Implementation of the Behavioural Observation Programme as Part of the Work Safety Strategy

• Autorzy: Kułakowska Aneta , Frankowska Ewa , Sadzińska Beata

Identyfikatory

DOI

10.12845/sft.56.2.2020.10

Warianty tytułu

PL

Wdrażanie programu obserwacji behawioralnych jako element strategii bezpieczeństwa pracy

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Introduction: Occupational safety includes technical, organisational and economic measures to protect employees against threats that may occur in the work environment. Popularisation of the subject of occupational health and safety and action in the field of accident prevention is one of the obligations of the employer and employees of the occupational health and safety service (OHS). Purpose: The purpose of this article is to present the implementation of the behavioural observation programme in a large manufacturing company belonging to a global concern in the household appliances industry. The purpose of the programme was to increase the awareness of the employees regarding the risks and health and safety rules. This awareness helps to minimize the number of accidents and potential accidents. Design and methods: The research used the method of covert observation of employees’ behaviour while performing work at particular positions and moving around the plant. The research tool was a free interview. Results: The results of the conducted research made it possible to answer the question how behavioural observation programmes improve work safety. As a result of the analysis of the collected data, it can be concluded that the implementation of the behavioural observation programme increased the level of operational safety, increased safety culture in the organisation and raised the number of safe behaviours among employees. The results of behavioural observations constitute the source of data and the basis for taking further corrective actions in the area of occupational health and safety. Conclusions: In case of the workplace described in the article, it would be advisable to extend the programme to other locations of the factory, including laboratories, maintenance area and offices. Behaviour-based safety (BBS) could also be used in other areas of the organisation’s activities, e.g., during exercises of the factory rescue staff (fire protection and evacuation) or audits in the field of quality and environmental protection.

PL

Wprowadzenie: Bezpieczeństwo pracy obejmuje działania techniczne, organizacyjne i ekonomiczne ukierunkowane na ochronę pracowników przed zagrożeniami, jakie mogą wystąpić w środowisku pracy. Popularyzacja tematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz działanie w zakresie profilaktyki wypadkowej jest jednym z elementów należących do obowiązków pracodawcy oraz pracowników służby bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Cel: Celem niniejszego artykułu jest prezentacja wdrożenia programu obserwacji behawioralnych w dużym przedsiębiorstwie produkcyjnym, należącym do światowego koncernu w branży AGD. Zadaniem programu było zwiększenie świadomości pracowników na temat zagrożeń oraz zasad BHP. Świadomość ta wpływa na minimalizację liczby zdarzeń wypadkowych i potencjalnie wypadkowych. Projekt i metody: W badaniach wykorzystano metodę niejawnych obserwacji zachowań pracowników podczas wykonywania pracy na poszczególnych stanowiskach oraz przemieszczania się po terenie zakładu. Narzędziem badawczym był swobodny wywiad. Wyniki: Wyniki przeprowadzonych badań umożliwiły uzyskanie odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób programy obserwacji behawioralnych wpływają na poprawę bezpieczeństwa pracy. W wyniku analizy zebranych danych można wywnioskować, że wdrożenie programu obserwacji behawioralnych wpłynęło na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa operacyjnego, wzrost kultury bezpieczeństwa w organizacji oraz wzrost liczby bezpiecznych zachowań wśród pracowników. Wyniki obserwacji behawioralnych stanowią źródło danych i podstawę do podejmowania kolejnych działań korygujących w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy. Wnioski: W przypadku zakładu pracy opisanego w artykule wskazane byłoby rozszerzenie działania programu na pozostałe lokalizacje fabryki, m.in. laboratoria, obszar utrzymania ruchu i biura. Podejście oparte na obserwacji zachowań (BBS) mogłoby zostać wykorzystane także w innych zakresach działań organizacji, np. podczas ćwiczeń zakładowej kadry ratowniczej (ochrona przeciwpożarowa i ewakuacja) lub audytów z zakresu jakości i ochrony środowiska.

Słowa kluczowe

EN

behaviourism; occupational health and safety; work safety culture; behavioural observation programmes; operational safety

PL

behawioryzm; bezpieczeństwo i higiena pracy; kultura bezpieczeństwa pracy; programy obserwacji behawioralnych; bezpieczeństwo operacyjne

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Safety & Fire Technology
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 56, iss. 2
• Strony: 156--175
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kułakowska Aneta

• The Main School of Fire Service / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Frankowska Ewa

• The Main School of Fire Service / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Sadzińska Beata

• The Main School of Fire Service / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Bibliografia

• [1] Szlęzak J., Szlęzak N., Bezpieczeństwo i higiena pracy, Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków 2010, 11–15.
• [2] Korzeniowski L. F., Securitologia. Nauka o bezpieczeństwie człowieka i organizacji społecznych, EAS, Kraków 2008, 49.
• [3] Frankowska E., Kułakowska A., Kierowanie i przywództwo w zarządzaniu a organizacja bezpieczeństwa pracy, w: Między wiedzą a władzą. Bezpieczeństwo w erze informacji, Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ, Kraków 2019, 161–163.
• [4] Korzeniowski L.F., Podstawy nauk o bezpieczeństwie, DIFIN, Warszawa 2012, 79.
• [5] Pęciłło M., Skuteczność programów modyfikacji zachowań niebezpiecznych – doświadczenia zagranicznych przedsiębiorstw, „Bezpieczeństwo pracy – Nauka i praktyka” 2010, 11, 16–19.
• [6] https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start
• [7] Szczygielska A., Bezpieczeństwo behawioralne a postawy pracowników wobec bezpieczeństwa pracy, „Humanizacja pracy” 2015, 1, 217–237.
• [8] Geller E. S., Behavior-Based Safety and Occupational Risk Management, “Behavior Modification” 2005, 29-3, 539–561, https://doi.org/10.1177/0145445504273287.
• [9] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dział X (Dz.U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.).
• [10] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 109 poz. 704 z późn. zm.).
• [11] Ziętek M., Zdarzenia potencjalnie wypadkowe w budownictwie, konferencja pt. Bezpieczna budowa – profilaktyka wypadkowa, Kielce 2017.
• [12] Znajmiecka-Sikora M., Behawioralne zarządzanie bezpieczeństwem (Behavior-Based Safety (BBS) jako skuteczna metoda ograniczenia liczby wypadków w organizacji, w: Współczesne standardy w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy: możliwości i zagrożenia, Lewandowski J., M. Znajmiecka-Sikora (red.), tom 2, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2012, 47–63.
• [13] Koźlik M., Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa pracy, „Przyjaciel przy pracy” 2008, 10, 28–29.
• [14] Turner J. H., Podejście behawiorystyczne – Homans, w: Struktura teorii socjologicznej. Wydanie Nowe, Manterys A., Woroniecka G. (red. nauk.), tłum. J. Szmatka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, 301–310.
• [15] Pęciłło M., Programy modyfikacji zachowań niebezpiecznych – wyniki wdrażania w wybranych polskich przedsiębiorstwach, „Bezpieczeństwo pracy – Nauka i praktyka” 2011, 5, 9–11.
• [16] Pęciłło M., Szczygielska A., Pucuła P., Wdrażanie programu modyfikacji zachowań niebezpiecznych „PATRZ” w Grupie Ożarów S.A., „Bezpieczeństwo pracy – Nauka i praktyka” 2017, 3, 15–17.
• [17] Warchał M., BBS – podejście behawioralne w praktyce służby BHP, „Promotor BHP” 2017, 6, 26–28.
• [18] Znajmiecka-Sikora M., Boczkowska K., Behaviour-Based-Safety (BBS): program modyfikacji zachowań niebezpiecznych w przedsiębiorstwie, „Bezpieczeństwo Pracy – Nauka i Praktyka” 2017, 3, 10–14.
• [19] McSween, T.E, The values-based safety process improving your safety culture with behavior-based safety. Wyd. II, NJ: John Wiley & Sons, Hoboken 2003, 304.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).