Natural light in public spaces. The example of the city centre of Rzeszów

• Autorzy: Sikora Anna

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2022.51.C-04

Warianty tytułu

PL

Światło naturalne w przestrzeniach publicznych. Przykład śródmieścia Rzeszowa

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The issue of existence and influencing the perception of space of the fourth dimensional elements, such as light, sound or digital reality, is extremely complex and difficult to diagnose. One of the phenomena affecting the quality of space is light, both natural and artificial. The article presents three examples of public spaces along with the assessment of selected light indicators such as: exposure, illumination, shadows, contrasts, colours, penetration and mood. The analyses were carried out for two weather conditions: cloudy and sunny, at three points in time: in the morning, noon and evening hours. The summary presents general and specific conclusions.

PL

Problematyka istnienia i wpływania na percepcję przestrzeni elementów czwartego wymiaru, takich jak światło, dźwięk czy rzeczywistość cyfrowa jest niezwykle złożona i trudna do zdiagnozowania. Jednym ze zjawisk wpływających na jakość przestrzeni jest światło, zarówno naturalne jak i sztuczne. W artykule przedstawiono trzy przykładowe przestrzenie publiczne wraz z oceną wybranych wskaźników działania światła takich jak: ekspozycja iluminacja, cienie, kontrasty, kolorystyka, przenikanie czy nastrój. Analizy przeprowadzono dla dwóch stanów pogody: pochmurnej i słonecznej, w trzech punktach czasowych: w godzinach porannych, południowych i wieczornych. W podsumowaniu przedstawiono wnioski ogólne i szczegółowe.

Słowa kluczowe

EN

Rzeszów; downtown; light; public spaces

PL

Rzeszów; śródmieście; światło; przestrzenie publiczne

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2022
• Tom: nr 51
• Strony: 195--214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Sikora Anna

• Politechnika Rzeszowska, Poland. Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury, Zakład Urbanistyki i Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-3646-6924

Bibliografia

• [1] Bierwiczonek K., Nawrocki T., (2017) Przestrzeń publiczna a tożsamość miejsca, miasta, mieszkańców, Bierwiczonek K., Dymnicka M., Kajdanek K., Nawrocki T. (red.), Miasto. Przestrzeń. Tożsamość. Studium trzech miast: Gdańsk, Gliwice, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 49-79. ISBN 978–83-7383-891-8.
• [2] Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN: 978-83-01-16294-8.
• [3] Cullen G., Obraz miasta. Wydanie skrócone, Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, Lublin 2011, ISBN: 978-83-61064-22-0.
• [4] Gehl J., Miasta dla ludzi, Wydawnictwo RAM, Kraków 2014, ISBN: 978-83-92-86104-1.
• [5] Gosztyła M., Mikrut A., Urbanistyka miasta Rzeszowa w aspektach historycznych, Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury, Journal Of Civil Engineering, Environment and Architecture, t. XXXIV, z. 64 (3/2/17), s. 79-90.
• [6] Gyurkovich M., Rola światła w architekturze na przykładzie ikonicznych obiektów kultury. Wybrane przykłady, Role of Light in Architecture upon the Example of Iconic Cultural Facilites. Selected Examples, Środowisko Mieszkaniowe, 2017, 18/2017, s. 95-105.
• [7] Kantarek A.A., Tkanka urbanistyczna. Wybrane zagadnienia, Politechnika Krakowska, Kraków 2019, ISBN:978-83-65991-37-9.
• [8] Kamery Rzeszów 2022. kamery-rzeszow.pl. (Access: 2022-06-19-23).
• [9] Kosiecka-Beck E., Szarejko-Worobiej D., Teoria a doświadczenie fenomenu krajobrazu, KNUV 2019; 1(59), s. 85-97.
• [10] Lichołai R., Efficiency of natural lighting in office buildings on the example of a building located in Poland, Przestrzeń i forma Nr. 48/2021/ space&form No. 48/2021, s. 63-76.
• [11] Malczewska J., Restoration of the Old Town Square in Rzeszów, Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation 2015;43, s. 7-17.
• [12] Mantey D., Wzorzec miejskiej przestrzeni publicznej w konfrontacji z miejską rzeczywistości, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2019, ISBN: 978-83-235-3607-9.
• [13] Martyka A., Dziecko w mieście w czasie wolnym. Wybrane problemy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2021, ISBN: 978-83-7934-555-7.
• [14] Martyka A., Sikora A. Figurska-Dudek J., Architektura i urbanistyka jako czynnik mobilizujący mieszkańców do aktywności fizycznej – wybrane przykłady, Rybka A., Piekarski M., Sikora A. (red.), Miasto 2.0. Człowiek – Przestrzeń – Transformacja, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2021, s. 25-34.
• [15] Michel L., Light: The Shape of Space. Designing with Space and Light, Van Nostrand Reinhold, New York 1996.
• [16] Millet M.S., Light revealing architecture, Van Nostrand Reinhold, New York, 1996.
• [17] Pazdur-Czarnowska A., The future of public spaces – towards interactive use of artificial intelligence in urban interiors, Przestrzeń i forma Nr. 43/2020/ space&form No. 43/2020, s. 229-244.
• [18] Pęckowska A., Panta rhei – ruch i czas w przestrzeni miejskiej, Czasopismo Techniczne, Technical Transactions, 1-A/2/2012, zeszyt 1, rok 109, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, s. 81-92.
• [19] Rogińska-Niesłuchowska M., Światło i cień w przestrzeni publicznej. Problemy kształtowania przestrzeni publicznych. Problemy kształtowania przestrzeni publicznych, Wydawnictwo Urbanista, Gdańsk 2010, s. 189-206.
• [20] Scheer B.C., The epistemology of urban morphology, Urban Morphology 20 (1), s. 5-17.
• [21] Sikora A., Nowe przestrzenie publiczne jako element integracji funkcji śródmiejskich Rzeszowa, Czasopismo Techniczne, z.4-A/2008, s. 143 – 147.
• [22] Sikora A., Hrehorowicz-Gaber H., Przekształcenia nowych terytoriów miejskich na przykładzie Rzeszowa, Przekształcenia nowych terytoriów miejskich na przykładzie Rzeszowa, Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury, Journal Of Civil Engineering, Environment and Architecture, t. XXXIV, z. 64 (4/1/17), s. 315-322.
• [23] Sikora A., Rzeszów as an example of a ‘new town’ tailored for the modern era, Technical Transactions No. 2021/006.
• [24] Twarowski M., Światło w architekturze, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1962.
• [25] Wejchert K., Elementy kompozycji urbanistycznej, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1984, ISBN: 978-83-213-4494-2.
• [26] Zuziak Z.K., Nowe przestrzenie podróży. Przestrzenie publiczne węzłów transportu, Kochanowski M. (red.) Przestrzeń publiczna miasta postindustrialnego, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002.
• [27] Zuziak Z.K., O tożsamości urbanistyki, Politechnika Krakowska, Kraków 2008, ISBN: 978-83-72-424679-2.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).