Zjawiska gazodynamiczne wywołane wstrząsami i tąpnięciami

• Autorzy: Wasilewski S.

Warianty tytułu

EN

Gas dynamics phenomena caused by crumps and tremors

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W warunkach eksploatacji pokładów tąpiących występują wstrząsy i tąpania, które wywołują zjawiska gazodynamiczne obserwowane jako stany nieustalone parametrów powietrza w wyrobiskach kopalni, powstałe zwykle w wskutek zmiany geometrii wyrobisk oraz uwolnienia znacznych ilości gazów. Znane są przykłady stanów nieustalonych parametrów powietrza w wyrobiskach kopalni rejestrowanych w czasie zjawisk gazodynamicznych, np. po wstrząsach i tąpnięciach w kopalni „Zabrze-Bielszowice” w 1996 oraz 1999 roku. Do takich zdarzeń należał również wstrząs z obwałem stropu, który miał miejsce w rejonie ściany 841a w kopalni „Bielszowice” w październiku 2009 roku. W artykule na przykładzie trzech gwałtownych zdarzeń sejsmicznych pokazano, jak rozwój systemów gazometrii automatycznej w zakresie mierzonych parametrów oraz częstotliwości ich rejestracji rozszerza wiedzę o przebiegu tych zjawisk oraz powstających w ich wyniku stanów nieustalonych parametrów powietrza w wyrobiskach kopalni.

EN

The conditions of crump beds exploitation are determined by the occurence of crumps and tremors which induce gas dynamics phenomena considered as nonstationary states of air parameters in excavations deriving from the geometry change of excavations and release of gases in great amounts. Such states occurred e.g. in ”Zabrze-Bielszowice” mine in 1996 and 1999. Similarily, there was a tremor which caused a rock slide that occurred in the area of longwall 841a in mine, Bielszowice, October 2009. Based on three dramatic seismic events, this article presents how the development of automatic gasometry system within the measured parameters and frequencies of their registration, enhances knowledge of the course of these events and the resulting nonstationary states of air parameters in excavations.

Słowa kluczowe

PL

zjawiska gazodynamiczne; stany nieustalone parametrów powietrza; przewietrzanie kopalń; system gazometrii automatycznej

EN

gas dynamics phenomena; nonstationary state of air parameters; mine ventilation; automatic gasometry system

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 68, nr 12
• Strony: 13--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz.

Twórcy

autor

Wasilewski S.

• AGH w Krakowie
• Instytut Mechaniki Górotworu, Polska Akademia Nauk, Kraków

Bibliografia

• 1. Dziurzyński W. i inni:. Przygotowanie merytoryczne i wykonanie eksperymentu badawczego w ścianie wydobywczej o wysokim poziomie zagrożeń naturalnych i technologicznych w aspekcie pozyskania danych dla weryfikacji modelu matematycznego rozkładu stężenia metanu podczas urabiania kombajnem. Etap I. Opracowanie założeń i wytycznych dla przeprowadzenia eksperymentu badawczego w rejonie ściany 841a pokład 405/1 w KWK Bielszowice. IMG PAN, Kraków – kwiecień 2009.
• 2. Dziurzyński W., Krach A., Pałka T., Wasilewski S.: “Digital simulation of the gas dynamic phenomena caused by bounce, experiment and validation”, Archives Mining Sciences vol. 55 issue 3, 2010 s. 403-425.
• 3. Roszkowski J., Trutwin W., Wasilewski S.: Stany nieustalone przepływu powietrza i stężenia metanu wywołane katastrofą na przykładzie zdarzenia w kopalni „Zabrze-Bielszowice”, 1 Szkoła Aerologii Górniczej Zakopane, 1999.
• 4. Wasilewski S.: Stany nieustalone parametrów powietrza wywołane katastrofami oraz zaburzeniami w sieci wentylacyjnej kopalni. Rozprawy i monografie Nr. 2, Centrum EMAG Katowice, 2005, str. 258.
• 5. Raport Komisji powołanej decyzją Prezesa WUG z dnia 16 grudnia 1996r. dla zbadania przyczyn i okoliczności tąpnięcia, gwałtownego wypływu metanu, zawału i wypadku zbiorowego w Kopalni Węgla Kamiennego „Zabrze-Bielszowice” w Zabrzu zaistniałego w dniu 12 grudnia 1996 r. Katowice styczeń-luty 1997.
• 6. Materiały KWK Bielszowice dotyczące możliwości bezpiecznej kontynuacji eksploatacji pokładu 405/2wg w polu ścianowym 841a w związku z zaistniałym w rejonie tąpnięciem w dniu 5.10.2012 r. Ruda Śląska, listopad 2009 rok. [materiał niepublikowany].