Burak ćwikłowy – naturalne źródło zdrowia

• Autorzy: Niemira Julia , Galus Sabina

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2024.5.2

Warianty tytułu

EN

Beetroot – a natural source of health

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ze względu na panujące trendy związane ze zdrową żywnością burak ćwikłowy (Beta vulgaris L.) jest coraz częściej wybierany przez konsumentów. Możliwość uprawy w szerokiej temperaturze pozwala na występowanie buraka ćwikłowego na całym świecie, a co za tym idzie jest to łatwo dostępny surowiec o każdej porze roku. Burak jest niskokaloryczny i zawiera wiele związków bioaktywnych, takich jak związki fenolowe i betalainy, które pozytywnie wpływają na zdrowie człowieka. Burak ćwikłowy może być spożywany surowy, po obróbce termicznej lub w postaci soku oraz może być składnikiem zup i sałatek, coraz częściej występuje też w przekąskach. Stosowanie buraka w przekąskach pozytywnie wpływa na wartość odżywczą produktu, dzięki czemu ciastka czy lody stają się bardziej wartościowe. Warto zwrócić uwagę na wytłoki, które powstają podczas produkcji soku. Stosowanie wytłoków z buraków w produkcji żywności umożliwi zagospodarowanie odpadu, ale jest to również wartościowy surowiec, bogaty w związki bioaktywne.

EN

Beetroot (Beta vulgaris L.) is becoming increasingly popular among consumers due to healthy food trends. Its ability to grow in a wide range of temperatures allows for global availability, making it an easily accessible raw material year round. Low in calories, beetroot contains bioactive compounds like phenolic compounds and betalains that positively affect human health. It can be consumed raw, cooked, or as juice and is often included in soups or salads, with a growing presence in snacks. The use of beetroot in snacks enhances the nutritional value of products, making items like cakes or ice cream more nutritious. Attention should be paid to the pomace produced during juice production. Utilizing beet pomace in food production not only manages waste but also provides avaluable raw material rich in bioactive compounds.

Słowa kluczowe

PL

burak ćwikłowy; związki fenolowe; betalainy; zdrowie

EN

beetroot; phenolic compounds; betalains; health

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 78, nr 5
• Strony: 22--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz.

Twórcy

autor

Niemira Julia

• Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, Instytut Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Galus Sabina

• Katedra Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji, Instytut Nauk o Żywności, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-2352-5307

Bibliografia

• [1] Abdo E.M., O.E.S. Shaltout, S. El-Sohaimy, A.E.M. Abdalla, A.M. Zeitoun. 2021. Effect of functional beetroot pomace biscuit on phenylhydrazine induced anemia in albino rats: Hematological and blood biochemical analysis. Journal of Functional Foods 78(3): 104385. DOI:10.1016/j.jff.2021.104385.
• [2] Akan S., N.T. Gunes, M. Erkan. 2021. Red beetroot: Health benefits, production techniques, and quality maintaining for food industry. Journal of Food Processing and Preservation 45: 15781. DOI: 10.1111/jfpp.15781.
• [3] Ateteallah A.H., N. Abd-Elkarim, N.A. Hassan. 2019. Effect of Adding Beetroot Juice and Carrot Pulps on Rheological, Chemical, Nutritional and Organoleptic Properties of Ice Cream. Journal of Food and Dairy Sciences 10(6): 175-179. DOI: 10.21608/JFDS.2019.48281.
• [4] Barba-Esoin G., S. Glied-Olsen, T. Dzhanfezova, B. Joernsgaard, H. Lütken, R. Müller. 2018. Preharvest application of ethephon and postharvest UV-B radiation improve quality traits of beetroot (Beta vulgaris L. ssp. vulgaris) as source of colourant. BMC Plant Biology 18:316. DOI: 10.1186/s12870-018-1556-2.
• [5] Bárta J., V. Bártová, T. Šindelková, M. Jarošová, Z. Linhartová, J. Mráz, J. Bedrníček, P. Smetana, E. Samková, I. Laknerová. 2020. Effect of Boiling on Colour, Contents of Betalains and Total Phenolics and on Antioxidant Activity of Colourful Powder Derived from Six Different Beetroot (Beta vulgaris L. var. conditiva) Cultivars. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences 70(4): 377-385. DOI: 10.31883/pjfns/128613.
• [6] Ceclu L., O.V. Nistor. 2020. Red Beetroot: Composition and Health Effects – A Review. Journal of Nutritional Medicine and Diet Care 6: 043. DOI: 10.23937/2572-3278.1510043.
• [7] Dhiman A., R. Suhag, D.S. Chauhan, D. Thakur, S. Chhikara, P.K. Prabhakar. 2021. Status of beetroot processing and processed products: Thermal and emerging technologies intervention. Trends in Food Science & Technology 114: 443-458. DOI: 10.1016/j.tifs.2021.05.042.
• [8] Dominuez R., P.E.S. Munekata, M. Pateiro, A. Maggiolino, B. Bohrer, J.M. Lorezno. 2020. Red Beetroot. A Potential Source of Natural Additives for the Meat Industry. Applied Sciences 10(23): 8340. DOI: 10.3390/app10238340.
• [9] Fu Y., J. Shi, S.Y. Xie, T.Y. Zhang, O.P. Soladoye, R.E. Aluko. 2020. Red Beetroot Betalains: Perspectives on Extraction, Processing, and Potential Health Benefits. Journal of Agricultural and Food Chemistry 68: 11595-11611. DOI: 10.1021/acs.jafc.0c04241.
• [10] García-Segovia P., M. Igual, J. Martínez-Monzó. 2021. Beetroot Microencapsulation with Pea Protein Using Spray Drying: Physicochemical, Structural and Functional Properties. Applied Sciences 11(14): 6658. DOI: 10.3390/app11146658.
• [11] Gawlik-Dziki U., L. Dziki, J. Anisiewicz, E. Habza-Kowalska, M. Sikora, D. Dziki. 2020. Leaves of White Beetroot As a New Source of Antioxidant and Anti-Inflammatory Compounds. Plants (Basel) 9(8): 944. DOI: 10.3390/plants9080944.
• [12] Knez E., K. Kadac-Czapska, K. Dmochowska-Slęzak, M. Grembecka. 2022. Root Vegetables – Composition, Health Effects, and Contaminants. International Journal of Environmental Research and Public Health 9(23): 15531. DOI: 10.3390/ijerph192315531.
• [13] Lisiecka K., A. Wójtowicz. 2021. Effect of fresh beetroot application and processing conditions on some quality features of new type of potato-based snacks. LWT- Food Science and Technology 141: 110919. DOI: doi.org/10.31883/pjfns/138321.
• [14] Lucky A.R., A. Al-Mamun, A. Hosen, M.A. Toma, M.A.R. Mazumder. 2020. Nutritional and sensory quality assessment of plain cake enriched with beetroot powder. Food Research 4(6): 2049-2053. DOI: 10.26656/fr.2017.4(6).268.
• [15] Milton-Laskibar I., J.A. Martínez, M.P. Portillo. 2021. Current Knowledge on Beetroot Bioactive Compounds: Role of Nitrate and Betalains in Health and Disease. Foods 10(6): 1314. DOI :10.3390/ foods10061314.
• [16] Mościski L. 2011. Crispbread, Bread Crumbs and Baby Food. WExtrusion-Cooking Techniques: Applications, Theory and Sustainability 91-97. Wiley- VCH Verlag GmbH & Co. KGaA. DOI: 10.1002/9783527634088.
• [17] Panghal A., K. Virkar, V. Kumar, S.B. Dhull, G. Yogesh, N. Chhikara. 2017. Development of Probiotic Beetroot Drink. Current Research in Nutrition and Food Science 5(3): 257-262. DOI: 10.12944/CRNFSJ.5.3.10.
• [18] Park S.-Y, J.-H. Lee, B.-M. Kim, S.-J. Baik, S.-H. Lee, J.-S. Nam. 2020. Comparison of Nutritional Components of Beets from Three Different Beta vulgaris L. Cultivars in Korea. Journal of the Korean Society of Food Science and Nutrition 49(9): 969-976. DOI:10.3746/JKFN.2020.49.9.969.
• [19] Prieto-Santiago V., M.M. Cavia, S.R. Alonso-Torre, C. Carrillo. 2020. Relationship between color and betalain content in different thermally treated beetroot products. Journal of Food Science and Technology 57(9): 3305-3313.DOI: 10.1007/s13197-020-04363-z.
• [20] Punia Bangar S., A. Singh, V. Chaudhary, N. Sharma, J.M. Lorenzo. 2022. Beetroot as a novel ingredient for its versatile food applications. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 63: 26. DOI: 10.1080/10408398.2022.2055529.
• [21] Sadowska-Bartosz I., G. Bartosz. 2021. Biological Properties and Applications of Betalains. Molecules 26(9): 2520. DOI: 10.3390/molecules26092520.
• [22] Sawicki T., W. Wiczkowski, M. Hrynkiewicz, N. Bączek, A. Hornowski, J. Honke, J. Topolska. 2020. Characterization of the phenolic acid profile and in vitro bioactive properties of white beetroot products. International Journal of Food Science & Technology 52 2: 629-638. DOI: doi.org/10.1111/ijfs.14710.
• [23] Sentkowska A., K. Pyrzyńska. 2023. Old-Fashioned, but Still aSuperfood - Red Beets as aRich Source of Bioactive Compounds. Applied Sciences 13(13): 7445. DOI: 10.3390/app13137445.
• [24] Shalaby H. S., A.S. Hassenin. 2020. Effects of Fortification Stirred Yoghurt with Red Beet Powder (RBP) on Hypercholesterolemia Rats. European Journal of Agriculture and Food Sciences 2(5): 1–7. DOI: 10.24018/ejfood.2020.2.5.61.
• [25] Internet 1: Beets, 1 (1), University Of The District Of Columbia http://files-do-not-link.udc.edu/docs/causes/online/beetssm.pdf (dostęp w dniu 22.04.2024).
• [26] Velićanski A.S., D.D. Cvetković, S.L. Markov, J.J. Vulić, S.M. Djilas. 2011. Antibacterial Activity of Beta vulgaris L. Pomace Extract. Acta Periodica Technologica 42: 263-269. DOI: 10.2298/APT1142263V
• [27] Wójtowicz A. 2018. Ekstruzja-Wybrane aspekty techniczne i technologiczne. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 595: 131-144