Pasażerskie połączenia kolejowe jako element sieci powiązań międzynarodowych polskich regionów

• Autorzy: Majewski Jakub

Identyfikatory

DOI

10.4467/2543859XPKG.23.006.17403

Warianty tytułu

EN

Rail passenger connections as an element of the network of international links of Polish regions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje, na przykładzie powiązań grupy miast pełniących rolę stolic regionów w Polsce i graniczących z nimi regionów zagranicznych, różnice pomiędzy powiązaniami infrastrukturalnymi a ofertą przewozową dostępną w transporcie kolejowym. Analiza poszczególnych relacji pozwala na porównanie potencjalnych i rzeczywistych możliwości realizacji podróży. Pierwsza część pracy opisuje metodę badań i wykorzystywane źródła oraz zawiera analizę potencjału infrastrukturalnego oraz rzeczywistej oferty przewozowej. Druga część przedstawia uporządkowane zestawienie parametrów połączeń realizowanych między miastami wojewódzkimi a stolicami sąsiadujących państw i regionów zagranicznych. W części trzeciej zaprezentowana została ocena i opis stopnia wykorzystania potencjału infrastrukturalnego. Całość zamyka podsumowanie, wskazujące na niską, w wielu przypadkach nieuzasadnioną uwarunkowaniami zewnętrznymi, jakość kolejowych powiązań międzynarodowych polskich regionów.

EN

Using the example of links between a group of cities acting as regional capitals in Poland and bordering foreign regions, the article presents the differences between the infrastructure links and the transport offer available in rail transport. The analysis of individual relations allows for a comparison of potential and actual travel possibilities. The first part of the study describes the research method and sources used, and includes an analysis of the infrastructure potential and the actual transport offer. The second part presents a structured overview of the parameters of connections made between provincial cities and the capitals of neighbouring countries and foreign regions. The third part presents an assessment and description of the degree of utilisation of the infrastructure potential. The whole is concluded by a summary, indicating the low quality, in many cases unjustified by external conditions, of international railway connections of Polish regions.

Słowa kluczowe

PL

kolej pasażerska; połączenia transgraniczne; powiązania międzyregionalne

EN

passenger rail; cross-border connections; interregional links

• Wydawca: Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego ; Uniwersytet Gdański. Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego
• Czasopismo: Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 26(1)
• Strony: 88--98
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Majewski Jakub

• Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG), Uniwersytet Warszawski, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-5754-9772

Bibliografia

• [1] Bálint L., 2019, The Visegrád Group and the railway development interest articulation in Central Eastern Europe, Eastern Journal of European Studies, 2, 175-195.
• [2] Ballaguy R., Berzi M., Boijmans P., Dietachmair J., Ebster M., Ferreira R., Harster P., Hurnaus K., Isinger E., Lehnert C., Maarfield M., Madsen S., Markl-Hummel L., Medeiros E., Mickova B., Nolte J., Perchel A., Sippel L., Skoniezki P., Sodini S., Spisiak R., Verschelde N., Voiry P., Volponi E., 2021, Boosting cross-border regions through better cross-border transport services, Case Studies on Transport Policy, 9(1), 291-301.
• [3] Beim M., Soczówka A., 2016, Rozwój kolejowych, regionalnych połączeń transgranicznych w Polsce, Transport Miejski Regionalny, 2, 19-24.
• [4] Bocheński T., 2021, Analiza porównawcza ruchu pociągów pasażerskich w Polsce w latach 2010 i 2020, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 24(2), 69-82.
• [5] Cavallaro F., Dianin A., 2020, Efficiency of public transport for cross-border commuting: An accessibility-based analysis in Central Europe, Journal of Transport Geography, 89.
• [6] Cavallaro F., Dianin A., 2019, Cross-border commuting in Central Europe: Features, trends and policies, Transport Policy, 78, 86-104.
• [7] Dębicki M., 2019, Wyczytane z rozkładu jazdy. Transgraniczne połączenia kolejowe Polski – portret ilościowy i wstępne tropy interpretacyjne, UR Journal of Humanities and Social Sciences, 4(13), 112-130.
• [8] Dołzbłasz S., 2012, Transborder relations between territorial units in the Polish-German borderland, Geographia Polonica, 85, 23-36.
• [9] Dołzbłasz S., Raczyk, A., 2016, Transborder cooperation and competition among firms in the Polish-German borderland, Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 108(2), 141-156.
• [10] Donners B., Jehee L., Witlox F., Zwanikken T., Veeneman W., 2022, Changing tracks: identifying and tackling bottle-necks in European rail passenger transport, European Transport Research Review, 14(7), 1-12.
• [11] Endemann P., 2019, Long-distance passenger rail services: Review and improvement, [w:] B. Scholl, A. Perić, M. Niedermaier (red.), Spatial and transport infrastructure development in Europe: Example of the Orient/East-Med Corridor, Akademie für Raumforschung und Landesplanung, Hannover, 156-174.
• [12] European Commission, 2021, Directorate-General for Mobility and Transport, Long-distance cross-border passenger rail services: final report, Publications Office of the European Union.
• [13] Europejski Trybunał Obrachunkowy, 2018, A European high-speed rail network: not a reality but an ineffective patchwork, https://www.eca.europa.eu/en/Pages/DocItem.aspx?did=46398 [dostęp: 15.10.2022].
• [14] Gamon W., Gómez, J., 2019, Main problems of railway cross-border transport between Poland, Germany and Czech Republic, Sustainability, 11(181), 1-10.
• [15] Germanwatche, 2020, Hop on the train: A Rail Renaissance for Europe.
• [16] Graff M., 2017a, Komunikacja kolejowa na polsko-niemieckim pograniczu, Technika Transportu Szynowego, 3, 22-33.
• [17] Graff M., 2017b, Komunikacja kolejowa na pograniczu polsko-czeskim i polsko-słowackim, Technika Transportu Szynowego, 4, 16-26.
• [18] Graff M., 2017c, Komunikacja kolejowa na wschodnim pograniczu. Uwarunkowania historyczne, Technika Transportu Szynowego, 5, 38-45.
• [19] Graff M., 2017d, Komunikacja kolejowa pomiędzy Polską i Litwą, Technika Transportu Szynowego, 6, 45-52.
• [20] Graff M., 2017e, Komunikacja kolejowa pomiędzy Polską i Ukrainą, Technika Transportu Szynowego, 7-8, 55-71.
• [21] Kołodziejczyk K., 2020, Cross-border public transport between Poland and Czechia and the development of the tourism functions of the region, Geographia Polonica, 93(2), 261-285.
• [22] Komornicki T., Wiśniewski R., 2021, Przemiany międzynarodowej mobilności Polaków, Przegląd Geograficzny, 93(2), 161-180.
• [23] Kozłowska M., 2017, Konkurencja na rynku międzynarodowych przewozów pasażerskich. Przewozy pasażerskie pomiędzy Warszawą a stolicami krajów Europy Wschodniej, Technika Transportu Szynowego, 5, 10-21.
• [24] Koźlak A., 2018, The Assessment of the Changes in the Road and Railway Accessibility to the Voivodeship Cities of Poland in the Years 2010-2016, Springer Proceedings in Business and Economics, 110-121.
• [25] Majewski J., 2021a, Rola infrastruktury transportu jako jednego z czynników rozwoju regionalnego, Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 24(3), 7-18.
• [26] Majewski J., 2021b, Dekarbonizacja transportu kolejowego jako element polityki klimatycznej, Przegląd Komunikacyjny, 12, 16-21.
• [27] Małysz M., 2019, Rola porannych połączeń kolejowych w kształtowaniu przestrzennej dostępności regionów, Transport Miejski i Regionalny, 7, 3-11.
• [28] Małysz M., 2021, Potencjał polskich pociągów nocnych w połączeniach krajowych, Transport Miejski i Regionalny, 6, 3-13.
• [29] Massel A., 2015, Przyspieszenie ruchu pasażerskiego w Polsce, Technika Transportu Szynowego, 1–2, 25-32.
• [30] Massel A., Soczówka A., 2021, Pasażerskie pociągi ekspresowe w Polsce – rozwój i ewolucja po II Wojnie Światowej, Czasopismo Geograficzne, 12, 377-403.
• [31] Medeiros E., 2019, Cross-border transports and cross-border mobility in EU border regions, Case Study Transport Policy, 7, 1-12.
• [32] Michniak D., 2007, Direct international public transport connections of regional centers in Slovakia, Europa XXI, 16, 87-100.
• [33] Michniak D., Więckowski M., 2021, Changes of Transport in Cross-Border Tourist Regions in the Polish-Slovak Borderland: An (Un)Sustainable Development?, [w:] L. Zamparini (red.), Sustainable Transport and Tourism Destinations, Transport and Sustainability, 13, 11-25.
• [34] Pellegrini P., Rodriguez J., 2013, Single European sky and single European railway area: a system level analysis of air and rail transportation, Transportation Research Part A Policy Land Practice, 57, 64-86.
• [35] Rosik P., Komornicki T., Goliszek S., Duma P., 2020, Dostępność potencjałowa regionów w Europie – zasięg przestrzenny, długość podróży i efekt granicy, Prace Geograficzne, 270, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
• [36] Seidenglanz D., Taczanowski J., Król M., Horňák M., Nigrin T., 2021, Quo vadis, international long-distance railway services? Evidence from Central Europe, Journal of Transport Geography, 92, 102998.
• [37] Sippel L., Nolte J., Maarfiled S., Wolff D., Roux L., 2018, Comprehensive Analysis of The Existing Cross-Border Rail Transport Connections and Missing Links on the Internal EU Borders, Final Report, European Commission, Brussels.
• [38] Smolarski M., 2018, Kolejowe przejścia graniczne na granicy polsko-czeskiej. Stopień wykorzystania i oferta przewozowa, Przegląd Komunikacyjny, 3, 2-6.
• [39] Soczówka A., Chyliński P., 2022, International Passanger Railway Connections in Poland after 1989, Kauno Technologijos Universitetas, Kowno, 336-342.
• [40] Steer Davies Gleave supported by TRASPOL – Politecnico di Milano 2017, Research for TRAN Committee – Passenger night trains in Europe: the end of the line?, European Parliament, Policy Department for Structural and Cohesion Policies, Brussels.
• [41] Taczanowski J., 2018, Der Einfluss der EU-Osterweiterung auf die internationalen Eisenbahnverbindungen in Mitteleuropa – die Beispiele Polen, Tschechien und Slowakei, Mitteilungen der Österreichischen Geographischen Gesellschaft, 160, 197-224.
• [42] Viturka M., Pařil V., 2020, Evaluation of the effectiveness of high-speed rail projects in the Czech Republic in terms integration potential, GeoScape, 14(1), 1-10.
• [43] Więckowski M., 2021, Sustainable Transport for Border Areas in the European Union, Europa XXI, 40, 127-136.
• [44] Witlox F., Zwanikken T., Jehee L., 2022, Changing tracks: identifying and tackling bottlenecks in European rail passenger transport, European Transport Research Review, 14(7), 1-12.
• [45] Wolański M., 2008, Ewolucja oferty przewozów międzyaglomeracyjnych w Polsce w latach 1989-2007, Technika Transportu Szynowego, 3, 50-59.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)