„QUO VADIS” polskie górnictwo?

• Autorzy: Tajduś Antoni

Warianty tytułu

EN

„QUO VADIS” Polish mining?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 2000 roku w Biuletynie Informacyjnym Pracowników AGH ukazał się artykuł mojego autorstwa na temat stanu polskiego górnictwa oraz perspektyw jego rozwoju. Artykuł ten był wówczas wywołany niepochlebnymi opiniami na temat krajowego górnictwa, zwłaszcza górnictwa węglowego, któremu wieszczono rychły upadek. Minęło dwadzieścia lat od tamtego czasu i ponownie nasiliły się ataki na górnictwo, często wypowiadane lub pisane przez osoby niekompetentne, nierozumiejące roli górnictwa w gospodarce narodowej Polski. Przecież górnictwo to nie tylko eksploatacja złóż węgla kamiennego, czy też brunatnego. Polski przemysł górniczy zapewnia bowiem pozyskiwanie surowców energetycznych (gazowych, ciekłych i stałych), rud metali, surowców chemicznych i skalnych. Bez ich dostępności nie jest dzisiaj możliwy szybki i zrównoważony rozwój gospodarki. Nasz kraj posiada wiele złóż surowców mineralnych, w tym o znaczeniu strategicznym i błędne, nietrafione decyzje prowadzące do likwidacji górnictwa mogą spowodować nieodwracalne szkody. W tym przeglądowym i popularyzatorskim artykule została przedstawiona sytuacja górnictwa w 2020 roku, a więc 20 lat po wspomnianym artykule. Pokazano, które z postawionych wtedy prognoz się sprawdziły, a które nie. Ponadto, przedstawiono prognozę rozwoju polskiego górnictwa na następnych 20-30 lat. Mam nadzieję, że artykuł ten przyniesie pozytywny odzew i zachęci krajowe środowiska górnicze do bardziej aktywnej obrony przyszłości tej ważnej gałęzi polskiej gospodarki.

EN

Back in 2000, my paper on the condition of Polish mining and the prospects for its development was published in the ‘AGH UST Bulletin’. The publication was a kind of a polemic triggered by earlier unfavorable opinions about domestic mining, especially coal mining, foreseeing its rapid and inevitable collapse. Two decades have passed since then and we are experiencing a sort of déjà vu, since the attacks on mining have intensified again, often articulated or published by incompetent people who fail to understand the role of mining in the national economy of Poland. After all, mining is not only about the exploitation of coal or lignite deposits. In fact, Polish mining industry ensures energy resources (gaseous, liquid and solid), metal ores, chemical or rock raw materials. Without them, rapid and sustainable economic development is not possible nowadays. Our country possesses numerous mineral deposits, including those of highest strategic importance, hence misguided decisions leading to the decommissioning of mining can cause irreparable damage in the future. This review and popularizing paper presents the condition and prospects of mining in 2020, i.e. 20 years after the publication mentioned above. It shows which of the predictions made at the time proved valid and which did not. In addition, a forecast of the development of Polish mining for the next two or three decades is presented. I hope that this paper will bring a positive response and encourage the mining communities in Poland to defend the future of this important sector of the Polish economy more actively.

Słowa kluczowe

PL

polskie górnictwo; rozwój górnictwa

EN

polish mining; mining development

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 77, nr 1-3
• Strony: 7--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab.

Twórcy

autor

Tajduś Antoni

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii

Bibliografia

• [1] JĘDRYSEK M.O. 2010 - Krótka historia działań w zakresie złóż rud metali na dnach oceanów w strefach kontrolowanych przez Międzynarodową Organizację Dna Morskiego: Wybrane aspekty dotyczące prawa, możliwej eksploatacji i ochrony środowiska, Dzieje Górnictwa – element dziedzictwa kultury, t. 3, Wrocław.
• [2] KŁÓSKO P., BARAŃSKI K. 2017 - Perspektywy eksploatacji złóż metali z grupy platynowców z powierzchni asteroid. „Przegląd Górniczy” nr 10, s. 1-9.
• [3] KOTLIŃSKI R. 2007 - Eksploatacja bogactw mineralnych oceanów (wywiad). „Przegl. Geol”., vol. 55, nr 8, s. 625–627.
• [4] Materiały Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach: Stan bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie, za lata 1999, 2019, www.wug.gov.pl.
• [5] NIEĆ M. 2003 - Ocena geologiczno-gospodarcza złóż wanadonośnych rud tytanomagnetytowych masywu suwalskiego. „Gospodarka Surowcami Mineralnymi”, t. 19 z. 2. IGSMiE PAN Kraków.
• [6] Praca zbiorowa: Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce, wg stanu na 31 XII 1999 r. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2000.
• [7] Praca zbiorowa: Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce, wg stanu na 31 XII 2019 r. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2020.
• [8] SZAMAŁEK K. 2018 - Stan rozpoznania oceanicznych zasobów mineralnych. „Przegląd Geologiczny”., 66 (3): 189–193.
• [9] TAJDUŚ A 2000 - Quo Vadis polskie górnictwo ?, Biuletyn Informacyjny Pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków, nr. 83/84.
• [10] WOŁKOWICZ S., PAULO A. 2019 - Blue mining – realna potrzeba czy potrzeba realizmu?. „Przegląd Geologiczny”, vo. 67, nr 2, s. 91 – 103.
• [11] https://www.money.pl/gospodarka/polskie-firmy-chca-wydobywac-hel-3-na-ksiezycu-6609155613215616a.html (dostęp 12.03.2021)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021)