Analiza wielkości guzów OUN jako weryfikacja efektów leczenia radiochirurgicznego nerwiaków techniką Gamma Knife – badanie pilotażowe

• Autorzy: Antończyk-Szewczyk Katarzyna , Szurko Agnieszka , Wydmańska Anna , Mitek Anna , Stanek Agata , Cholewka Armand

Warianty tytułu

EN

Analysis of the size of CNS tumours as a verification of the effects of radio surgical treatment of neuromas using the Gamma Knife technique – pilot study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (OUN) wywodzą się z mózgu, rdzenia, opon mózgowych, a także są efektem przerzutów z nowotworów powstałych w innych narządach. Nawet zmiany histologicznie niezłośliwe mogą powodować śmierć wskutek ucisku na życiowo ważne struktury [1]. Nowotwory mózgu powodują 3% zgonów nowotworowych u obu płci i 1/3 zgonów nowotworowych u dzieci (0-19 lat) [2]. Gamma Knife stosowany jest w radiochirurgii stereotaktycznej w celu leczenia nowotworów zlokalizowanych w obrębie głowy oraz szyi. Ta metoda leczenia polega na precyzyjnym dostarczeniu dawki promieniowania w obszar guza [3]. Napromieniowanie zwykle nie powoduje natychmiastowego zniszczenia komórki. Obecność przetrwałego guza w krótkim czasie po zakończeniu napromieniania nie musi oznaczać nieskuteczności terapii. Analiza obrazów guza wykonanych w każdej płaszczyźnie przed leczeniem i po radiochirurgii wykazała znaczny wzrost objętości guza w pierwszej obserwacji, po którym nastąpił istotny statystycznie spadek. Ponadto analiza otrzymanych obrazów uwzględniająca izodozę terapeutyczną (linia żółta) oraz izodozę 90% (linia zielona) umożliwiła precyzyjną obserwację efektów leczenia.

EN

Tumours of the central nervous system (CNS) originate in the brain, spine, meninges, and are also the result of metastases from tumours in other organs. Even histologically benign changes may cause death as a result of pressure on vital structures [1]. Brain tumours cause 3% of cancer deaths in both sexes and 1/3 of deaths in children (0-19 years) [2]. Gamma Knife is used in stereotaxic radiosurgery to treat neoplasms located in the head and neck area. This method of treatment is based on a precise radiation dose delivery to the tumour area [3]. Irradiation does not usually destroy the cell immediately. The presence of a persistent tumour shortly after the end of irradiation does not necessarily mean that the therapy is ineffective. Analysis of tumour images taken in each plane before treatment and after radiosurgery showed a significant increase in tumour volume at the first follow-up, followed by a statistically significant decrease. Moreover, the analysis of the obtained images using the therapeutic isodose (yellow line) and the 90% isodose (green line), made it possible to precisely observe the effects of the treatment.

Słowa kluczowe

PL

Gamma Nóż; nowotwór mózgu; nerwiak; izodoza terapeutyczna; izodoza 90%

EN

Gamma Knife; brain tumours; neuroma; therapeutic isodose; isodose 90%

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 9, nr 6
• Strony: 435--440
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Antończyk-Szewczyk Katarzyna

• Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Exira Gamma Knife, ul. Ceglena 35, 40-514 Katowice

autor

Szurko Agnieszka

• Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, Uniwersytet Śląski, ul. Uniwersytecka 4, 40-007 Katowice

autor

Wydmańska Anna

• Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, Uniwersytet Śląski, ul. Uniwersytecka 4, 40-007 Katowice

autor

Mitek Anna

• Uniwersyteckie Centrum Kliniczne im. prof. K. Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Exira Gamma Knife, ul. Ceglena 35, 40-514 Katowice

autor

Stanek Agata

• Katedra i Oddział Kliniczny Chorób Wewnętrznych, Angiologii i Medycyny Fizykalnej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, ul. Batorego 15, 41-902 Bytom

autor

Cholewka Armand

• Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych, Uniwersytet Śląski, ul. Uniwersytecka 4, 40-007 Katowice

Bibliografia

• 1. V. Kumar, R.S. Cotran, S.L. Robbins: Basic Pathology, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wydanie 7, Wrocław 2011.
• 2. Krajowy Rejestr Nowotworów, http://onkologia.org.pl/mozg-c71/.
• 3. R. Lišcák: Gamma Knife Radiosurgery, Nova Science Publishers, 2013.
• 4. W. Domagała, M. Chosia, E. Urasińska: Podstawy Patologii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
• 5. S. Kruś, E. Strzępek-Fakhoury: Patomorfologia Kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Wydanie 3 uaktualnione i rozszerzone, Warszawa 2011.
• 6. Elekta, Leksell Gamma Plan.
• 7. R. Pepaś, M. Śmiechura, M. Strużycka, W. Konopka: Głuchota w przebiegu guza kąta mostowo-móżdżkowego u 5-letniego chłopca, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 68(3), 2014, 176-180.
• 8. A. Niranjan, G. Bowden, J.C. Flickinger, L.D. Lunsford: Gamma Knife Radiosurgery, Principles and Practice of Stereotactic Radiosurgery, 111-119.
• 9. B. Jamróz, K. Niemczy: Nerwiaki nerwu słuchowego – diagnostyka i leczenie, Otorynolaryngologia, 12(1), 2013, 8-18.
• 10. S. Szala: Komórki mikrośrodowiska nowotworowego: cel terapii przeciwnowotworowej, NOWOTWORY Journal of Oncology, 57(6), 2007, 633-645.
• 11. G. Del Toro, E. Morris, M.S. Cairo: Tumor lysis syndrome: pathophysiology, definition, and alternative treatment approaches, Clin Adv Hematol Oncol., 3(1), 2005, 54-61.
• 12. S. Szala, M. Jarosz: Nowotworowe naczynia krwionośne, Postępy Hig Med Dosw, 65, 2011, 437-446.
• 13. S. Szala, M. Jarosz, R. Smolarczyk, T. Cichoń: „Błędne koła” glejaków: unaczynienie i inwazyjność, Postępy Hig Med Dosw, 66, 2012, 888-900.
• 14. M. Frączak: Podstawy diagnostyki i terapii nowotworów, Wydawnictwo α-medica press, 2008.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).