Rynek węgla energetycznego – stan obecny i perspektywy

• Autorzy: Grudziński Zbigniew

Identyfikatory

DOI

10.33223/ZN/2025/09

Warianty tytułu

EN

The thermal coal market – current state and outlook

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 2023 r. produkcja węgla kamiennego wzrosła o 3,1% i była rekordowa. Wydobycie węgla wyniosło 9,1 mld ton. Od 2010 r. produkcja zwiększyła się o 1,63 mld ton. W porównaniu z 2023 r. najwięcej produkcja zwiększyła się w Chinach – 152 mln ton, Indiach o 100 mln ton oraz w Indonezji o 88 mln ton. Indie planują, że produkcja węgla około 2027 roku zwiększy się o 70%, czyli wzrośnie do poziomu 1,7 mld ton. W tym okresie oczekuje się wzrostu produkcji węgla także w Chinach i u największego eksportera – Indonezji. Indonezja tylko do produkcji niklu obecnie zużywa ponad 100 mln ton węgla. Kraj ten przy produkcji około 775 mln ton eksportuje 520 mln ton węgla. W Europie produkcja węgla w porównaniu do 2023 roku spadła o 21%, a w stosunku do 2010 r. – obniżyła się o 46%. W prognozie na najbliższe lata oczekuje się spadku na poziomie 5 do 8% rocznie. Ceny węgla w Europie mierzone indeksem cen spot CIF ARA (indeks cenowy odnosi się do węgla o wartości opałowej 6000 kcal/kg (25,1 MJ/kg) i zawartości siarki poniżej 1% w warunkach roboczych – NAR) w 2024 roku są dosyć stabilne i wahają się w granicach 110 do 135 USD/tonę. Ten poziom cen utrzymuje się od połowy 2023 r. Wahania cen są w granicach 25 USD/tonę, gdy w poprzednich latach kształtowały się następująco: 2023 r. – 129 USD/t, 2022 r. – 293 USD/t, 2021 r. – 122 USD/t. W 2022 r. ceny węgla energetycznego były nie tylko wysokie, ale również bardzo zmienne, a maksymalne wahania dzienne osiągały poziom 104 USD/tonę, znacznie przekraczają dotychczasowe wartości historyczne. W najbliższych latach (2 do 3 lat) przewiduje się niewielki spadek cen spot, a notowania cen kontraktowych na poziomie zbliżonym do cen spot. Spadki cen węgla na europejskim rynku to efekt zgromadzonych dużych zapasów węgla w terminalach węglowych. Zima w 2023 r. okazała się łagodna, a to sprawiło, że spadło zapotrzebowanie na węgiel. Na dodatek wystąpił duży spadek cen gazu ziemnego. Cena gazu na giełdzie holenderskiej TTF od sierpnia 2022 r. (poziom 350 EUR/MWh) do grudnia 2023 r. obniżyła się o 85%. Kolejnym czynnikem to duża też produkcja energii z OZE. W 2024 r. ceny gazu (miesięczne) utrzymywały się na poziomie 26–45 EUR/MWh. Kluczowym czynnikiem dla międzynarodowego rynku węgla są czynniki geopolityczne, niepewność polityki importowej Chin i Indii oraz warunki pogodowe (np. efekt El Niño i La Niña). Trzeba pamiętać, że inwazja Rosji na Ukrainę wygenerowała najwyższe ceny energii w historii, a takie sytuacje mogą się powtarzać. Przedstawiono cztery prognozy cen spot węgla energetycznego – FOB Newcastle (6000 kcal/kg) cen opracowane przez instytucje finansowe i ekonomiczne. Wszystkie przedstawiono prognozy są bardzo zbieżne. Oczekuje się spadku cen z poziomu 130 USD/tonę do około 120 USD/tonę w 2025 r. i 110 USD/tonę w 2026 roku.

EN

In 2023, hard coal production exceeded 9 billion tonnes. The year-on-year increase in production was 3.1%. Since 2010, production has increased by 1.63 billion tonnes. Compared to 2023, the largest increases in production were in: China 152 million tonnes, India by 100 million tonnes and Indonesia 88 million tonnes. India plans to increase coal production by 70% or 1.7 billion tonnes by 2027. In the meantime, coal production is also expected to increase in China and its largest exporter, Indonesia. Indonesia for nickel production alone currently consumes more than 100 million tonnes. With production of around 775 million tonnes, the country exports 520 million tonnes of coal. In Europe, coal production is down 21% from 2023 and down 46% from 2010. The forecast for the coming years expects a decline of 5 to 8% per year. Coal prices in Europe, as measured by the CIF ARA spot price index (the price index refers to coal with a calorific value of 6,000 kcal/kg (25.1 MJ/kg) and a sulphur content of less than 1% at operating conditions – NAR) in 2024, are fairly stable, fluctuating between US$110 and US$135/tonne. This price level has been maintained since mid-2023. Price fluctuations in 2024 have remained within the range of USD 35/tonne, when in previous years they were as follows: in 2023 – USD 129/tonne, in 2022 – USD 293/tonne, and in 2021 – 122 USD/tonne. In 2022, thermal coal prices were not only high, but also highly volatile, with maximum daily fluctuations reaching US$104/tonne well above previous historical values. In the next 2–3 years, spot prices are expected to decline slightly and contract prices are expected to be quoted at levels close to spot prices. Declines in coal prices on the European market were the result of large coal stocks built up at coal terminals. The winter of 2023 turned out to be mild, which reflected in a reduced demand for coal. In addition, there was a large drop in natural gas prices. The gas price on the Dutch TTF exchange from August 2022 (level of EUR 350/MWh) to December 2023 fell by 85%. Another factor affecting the price level was the large production of energy from RES. In 2024, gas prices (monthly) remained at EUR 26–45/MWh. The key factors affecting the international coal market are geopolitical factors, uncertainty in the import policies of China and India and weather conditions (e.g. La Niña effect). It is important to remember that Russia’s invasion of Ukraine generated the highest energy prices in history and such situations like to repeat themselves. This article presents four forecasts of spot thermal coal prices – FOB Newcastle (6000 kcal/k) prices developed by financial and economic institutions. All the forecasts presented are very much in line. In the short term, prices are expected to fall from US$130/tonne to around US$120/tonne in 2025 and US$110/tonne in 2026.

Słowa kluczowe

PL

ceny węgla; import węgla; konkurencyjność paliw; prognozy cen

EN

coal prices; coal imports; competitiveness of fuels; price forecasts

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 113
• Strony: 97--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Grudziński Zbigniew

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

• https://orcid.org/0000-0002-4977-3595

Bibliografia

• [1] ARPa – Podstawowe informacje o rynku oraz sektorze węgla kamiennego w Polsce. Agencja Rozwoju Przemysłu SA. Oddział w Katowicach. 2016–2024.
• [2] ARPb – Import i przywóz węgla kamiennego. Agencja Rozwoju Przemysłu SA. Oddział w Katowicach.za lata 2020–2024.
• [3] DIIS – Australian Government, Department of Industry, Science, Energy and Resources.
• [4] EEX 2024 – European Energy Exchange AG [Online:] https://www.eex.com/en/ [Dostęp: 5.01.2025].
• [5] Energy Institute –2024 – Energy Institute Statistical Review of World Energy.
• [6] Grudziński, Z. 2022 – Ceny węgla energetyczne na międzynarodowym rynku. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN 1(110), s. 39–50, DOI: 10.24425/140524.
• [7] Grudziński, Z. 2023 – Rynek węgla energetycznego – skutki wojny rosyjsko-ukraińskiej. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN 1(111), s. 7–20, DOI: 10.33223/zn/2023/01.
• [8] Grudziński, Z. 2024 – Międzynarodowy rynek węgla energetycznego – tendencje, prognozy. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN 1(112), DOI: 10.33223/ZN/2024/01.
• [9] Grudziński i in. 2023 – Grudziński, Z., Ozga-Blaschke, U. i Stala-Szlugaj, K. 2023 – Ceny węgla kamiennego na międzynarodowym oraz krajowym rynku w latach 2000–2022. [W:] Galos K. i Barszczowska B. (red.) Jak to z tym węglem było, jest i będzie. Kraków: Wyd. IGSMiE PAN, s. 45–62.
• [10] KASHUE-KOBIZE 2024a – Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2022–2024.
• [11] KASHUE-KOBIZE 2024b – Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami Raport z rynku CO2, raporty z lat 2022–2024.
• [12] Platts – CTI – Coal Trader International. Wyd. Platts – McGraw Hill Financial, England, 2020–2024.
• [13] Platts 2024 –ICR – Platts – ICR Coal Statistics Monthly. Wyd. Platts – McGraw Hill Financial, England, 2020–2024.
• [14] Stala-Szlugaj, K. i Grudziński, Z. 2021a – Price trends on the international steam coal market in 2000–2020. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 37(4), s. 177–198, DOI: 10.24425/gsm.2021.139743.
• [15] Stala-Szlugaj, K. i Grudziński, Z. 2021b – World steam coal management. Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 37(2), s. 5–26, DOI: 10.24425/gsm.2021.137564.
• [16] Stala-Szlugaj, K. i Grudziński, Z. 2024 – The competitiveness of fuels in electricity generation. Polityka Energetyczna – Energy Policy Journal 27(3), s. 193–206, DOI: 10.33223/epj/192860.
• [17] TTF – [Online] https://www.bloomberg.com [Acessed: 2025-01-10].
• [18] WB – Bank Światowy – Global Commodity Markets.

Uwagi

Wydano jako monografię pt.: Zagadnienia surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej : nowe strategie i inwestycje na rynku paliw i energii w kraju i UE / red. tomu: Katarzyna Stala-Szlugaj, Zbigniew Grudziński ; Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2025).