Geologia obszarów miejskich : przykłady z aglomeracji warszawskiej

• Autorzy: Radzikowski M. , Cabalski K. , Kowalczyk S.

Warianty tytułu

Urban geology : a case study of Warsaw agglomeration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article presents the attempt to systematize the problems of urban geology using the example of Warsaw agglomeration. The introduction discusses the available literature, both domestic and foreign. It was noted that many authors understand this concept in various ways, defining it differently. This is the result of diverse interests of researchers, whose common point is that their works and research were located in or associated with urban areas. It also presents, in general, the range of subjects and the set of tools related to Earth sciences, which help in solving research tasks. The article makes reference to the constraints associated with availability of the land and problems related to the applicability of methods. It presents the thesis stating that the needs of users of geoinformation in the urban environment are different from the current ones, which were mainly focused on natural resources, rather than on interaction or coexistence of natural resources and development. The recipients of geoinformation in the urban environment, in relation to the presented conceptual scheme, are mainly people or institutions that do not have an appropriate knowledge of geology. Hence, it is necessary to present geoinformation in a clear and accessible manner, as conclusions or guidelines for use. The examples presented in the article prove that geology of urban areas is now becoming a very important part of knowledge necessary for proper, sustainable development of our cities. Over the last few years a significant part of the population moved to urban areas. This trend is noticeable in Poland and around the world.

Słowa kluczowe

PL

geologia miejska; badania geologiczno-inżynierskie; gleby antropogeniczne

EN

urban geology; geological-engineering investigation; anthropogenic soils

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 65, nr 10/2
• Strony: 883--889
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Radzikowski M.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

autor

Cabalski K.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

autor

Kowalczyk S.

• Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

• 1. BELLOPEDE R., CASTELLETTO E., MARINI P. 2016 - Ten years of natural ageing of calcareous stones, Engin. Geol., 211: 19-26, DOI: 10.1016/j.enggeo.2016.06.015.
• 2. BOBROWSK A.A. 2013–Zmiany wytrzymałości w warunkach krystalizacji soli oraz oddziaływania dwutlenku siarki w wybranych makroporowatych skałach węglanowych. Prz. Geol., 61 (5): 311-314.
• 3. CABALSKI K., RADZIKOWSKI M. 2010 - Grunty antropogeniczne w dokumentowaniu warunków geologiczno-inżynierskich dla budowli drogowych - wybrane problemy. Prz. Geol., 58 (9/2): 886-891.
• 4. CATTO N., BOBROWSKY P. 2003 - Urban and Quaternary geology, New Zealand and eastern Australia. (Editorial). Quater. Intern., 103:1 - 2, DOI:10.1016/S1040-6182(02)00177-5.
• 5. COLOMBO F., RIBA O., REGUANT S., VIRGILI C., RIVERO L. 2013 - Anthropostratigraphy: New lithological units of the Quaternary controlled by human activity. J. Iberian Geol. 39 (2): 253-260, http://dx.doi.org/10.5209/rev_JIGE.2013.v39.n2.42500
• 6. CULSHAW M.G., PRICE S.J. 2011-The 2010 Hans Cloos lecture: The contribution of urban geology to the development, regeneration and conservation of cities. Bull. Engin. Geol. Envir., 70 (3): 333-376. DOI: 10.1007/S10064-011-0377-4.
• 7. CZARNECKI M. 1983 - Mapa utworów nasypowych (antropogenu) oraz własności nasypów Starego Miasta w Warszawie z uwzględnieniem warstw archeologicznych. Arch. Stołecznego Konserwatora Zabytków.
• 8. CZARNECKI M. 1996 - Rozpoznanie geologiczno-archeologiczne warunków posadowienia budowli w strefie Skarpy Staromiejskiej. Arch. ZDK Warszawa Śródmieście.
• 9. CYGAŃSKI K. (red.) 1997- Mapa Hydrogeologiczna Polski wraz z objaśnieniami, skala 1: 50 000, ark. Warszawa Wsch. Wyd. Geol., Warszawa.
• 10. DE-FU C., LI-XIN W., ZUO-RU Y. 2008 - 3D Urban Geological Modeling and its Application in China: Technologies and Developments. In IGARSS 2008-2008 IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium, 311-314. DOI: 10.1109/IGARSS.2008.4779720.
• 11. DONOVAN S.K., MADERN P.A. 2016 - Rostroconchs in Leiden. Swiss J. Palaeont., 135: 349-352, DOI:10.1007/S13358-016-0118-1.
• 12. DRĄGOWSKI A. 2002 - Grunty zdegradowane chemicznie i oceny możliwości ich zagospodarowania dla potrzeb budownictwa. [W:] Konferencja Naukowo-Techniczna „Zagospodarowanie gruntów zdegradowanych. Badania, Kryteria Oceny, Rekultywacja” Mrągowo, 6-8 listopada 2002 r. ITB, Warszawa: 802-808.
• 13. DRĄGOWSKI A.2010 - Charakterystyka i klasyfikacja gruntów antropogenicznych. Prz. Geol. 58: 868-872.
• 14. DRĄGOWSKI A., CABALSKI K., RADZIKOWSKI M.2011- Problematyka rekultywacji terenów zdegradowanych chemicznie w badaniach geologiczno-inżynierskich na przykładzie doświadczeń z rejonu Łomianek. Biul. Państw. Inst. Geol., 446: 453-457.
• 15. EL MAY M., DLALA M., CHENINI I. 2010 - Urban geological mapping: Geotechnical data analysis for rational development planning. Engin. Geol., 116: 129-138. DOI: 10.1016/j.enggeo.2010.08.002.
• 16. FERRARIO M.F., BONADEO L., BRUNAMONTE F., LIVIO F., MARTINELLI E., MICHETTI A.M., CENSI NERI P., CHIESSI V., COMERCI V. HÖBIG N.2015 - Late Quaternary environmental evolution of the Como urban area (Northern Italy): A multidisciplinary tool for risk management and urban planning. Engin. Geol., 193: 384-401. DOI: 10.1016/j.enggeo.2015.05.013.
• 17. FUCHU D., YUHAI L. SIJING W. 1994-Urbangeology: a case study of Tongchuan city, Shaanxi Province, China. Engin. Geol., 38: 165-175.
• 18. GOGOŁEK W., GLIWICZ T., HORDEJUK M., PACIURA W. 2010 - Geologiczna infrastruktura informacji przestrzennej. Rocz. Geomatyki, 8 (6 /42): 141-152.
• 19. JARNA A., BANG-KITTILSEN A., HAASE C., HENDERSON I.H.C., HØGAAS F., IVERSEN S., SEITHERA. 2015- 3-dimensional geological mapping and modeling activities at the geological survey of Norway.
• 20. ISPRS-International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 1: 11-16. DOI: 10.5194/isprsarchive- S-XL-2-W4-11-2015.
• 21. KACZMAREK Ł. 2014- Geomorfologiczna i geofizyczna analiza uwarunkowań stateczności skarpy warszawskiej w rejonie Ursynowa. Prz. Nauk. - Inż. Kszt. Środ., 65, 215-226.
• 22. KŁOPOTOWSKA A.K. 2011 - Odporność piaskowca szydłowieckiego na krystalizację soli w aspekcie wzmacniania strukturalnego. Gór. Geo-inż., 35 (2): 341-347.
• 23. KNYSZYŃSKI F. 1996- Ekspertyza hydrogeologiczna rejonu skarpy na Starym Mieście w Warszawie. Arch. ZDK Warszawa Śródmieście.
• 24. KOWALCZYK S., MIESZKOWSKI R., PACANOWSKI G. 2014-Ocena stateczności wybranych fragmentów skarpy warszawskiej w świetle badań geofizycznych metodą tomografii elektrooporowej (ERT). Prz. Geol., 62 (10/2): 634-640.
• 25. KOWALCZYK S., CABALSKI K., RADZIKOWSKI M. 2017-Application of geophysical methods in the evaluation of anthropogenic transformation of the ground: A case study of the Warsaw environs, Poland, Engin. Geol., 216: 42-55. DOI: 10.1016/j.enggeo.2016.11.008.
• 26. KOZŁOWSKA A., JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2015 - Kamień w zabytkowych budowlach Brisbane (Australia). Prz. Geol., 63: 345-347.
• 27. ŁUKASIAK D. 2013 - Wpływ wybranych procesów niszczących na trwałość piaskowców godulskich z Brennej. Gór. Odkr., 54 (1): 56-61.
• 28. MCGILL J.T. 1964 - Growing importance of urban geology. Circular 487. United States Geological Survey, Reston, 1-4.
• 29. PANTELIAS E., ZERVAKOU A.D., TSOMBOS P.I. NIKOLAK O- POULOS K.G. 2008 - Spatial database for the management of „urban geology“ geothematic information: the case of Drama City, Greece. Proc. SPIE 7110, Remote Sensing for Environmental Monitoring, GIS Applications, and Geology VIII, 711012, DOI:10.1117/12.798864.
• 30. PEREZ-MONSERRAT E.M., de BUERGO M.A., GOMEZ-HERAS M., MURIEL M.J.V, GONZALEZ R.F. 2013 - An urban geomonumental route focusing on the petrological and decay features of tradicional building Stonesused in Madrid, Spain. Environ. Earth Sci., 69, 1071-1084. DOI:10.1007/S12665-012-2164-3.
• 31. PINIŃSKA J. 2007 - Wpływ podwyższonej temperatury na właściwości mechaniczne skał. Pr. Nauk. Inst. Geotech. Hydrotech. P.Wroc., Konferencje, 76 (42): 527-534.
• 32. PINIŃSKA J., BOBROWSKA A., PAMUKCU C. 2010 - Laboratoryjne badania procesu deterioracji trawertynowych elementów konstrukcyjnych. Prz. Geol., 58: 879-885.
• 33. PINIŃSKA J., BOBROWSKA A., ŁUKASIAK D. 2016 - The Influence of Natural Climatic Factors on the Geomechanical Properties of Siliceous Lime Stones from Kazimierz Dolny (Poland). Stud. Quater., 33 (2): 103-110, DOI: 10.1515/squa-2016-0010.
• 34. PN-B-02480:1986 Grunty budowlane - Określenia, symbole, podział i opis gruntów.
• 35. PN-EN ISO 14688-1:2006 Badania geotechniczne - Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów - Część 1: Oznaczanie i opis.
• 36. PRICE S.J., FORD J.R., COOPER A.H., NEAL C. 2011 - Humans as major geological and geomorphological agents in the Anthropocene: the significance of artificial ground in Great Britain. Philosophical Transactions of the Royal Society of London A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences, 369 (1938): 1056-1084.
• 37. ROSENBAUM M.S., MCMILLAN A.A., POWELL J.H., COOPER A.H., CULSHAW M.G., NORTHMORE K.J. 2003 - Classification of artificial (man-made) ground. Engin. Geol., 69 (3-4): 399-409, DOI: 10.1016/S0013-7952(02)00282-X.
• 38. SARNACKA Z. 1980 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski wraz z objaśnieniami, skala 1: 50 000, ark. Warszawa Wsch. Wyd. Geol., Warszawa.
• 39. WYSOKIŃSKI L. 1982 - Analiza warunków geologicznych i prognoza stateczności Skarpy Warszawskiej dla celów zagospodarowania przestrzennego, zabezpieczeń i ochrony środowiska w dzielnicy Śródmieście. Wydz. Geol. UW.
• 40. VOLUNGEVICIUS J., SKORUPSKAS R. 2011 - Classification of anthropogenic soil transformation. Geologija, 53 (4): 165-177, DOI: http://dx.doi.org/10.6001/geologija.v53i4.1904.
• 41. ZALASIEWICZ J., WILLIAMS M., STEFFEN W., CRUTZEN P. 2010 - The new world of the Anthropocene. Environ. Sc. Techn., 44 (7): 2228-2231.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).