i „Władysław”. Analiza zarejestrowanych pomiarami anomalii polegała na przeprowadzeniu badań modelowych w sposób zmierzający do znalezienia jak najlepszych dopasowań wymodelowanego efektu grawitacyjnego do wyników pomiarów. Dopasowanie dla szybu „Wschodniego” okazało się mniej zadowalające, głównie z uwagi na nietrafny wybór poligonu pomiarowego. Wyniki modelowania dla szybu ‘Władysław” były bliskie danym z pomiarów. Wskazuje to na przydatność przedstawionej w artykule metody dla interpretacji danych grawimetrycznych. W końcowej części pracy podaje się wynikające z niej zalecenia praktyczne przy poszukiwaniu pustki poszybowej metodą grawimetryczną.

EN

This paper is a continuation and development of the author´s tests conducted in 2008-2012 (Kortas, 2008, 2012). It includes an interpretation of gravimetric anomalies in the area of the closed mine shafts with modeling and reverse analysis. The closed “Wschodni” shaft and “Władysław” shaft were used in the research. The analysis of the registered anomalies used model research in order to find the best possible matches of the modeled gravity effect to the measurements´ results. Matching in case of “Wschodni” shaft was less satisfactory, mainly because of the incorrect selection of traverse. The results of modeling in the case of “Władysław” shaft were close to the measuring data. In indicates the usability of the presented method in the interpretation of gravimetric data. The last part of this paper presents the resulting recommendations during exploration of the post-shaft void by use of gravimetric method.

Słowa kluczowe

PL

szyby; grawimetria; pomiary; modelowanie grawimetryczne

EN

shafts; gravimetry; measurements; gravimetric modeling

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 70, nr 7
• Strony: 97--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Kortas Ł.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Balicki A., Kortas Ł., Kotyrba A.: Zmiany regionalnego pola siły ciężkości w północnej części GZW w latach 2002-2003, „Przegląd Geologiczny” 2005, vol. 53, nr 4 , s. 299-305.
• 2. Dubiński J., Pilecki Z.: Badania geofizyczne w kopalniach, Wydawnictwo IGSM PAN, Kraków 2001, s. 377-404.
• 3. Fajklewicz Z.: Zarys geofizyki stosowanej, cz. 2, praca zbiorowa, Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, Katowice 1972.
• 4. Fajklewicz Z.: Grawimetria poszukiwawcza, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1973.
• 5. Fajklewicz Z.: Mikrograwimetria górnicza, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1980.
• 6. Fajklewicz Z.: Grawimetria stosowana, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków 2007.
• 7. Fajklewicz Z., Ostrowski C.: „Mikrograwimetria – metoda służąca do wykrywania deformacji nieciągłych terenów górniczych „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” 2010, nr 4, s. 10-16.
• 8. Kortas Ł.: Badania modelowe efektu grawitacyjnego generowanego przez wysady solne, w: Ruch górotworu w rejonie wysadów solnych, red. G. Kortas, Wydawnictwo IGSMiE PAN, Kraków 2008, s. 85-98, 236.
• 9. Kortas Ł.: Modelowanie efektu grawitacyjnego generowanego przez pustki poeksploatacyjne o zmiennych parametrach, „Przegląd Górniczy” 2012, nr 6, s. 9-20.
• 10. Kotyrba A., Kortas Ł., Frolik A., Siwek S.: Zagrożenia zapadliskowe na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (województwo kujawsko-pomorskie), „Przegląd Górniczy” 2012, nr 7, s. 58-66.