Zastosowanie specjalistycznych mobilnych urządzeń do identyfikacji substancji niebezpiecznych w miejscu zdarzenia

• Autorzy: Polańczyk Andrzej , Majder-Łopatka Małgorzata , Ciuka-Witrylak Małgorzata , Matuszkiewicz Rafał

Warianty tytułu

EN

Use of special mobile devices to identify hazardous substances on the incident site

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Postęp cywilizacji prowadzi często do powstawania zagrożeń związanych z wyciekiem substancji niebezpiecznych. W celu zabezpieczenia miejsca zdarzenia angażowana jest Państwowa Straż Pożarna. Ratownicy przybywający na miejsce zdarzenia nie mają świadomości, z jaką substancją mają do czynienia. Z tego względu bardzo ważny jest aspekt identyfikacji nieznanych substancji zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym. Celem niniejszych badań była ocena możliwości wykorzystania dwóch mobilnych urządzeń analitycznych stosowanych przez Państwową Straż Pożarną do identyfikacji wybranych substancji niebezpiecznych. W warunkach laboratoryjnych przygotowano cztery substancje, czyli alkohol metylowy, amoniak, epichlorohydrynę oraz proszek czyszczący, które następnie identyfikowano przy pomocy dwóch mobilnych urządzeń analitycznych − StreetLab Mobile i Mobile IR, które to urządzenia wykorzystują odpowiednio spektroskopię Ramana i podczerwień (IR). W przypadku alkoholu metylowego oraz epichlorohydryny oba urządzenia wykryły analizowaną substancję. W przypadku amoniaku, a także proszku czyszczącego, żadne z zastosowanych urządzeń nie wykryło analizowanej substancji. Urządzenie StreetLab w przypadku amoniaku wykrył kwas 4-hydroksyfenoksyoctowy. Zaobserwowano, iż w przypadku wysokiego rozcieńczenia próbek brak jest możliwości ich identyfikacji, co było pokazane na przykładzie 25% roztworu amoniaku do wody.

EN

The progress of civilization often leads to incidences of leakage of dangerous substances which involve the State Fire Service to secure the incident site. However, rescuers arriving at the spot are unaware of what substance was splatted. For this reason, it is important to identify the unknown substance both qualitatively and quantitatively. The aim of the research was to assess the possibility of using two mobile analytical devices used by the State Fire Service to identify selected hazardous substances. In the laboratory conditions 4 substances were prepared, i.e. methyl alcohol, ammonia, epichlorohydrin, cleaning powder, which were then identified with two mobile devices, i.e. StreetLab Mobile and Mobile IR, which use the Raman spectroscopy and the infrared (IR). In case of methyl alcohol and epichlorohydrin, both devices detected the substance. In case of ammonia, as well as in the cleaning powder, none of the tested devices detected them. What is more, the StreetLab detected 4-hydroxyphenoxyacetic acid instead of ammonia. Both devices, which use the phenomenon of the Raman spectroscopy and the infrared IR, are used to analyze unknown compounds in chemical and ecological rescue in the State Fire Service. It was observed that in case of high dilution of samples both devices were not able to identify the tested substance or the results were incorrect. Moreover, the lack of detection of high-dilution samples was observed, as exemplified by the comparison of 25% solution of ammonia to water.

Słowa kluczowe

PL

spektroskopia Ramana; identyfikacja substancji; mobilne urządzenia analityczne

EN

Raman spectroscopy; identification of substances; mobile analytical devices

• Wydawca: Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 69 (tom 1)
• Strony: 49--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Polańczyk Andrzej

• Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Majder-Łopatka Małgorzata

• Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Ciuka-Witrylak Małgorzata

• Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Matuszkiewicz Rafał

• Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Pożarowego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Bibliografia

• [1] Zasady organizacji ratownictwa chemicznego i ekologicznego w krajowym systemie ratowniczo-gaśniczym, Warszawa 2013, s. 4-15.
• [2] Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji chemicznych i ich mieszanin (Dz.U. 2015 poz. 208).
• [3] Dudek M., Zając G., Szafraniec E., Wiercigroch E., Tott Sz., Malek K., Kaczor A., Baranska M., Raman Optical Activity and Raman spectroscopy of carbohydrates in solution, “Spectrochimica Acta Part A: Molecular and Biomolecular Spectroscopy” 2019, nr 206(5), s. 597−612.
• [4] Qin J., Kim M.S., Chao K., Dhakal S., Cho B.K., Lohumi S., Mo Ch., Peng Y., Huang M., Advances in Raman spectroscopy and imaging techniques for quality and safety inspection of horticultural products, “Postharvest Biology and Technology” 2019, nr 149, s. 101−117.
• [5] Long D.A., The Raman Effect. A Unified Treatment of the Theory of Raman Scattering by Molecules, wyd. John Wiley & Sons Ltd 2002.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).