Radiacyjna konserwacja i identyfikacja napromieniowania żywności

• Autorzy: Głuszewski Wojciech , Guzik Grzegorz

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2022.1.3

Warianty tytułu

EN

Radiation preservation and identification of food irradiation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niewielkie zmiany chemiczne powodowane działaniem promieniowania jonizującego są wystarczające do zwalczania patogenów i insektów w procesach utrwalania: m.in. ziół, przypraw ziołowych, suszonych grzybów, suplementów diety. Jest to skuteczny sposób zapobiegania m.in. zatruciom pokarmowym wywołanym spożyciem biologicznie zanieczyszczonych pokarmów. Unikatowość technologii radiacyjnych polega na tym, że zabiegi konserwacji można prowadzić w: krótkim czasie, dowolnej temperaturze, całej objętości materiału, szczelnym opakowaniu jednostkowym i kartonie zbiorczym. W większości przypadków nie można zaobserwować metodami sensorycznymi zmian właściwości wyrobów po procesie obróbki radiacyjnej. Kontrole napromieniowania żywności uznawanej za bezpieczną, mają na celu jedynie wyegzekwowanie obowiązku informowania konsumentów o formie konserwacji. Warto podkreślić, że utrwalane radiacyjnie wyroby nie stają się promieniotwórcze. Nie należy więc mylić napromieniowania z promieniotwórczością.

EN

Minor chemical changes caused by the action of ionizing radiation are sufficient to combat pathogens and insects in the preservation processes of: herbs, herbal spices, dried mushrooms, dietary supplements and food. It is an effective way to prevent food poisoning caused by the consumption of biologically contaminated food. The uniqueness of radiation technologies lies in the fact that maintenance operations can be carried out in: a short time, at any temperature, the entire volume of the material, tight unit packaging and collective carton. Modifications of product properties in most cases are not observed by sensory methods. Irradiation controls considered to be microbiologically and toxicologically safe food are only intended to enforce the obligation to inform consumers about the form of preservation. It is worth emphasizing that radiation-cured products do not become radioactive. Therefore, radiation should not be confused with radioactivity.

Słowa kluczowe

PL

promieniowanie jonizujące; radioliza; utrwalanie żywności; identyfikacja napromieniowania żywności

EN

ionizing radiation; radiolysis; food preservation; identification of food irradiation

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 76, nr 1
• Strony: 14--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Głuszewski Wojciech

• Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ), Warszawa

• https://orcid.org/0000-0002-0825-5580

autor

Guzik Grzegorz

• Instytut Chemii i Techniki Jądrowej (IChTJ), Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-9946-3133

Bibliografia

• [1] Ehlermann D.A.E. 2016. „The early history of food irradiation”. Radiation Physics and Chemistry 129 : 10-12. DOI: 10.1016/j.radphyschem.2016.07.024.
• [2] Głuszewski W. 2021. „Unikatowe cechy radiacyjnych technologii sterylizacji i higienizacji”. HYGEIA public health 56 (1) : 24-30.
• [3] Buczkowska M., M. Jabczyk, M. Górski, J. Garbicz, K. Trela. 2020. „Napromieniowanie żywności – aspekt prawny, handlowy i toksykologiczny”. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 26 (2) : 106-117. DOI: 10.26444/monz/121994.
• [4] Jackowska-Tracz A. 2021. „Promieniowanie jonizujące – alternatywna metoda konserwacji żywności”. Przemysł Spożywczy 75 (11) : 14-18. DOI 10.15199/65.2021.11.3.
• [5] Migdał W., U. Gryczka. 2013. „Radiacyjna metoda higienizacji i utrwalania żywności”. Postępy Techniki Jądrowej 59 (1) : 8-14.
• [6] Gryczka U., H. Kameya, K. Kimura, S. Todoriki, W. Migdał, S. Bułka. 2020. „Efficacy of low energy electron beam on microbial decontamination of spices”. Radiation Physics and Chemistry 170 : 108662. DOI: 10.1016/j.radphyschem.2019.108662.
• [7] Lewandowska H., A. Jakubczak, R. Świsłocka, M. A. Stachelska, W. Lewandowski. 2012. „Zastosowanie metod analitycznych w wykrywaniu napromieniowania żywności. Przegląd najnowszych metod w świetle regulacji unijnych”. Aparatura Badawcza i Dydaktyczna 17 (4) : 79-85.
• [8] PN-EN 1786:2000. „Foodstuffs - Detection of irradiated food containing bone - Method by ESR spectroscopy”. European Committee for Standardisation (CEN), Brussels.
• [9] PN-EN 1787:2001. „Foodstuffs - Detection of irradiated food containing cellulose by ESR spectroscopy”. European Committee for Standardisation (CEN), Brussels.
• [10] PN-EN 13708:2003. „Foodstuffs - Detection of irradiated food containing crystalline sugar by ESR spectroscopy”. European Committee for Standardisation (CEN), Brussels.
• [11] PN-EN 13751: 2009. „Artykuły żywnościowe – Wykrywanie napromieniowania żywności za pomocą fotoluminescencji”. Committee for Standardisation, Brussels.
• [12] PN-EN 1788:2002. „Foodstuffs - Thermoluminescence detection of irradiated food from which silicate minerals can be isolated”. European Committee for Standardisation, Brussels.
• [13] Morehouse K.M., V. Komolprasert. 2004. „Overview of Irradiation of Food and Packaging”. W Irradiation of Food and Packaging. ACS Symposium Series 875. Washington, DC : American Chemical Society.
• [14] Głuszewski W., K. Cieśla, Z. Zimek, H. Kubera. 2014. „Peculiar features of radiation treatment of the packaging materials”. Towaroznawcze Problemy Jakości 41 (4) : 11-17.
• [15] Sadło J., J. Michalik, W. Stachowicz, G. Strzelczak, A. Dziedzic-Gocławska, K. Ostrowski. 2006. „EPR study on biominerals as materials for retrospective dosimetry”. Nukleonika 51 (suppl.1) : 95-100.
• [16] Kalicki T., W. Głuszewski, M. Frączek, P. Przepióra. 2021. „Luminescencyjne datowania w badanich geoarcheologicznych”. Postępy Techniki Jądrowej 64 (3) : 34-41.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).