Толерантность как средство усовершенствования межличностных отношений личного состава государственной службы чрезвычайных ситуаций Украины при выполнении служебных обязательств

• Autorzy: Kruk S. I.

Warianty tytułu

PL

Tolerancja jako środek do doskonalenia stosunków interpersonalnych składu osobowego państwowej służby sytuacji nadzwyczajnych Ukrainy podczas wykonywania obowiązków służbowych

• Języki publikacji: RU

Abstrakty

RU

Существование человека в современном мире отличается разнообразием, противоречивостью и, вместе с тем, взаимозависимостью процессов и явлений. Поэтому проблема развития толерантной позиции личности как жизненной стратегии, которая даёт возможность успешной организации взаимоотношений, сохранения внутреннего равновесия, нахождения гармонии и целостности, крайне важна. Реализация идей толерантности является особенно актуальной для разработчиков подразделений МЧС. Их действия по ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций и при проведении специальных операций, связанные с тяжелыми и опасными для жизни и здоровья условиями и их последствиями, необходимостью оперативно выполнять задание в ситуации нервно-психического, эмоционального напряжения и стресса. Экстремальная ситуация вызывает реакции, которые формируют стратегию поведения и обеспечивают процесс распределения внимания между контролем за текущим состоянием управляемого объекта и выработкой новых, адекватных ситуации планов и способов действий. Формирование толерантности у личного состава подразделений по чрезвычайным ситуациям предусматривает: - направленность воспитательной работы на развитие толерантности как личностно профессионального качества специалистов гражданской обороны; - обеспечение активного толерантного диалогического взаимодействия между членами подразделений МЧС; - создание толерантной воспитательной среды. На основании результатов проведенного исследования сформулированы методические рекомендации относительно улучшения формирования толерантности у бойцов подразделений МЧС Украины.

PL

Istnienie człowieka we współczesnym świecie wyróżnia się rozmaitością, sprzecznością, ale zarazem współzależnością procesów i zjawisk. Dlatego rozwój osobistej tolerancji, jako strategii życiowej, jest bardzo ważny, ponieważ daje możliwość skutecznego budowania stosunków, utrzymywania wewnętrznej równowagi, odnajdowania harmonii oraz jednolitości. Realizacja idei tolerancji jest szczególnie aktualna dla pracowników organów MSN. Ich działania w likwidacji skutków sytuacji nadzwyczajnych, w realizacji specjalnych operacji związane są z trudnymi i niebezpiecznymi dla życia i zdrowia warunkami oraz ich konsekwencjami, z koniecznością sprawnego wykonywania zadania w sytuacji nerwowej, stresowej i napięcia emocjonalnego. Ekstremalna sytuacja wywołuje reakcje, które kształtują strategię zachowania oraz zabezpieczają proces podziału uwagi między kontrolowaniem bieżącego stanu kierowanego obiektu a wyrabianiem nowych, odpowiednich sytuacji, planów i sposobów postępowań. To wszystko wymaga od składu osobowego nadzwyczajnej mobilizacji fizycznej oraz psychofizjologicznej rezerwy organizmu. W warunkach sytuacji nadzwyczajnych ważną rolę odgrywa charakter stosunków interpersonalnych, który ma istotny wpływ na stan funkcjonalny, efektywność i bezpieczną działalność fachowców. W zależności od warunków i specyfiki wpływu innych czynników, trwałości wykonywania zadania, szczególną uwagę należy zwrócić na podtrzymywaniu ogólnej sprzyjającej atmosfery oraz grupowej zgodności. To wszystko wymaga kształtowania w fachowcach MSN specyficznych wartości, oprócz ogólnych cech, uwarunkowanych ich działalnością profesjonalną. Szczególną uwagę w przygotowaniu pracowników powinno się poświęcać właśnie rozwojowi tolerancji, który jest czynnikiem fachowej socjalizacji. Aktualność badania. W każdym zawodzie w stosunkach „człowiek – człowiek” trzeba mieć nie tylko pewną wiedzę, umiejętności i nawyki, ale również odpowiednie cechy osobowości. Pośród czynników, które istotnie wpływają na skuteczne wykonanie zawodowych obowiązków przez pracowników obrony cywilnej, ważną rolę odgrywa tolerancja, jako regulator relacji międzyludzkich. Przede wszystkim wytłumaczyć to można tym, że zawodowa działalność w sytuacjach ekstremalnych związana jest ze stałym, wysokim fizycznym i psychologicznym napięciem; niebezpieczeństwem utraty życia tak ratowników, jak i innych ludzi; kierownicze i zawodowe decyzje zazwyczaj podejmuje się w trudnych oraz niestabilnych warunkach, przy braku czasu. W takich warunkach szczególnie ważnym jest charakter interpersonalny stosunków, cechy jednostek, umiejętność szybkiego i sprawnego rozwiązywania konfliktów, a wysoka moralność jest wzorem do naśladowania. Wykonanie zadań przez ratownicze jednostki MSN w warunkach ekstremalnych lub pojawienia sytuacji nadzwyczajnych charakteryzuje się negatywnym wpływem szerokiego spektrum niesprzyjających czynników. Skuteczność zawodowej działalności składu osobowego straży zależy od spójności jednostek, od charakteru interpersonalnych stosunków. Aktualnym staje się problem kształtowania tolerancji jako cechy znaczącej i zawodowo ważnej u rzeczoznawców obrony cywilnej. Wyniki przeprowadzonego badania dały możliwość sformulowania rekomendacji metodycznych co do rozwijania tolerancji u szeregowców składu osobowego jednostek ds. sytuacji nadzwyczajnych MSN Ukrainy. Kształtowanie tolerancji przewiduje: ukierunkowanie pracy socjalno-humanitarnej na rozwój tolerancji jako znaczącej oraz zawodowo ważnej cechy fachowców obrony cywilnej; gwarancję aktywnej tolerancji we współdziałaniu komunikacyjnym między członkami jednostek MSN; stworzenie tolerancyjnego środowiska wychowawczego.

Słowa kluczowe

EN

tolerance; subdivisions for emergency situations; shaping of tolerance; pedagogical basics; tolerant environment; educational environment

PL

tolerancja; pododdziały do sytuacji nadzwyczajnych; kształtowanie tolerancji; podstawy pedagogiczne; środowisko tolerancyjne; środowisko wychowawcze

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 1
• Strony: 341--356
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Kruk S. I.

• Главное управление государственной службы чрезвычайных ситуаций Украины в Ровенской области, ул. Полуботка 37, 33000 Ровно Украина

Bibliografia

• [1] Асмолов А.Г. Толерантность: от утопии – к реальности / А.Г. Асмолов // На пути к толерантному сознанию. – М. : Смысл, 2000. – 255 с.
• [2] Балл Г.О. Гуманизация общего и профессионального образования: общественная актуальность и психолого-педагогические ориентиры // Непрерывное профессиональное образование: проблемы, поиски, перспективы: Монография / Под ред. И.А. Зязюна. – К.: ВИПОЛ, 2000. – С. 134–157.
• [3] Безюлева Г.В. Толерантность: взгляд, поиск, решение / Г.М. Безюлева, Г.М. Шеламова. – М.: Вербум-М, 2003. – 168 с.
• [4] Бондарева С.К. Толерантность. Введение в проблему / С.К. Бондарева, Д.В. Колесов: М. – Воронеж, 2003. – 273 с.
• [5] Волошина О.В. Проблема формирования толерантности в современных педагогических исследованиях / О.В. Волошина // Родная школа. – 2007. – № 3. – С. 18 –23.
• [6] Галицких Е.О. Диалог в образовании как способ становления толерантности: учеб.-метод. пособие / Е.О. Галицких. – М.:Академический проект, 2004. – 233 с.
• [7] Гершунский Б.С. Толерантность в системе ценностно-целевых приоритетов образования : [Филос. аспект] / Б.С. Гершунский // Педагогика. – 2002. – № 7. – C. 3 – 12.
• [8] Грива О.А. Социально-педагогические основы формирования толерантности у детей и молодёжи в условиях поликультурной среды / О.А. Грива: Монография. – К.: Изд. ПАРАПАН, 2005. – 228 с.
• [9] Декларация принципов толерантности // Педагогика толерантности. – 1999. – № 3/4. – C. 175 – 179.
• [10] Енциклопедия образования / Акад. пед. наук Украины; главный ред. В.Г.Кремень. – К. : Юринком Интер, 2008. – 1040 с.
• [11] Ильинская С.Г. Толерантность как категория политической теории: автореф. дис. на соискание ученой степени канд. полит. наук: спец. 23.00.03 "Политические институты и процессы, политическая конфликтология, политические технологии" / С. Д. Ильинская. – Москва, 2006. – 29 с. – Режим доступу: http://www.igpi.ru/info/people/illinskaya/autoref.
• [12] Клепцова Е. Ю. Психология и педагогика толерантности : учеб. пособие для системы доп. проф. пед. образования / Е. Ю. Клепцова ; М–во образования и науки Рос. Федерации, Вят. гос. гуманит. ун–т. – М. : Акад. Проект, 2004. – 173 с.
• [13] Козяр М.М. Основы экстремальной подготовки / М.М. Козяр // Военная психология и педагогика: учебное пособие / Под общ. ред. М.И. Вария. - Львов: «Сполом», 2003. – С. 602 – 622.
• [14] Конституция Украины: официальное издание принято на пятой сессии Верховной Рады Украины 28 июня 1996 р. / [отв. за вип.. С. Йовна]. – К., 1996. – 12 с.
• [15] Конфликтология для управленца / упоряд. Л. Галицина. – К.: Шк.. мир, 2008. – 128 с.
• [16] Лекторский В.А. О толерантности, плюрализме и критицизме / В.А. Лекторський // Вопросы философии. – 1997. – № 11. – С. 46 – 54.
• [17] Маралов В.Г., Ситаров В.А., Педагогика и психология ненасилия в образовательном процессе.:уч. пособие для студентов высших педагогических учебных заведений / В.Г. Маралов, В.А. Ситаров. / Под ред. В.А. Сластенина. – М., 2000. – 216 с.
• [18] Мириманова М.С. Конфликтология: учебник для студентов средне-учебных заведений. / М.С. Мириманова. – М.: Академия, 2003. – 320 с.
• [19] Настановление с организации социально-гуманитарной работы с рядовым и начальственным составом и работниками органов и подразделений гражданской обороны Утверждено Приказом МЧС Украины 06.03.2008. № 177. // Сборник нормативных документов по вопросам организации деятельности высших учебных учреждений МЧС Украины. Часть 2 / Под ред. В.П. Бута. – Харьков: Академия гражданской обороны Украины, 2005. – 152 с.
• [20] Педагогика: Учебное пособие / В.М. Галузяк, М.И. Сметанський, В.И.Шахов. – 2-е изд., испр. и доп. – Винница: «Книга-Вега», 2003. – 416 с.
• [21] «Положение об информационно-пропагандистськое обеспечение работы с рядовым и начальственным составом и работниками органов и подразделений гражданской обороны» (Приложение 2 к пункту 6.1. Настановление организации социально-гуманитарной работы с рядовым и начальственным составом и работниками органов и подразделений гражданской обороны)
• [22] Практикум по психодиагностике и исследованию толерантности личности. / Под ред. Г.У. Солдатовой, Л.А. Шайгеровой. – М.: Изд-во МГУ им. М.В. Ломоносова, 2003. – 112 c.
• [23] Прутченков А.С. Школа жизни: методические разработки социально-психологических тренингов. / А.С. Прутченков. – 2-е изд. перераб. и дополн. – М.: МООД и М.: «Новая цивилизация», Педагогическое общество России. – 2000. – 192 с.
• [24] Пугачев В.П. Тесты, деловые игры, тренинги в управлении персоналом / В.П. Пугачев. – М.: Аспект Пресс, 2003. – 285 с.
• [25] Риэрдон Б. Э. Толерантность – дорога к миру / Б. Э. Риэрдон. – М.: Бонфи, 2001. – 301 с.
• [26] Солдатова Г.У. Жить в мире с собой и другими: тренинг толерантности для подростков / Г.У. Солдатова, Л.А. Шайгерова, О.Д. Шарова. – М.: Генезис, 2000. – 112 с.
• [27] Социальная педагогика: малая енциклопедия / Под общ. ред. проф. И.Д. Зверевой. – К.: Центр учебной литературы, 2008. – 336 с.
• [28] Тодорцева Ю.В. Педагогика толерантности: Методические рекомендации. / Ю.В. Тодоровцева. – Одесса: ПНЦАПН Украины, 2004. – 90 с.
• [29] Фопель К. Сплоченность и толерантность в группе. Психологические игры и упражнения. / К. Форель. Пер. с нем. – М.: Генезис, 2006. – 336 с.
• [30] Щеколдина С.Д. Тренинг толерантности / С.Д. Щеколдина. – М.: „Ось-89”, 2004. – 80 с.