Oznaczanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w wyrobach konsumenckich jako element oceny bezpieczeństwa ich użytkowania

• Autorzy: Łaciak Aleksandra , Dałek Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.15199/60.2022.1.1

Warianty tytułu

EN

Assessment of user safety of consumer products by the determination of polycyclic aromatic hydrocarbons

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Omówiono negatywny wpływ na zdrowie człowieka wybranych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), których obecność w wyrobach użytkowych jest prawnie ograniczona oraz sposób ich oznaczania. Przedstawiono również przykłady ich występowania w wyrobach konsumenckich.

EN

The article presents the discussion on negative effects on human health of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) which are banned by European Union law and on the way of their determining. Examples of PAHs occurrence in consumer products are also presented.

Słowa kluczowe

PL

wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA); GC-MS/MS; PN-EN 17132:2019-10.

EN

polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs); GC-MS/ MS; PN-EN 17132:2019-10.

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Włókienniczy - Włókno, Odzież, Skóra
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 1
• Strony: 40--47
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Łaciak Aleksandra

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Włókiennictwa

autor

Dałek Agnieszka

• Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Włókiennictwa

Bibliografia

• [1] Andersson Jan T. & Achten Christine. 2015. "Time to Say Goodbye to the 16 EPA PAHs? Toward an Up-to-Date Use of PACs for Environmental Purposes, Polycyclic Aromatic Compounds", 35:2-4, 330-354.
• [2] Głuszek E. 2015. "WWA to niebezpieczne związki aromatyczne", strona internetowa www.biotechnologia.pl - dostęp lipiec 2021.
• [3] Kubiak M. S. 2013. „Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - ich występowanie w środowisku i w żywności", Katedra Procesów i Urządzeń Przemysłu Spożywczego, Wydział Mechaniczny, Politechnika Koszalińska w Koszalinie, Probl Hig Epidemiol 94(1), 31-36.
• [4] Olszak M. 2016. „Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA)" Uniwersytet przyrodniczy w Lublinie, strona internetowa: www.e-biotechnologia.pl - dostęp lipiec 2021.
• [5] Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów.
• [6] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1272/2013 z dnia 6 grudnia 2013 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych.
• [7] Rozporządzenie Komisji (UE) 2018/1513 z dnia 10 października 2018 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do niektórych substancji sklasyfikowanych jako rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość, kategorii 1A lub IB.
• [8] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1021 z dnia 20 czerwca 2019 r. dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych.
• [9] Rozporządzenie Komisji (UE) 2021/1199 z dnia 20 lipca 2021 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w granulatach lub ścinkach wykorzystywanych jako materiał wypełniający na boiskach ze sztuczną murawą lub w postaci luźnej na placach zabaw lub w zastosowaniach sportowych.
• [10] Sapota A. 2002. „Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (substancje smołowe rozpuszczalne w cykloheksanie)" Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy. R. 18, nr 2(32), s. 179-208.
• [11] Sobczak A. 2012. „Czynniki chemiczne w środowisku zagrażające zdrowiu ludzi". Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine 10.
• [12] strona internetowa Europejskiej Agencji Chemicznej www. echa. europa.eu - Lista kandydacka substancji stanowiących bardzo duże zagrożenie, oczekujących na pozwolenie - dostęp luty 2022 r.
• [13] strona internetowa Europejskiej Agencji Chemicznej www. echa. europa.eu - Wspólnotowy kroczący plan działań - dostęp luty 2022 r.
• [14] strona internetowa www.echa.europa.eu/pl/understanding- pops - dostęp luty 2022 r.
• [15] Załącznik XVII - ograniczenia dotyczące produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania niektórych niebezpiecznych substancji, mieszanin i wyrobów, wersja skonsolidowana, stan prawny 15.02.2021 r.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).