Charakterystyka geochemiczna osadów zbiornika Zadębie w Skierniewicach

Bojakowska, I.; Dobek, P.; Kucharzyk, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Charakterystyka geochemiczna osadów zbiornika Zadębie w Skierniewicach

Autorzy

Bojakowska I. , Dobek P. , Kucharzyk J.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Geochemical characteristics of sediments of reservoir Zadębie in Skierniewice

Języki publikacji

Abstrakty

W próbkach osadów nagromadzonych w zbiorniku Zadębie w dolinie rzeki Łupi (Wysoczyzna Łódzka) oraz w próbkach osadów spod jego dna oznaczono zawartość pierwiastków: As, Ba, Cr, Cd, Co, Cu, Hg, Mo, Ni, Pb, Sn, Sr, V, Zn i Ca, Fe, Mg, Mn, S, P oraz zawartość węgla organicznego (TOC). W próbkach oznaczono także zawartość zanieczyszczeń organicznych: oleju mineralnego, 17 związków z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), 7 kongenerów polichlorowanych bifenyli (PCB) oraz 20 pestycydów chloroorganicznych. Stwierdzono, że nagromadzone w zbiorniku osady charakteryzują się bardzo niskimi zawartościami pierwiastków śladowych, zbliżonymi do wartości ich tła geochemicznego. Jedynie nieznacznie podwyższone zawartości Ba, Zn, Cu, Cr, Pb i Hg zaobserwowano w północnej części zbiornika. W osadach zbiornika odnotowano znaczne podwyższenie zawartości oleju mineralnego i WWA w porównaniu do ich zawartości w podłożu. Spośród analizowanych związków chloroorganicznych stwierdzono obecność izomeru α-HCH oraz p,p′-DDT i jego metabolitów

In the samples of sediment accumulated in the reservoir Zadębie and ground from the its bottom the contents of the As, Ba, Cr, Cd, Co, Cu, Hg, Mo, Ni, Sn, Sr, V, Zn and Ca, Fe, Mg, Mn, S, P, and TOC were determined. The content of mineral oil, 17 PAHs compounds, 7 PCB congeners and 20 organochlorine pesticides were determined as well. Sediment accumulated in the reservoir is characterized by very low contents of trace elements similar to the geochemical background values . Slightly increased content of Ba, Zn, Cu, Cr, Pb and Hg were observed in the northern part of the basin. There was a significant increase in the content of mineral oils and PAHs in sediments accumulated compared to their content in the bedding layer. Among the analyzed organochlorine compounds were detected only isomer of α-HCH and p,p′-DDT and its metabolites.

Słowa kluczowe

pestycydy chloroorganiczne oleje mineralne metale ciężkie WWA PCB zbiornik Zadębie

organochlorine pesticides mineral oils heavy metals PAHs PCBs reservoir Zadębie

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

Rocznik

2017

Tom

nr 470

Strony

9--16

Opis fizyczny

Bibliogr. 32 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bojakowska I.

izabela.bojakowska@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Dobek P.

przemyslaw.dobek@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Kucharzyk J.

jaroslaw.kucharzyk@pgi.gov.pl

Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

1. ADACHI K., TAINOSHO Y., 2004 – Characterization of heavy metal particles embedded in tire dust. Environ. Int., 30, 8: 1009–1017.
2. BAKER L.A. (red.), 2009 – The Water Environment of Cities. Springer, New York.
3. BOJAKOWSKA I., SOKOŁOWSKA G., 1996 – Heavy metals in the Bystrzyca river flood plain. Geol. Quart., 40, 3: 467–480.
4. BOJAKOWSKA I., SOKOŁOWSKA G., LEWANDOWSKI P., 1996 – Metale ciężkie w glebach tarasów zalewowych Pisi. Prz. Geol., 44, 1: 75–77.
5. BOJAKOWSKA J., DUSZYŃSKI J., JAROŃ I., KARMARZ D., KUCHARZYK J., MAKSYMOWICZ A., 2009 – Pierwiastki śladowe w pyłach tuneli drogowych na terenie Warszawy. Prz. Geol., 57, 12: 1069–1072.
6. BOJAKOWSKA I., LECH D., JAROSZYŃSKA J., 2012 – Metale ciężkie w osadach Potoku Służewieckiego w Warszawie (Polska). Górnictwo i Geologia, 7, 2: 71–83.
7. BOJAKOWSKA I., LECH D., JAROSZYŃSKA J., 2014 – Heavy metals in sediments of water bodies in the Służew stream catchment (Warsaw area). NREI, 25, 2: 27–33.
8. BORDAS F., BOURG A., 2001 – Effect of Solid / Liquid Ratio on the Remobilization of Cu, Pb, Cd and Zn from Polluted River Sediment. Water Air Soil Pollut., 128, 3: 391–400.
9. CHRISTOFORDIS A., STAMATIS N., 2009 – Heavy metals concentrations in street dust and roadside soil along the major national road in Kavala’s region, Greece. Geoderma, 151, 3 / 4: 257–263.
10. ROZPORZĄDZENIE Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (DzU Nr 165 poz. 1359).
11. GÄBLER H.E., SCHNEIDER J., 2000 – Assessment of heavy-metal contamination of floodplain soils due to mining and mineral processing in the Harz Mountains, Germany. Environ. Geol., 39, 7: 774–781.
12. GOCHT T., MOLDENHAUER K.M., PÜTTMANN W., 2001 – Historical record of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH) and heavy metals in floodplain sediments from the Rhine River (Hessisches Ried, Germany). Appl. Geochem., 16, 15: 1707–1721.
13. GUNEY M., ONAYA T., COPTY N., 2009 – Impact of overland traffic on heavy metal levels in highway dust and soils of Istanbul, Turkey. Environ. Monit. Assess., 164, 1: 101–110.
14. KABATA-PENDIAS A., MUKHERJEE A.B., 2007 – Trace Elements from Soil to Human. Springer, Berlin.
15. LEGRET M., PAGOTTO C., 2006 – Heavy metal deposition and soil pollution along two major rural highways. Environ. Technol., 27, 3: 247–254.
16. LINDSTRÖM M., 2001 – Urban land use influences on heavy metal fluxes and surface sediment concentrations of small lakes. Water Air Soil Pollut., 126, 3: 363–383.
17. LIS J., PASIECZNA A., 1995 – Atlas geochemiczny Polski w skali 1 : 2 500 000. Wydaw. Geol., Warszawa.
18. LIU H., PROBST A., LIAO B., 2005 – Metal contamination of soils and crops affected by the Chenzhou lead/zinc mine spill (Hunan, China). Sci. Total Environ., 339, 1/3: 153–166.
19. MACDONALD D., INGERSOLL C., BERGER T., 2000 – Development and Evaluation of Consensus-Based Sediment Quality Guidelines for Freshwater Ecosystems. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 39: 20–31.
20. MCKENZIE E., MONEY J., GREEN P., YOUNG T., 2009 – Metals associated with stormwater-relevant brake and tire samples. Sci. Total Environ., 407, 22: 5855–5860.
21. MIDDELKOOP H., 2000 – Heavy-metal pollution of the river Rhine and Meuse floodplains in the Netherlands. Netherlands Journal of Geosciences – Geologie en Mijnbouw, 79, 4: 411–428.
22. NRIAGU J.O., PACYNA J.M., 1988 – Quantitative assessment of worldwide contamination of air, water and soils by trace metals. Nature, 333, 134–139.
23. ORDÓÑEZ A., LOREDO J., De MIGUEL E., CHARLESWORTH S., 2003 – Distribution of heavy metals in the street dusts and soils of an industrial city in Northern Spain. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 44, 2: 160–170.
24. POLKOWSKA Ż., NAMIEŚNIK J., 2008 – Road and roof runoff waters as a source of pollution in a big urban agglomeration (Gdańsk, Poland). Ecological Chemistry and Engineering S, 15, 3: 375–385.
25. QUEK U., FÖRSTER J., 1993 – Trace metals in roof runoff. Water Air Soil Pollut., 68, 3: 373–389.
26. SJÖBLOM A., HÅKANSSON K., ALLARD B., 2004 – River water metal speciation in a mining region – the influence of wetlands, limning, tributaries, and groundwater. Water Air Soil Pollut., 152: 173–194.
27. SEKABIRA K., ORYEM ORIGA H., BASAMBA T.A., MUTUMBA G., KAKUDIDI E., 2010 – Assessment of heavy metal pollution in the urban stream sediments and its tributaries. Int. J. Environ. Sci. Tech., 7, 3: 435–446.
28. ŠMEJKALOVÁ M., MIKANOVÁ O., BORŮVKA L., 2003 – Effects of heavy metal concentrations on biological activity of soil micro-organisms. Plant Soil Environ., 49, 7: 321–326.
29. VAN METRE P.C., MAHLER B.J., 2014 – PAH Concentrations in Lake Sediment Decline Following Ban on Coal-Tar-Based Pavement Sealants in Austin, Texas. Environ. Sci. Technol., 48, 13: 7222−7228.
30. VINK J., 2009 – The origin of speciation: Trace metal kinetics over natural water / sediment interfaces and the consequences for bioaccumulation. Environ. Pollut., 157, 2: 519–527.
31. WILDI W., DOMINIK J., LOIZEAU J., THOMAS R., FAVARGER P., HALLER L., PERROUD A., PEYTREMANN C., 2004 – River, reservoir and lake sediment contamination by heavy metals downstream from urban areas of Switzerland. Lakes & Reservoirs: Research & Management, 9, 1: 75–87.
32. ZHAO H., YIN C., CHEN M., WANG W., 2009 – Risk assessment of heavy metals in street dust particles to a stream network. Soil and Sediment contamination: An International Journal, 18, 2: 173–183.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-f9778e16-c243-4bbe-8a56-bee4ef745862