Zoning as an instrument of landscape protection of health spa resorts in Poland

• Autorzy: Bernat S. , Meller M.

Identyfikatory

DOI

10.14597/INFRAECO.2018.4.1.068

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper discusses the issue of the “A”, “B”, “C” zones of spa protection regulated by “The law on spa treatment, health resorts and its protected areas, and on health resort administrative districts” (2005) as part of the spa area or spa protection area, defined in a spa statute, established in order to protect healing medical properties and natural medical resources in the respect of values of environment protection and spa facilities. The aim of the research, the results of which arepresented in the paper, was to identify the problems related to the functioning of protection zones in spas in Polish. In addition, an attempt was made to assess the efficiency of zoning as an instrument of landscape protection, defined by the European Landscape Convention as a geographical-psychological reality perceived in a multi-sensory way. In the course of the research, selected planning and strategic documents were analysed, including spa statutes. On their basis, the cities in Poland with the largest and smallest area of the A zone of spa protection and health resorts in Poland according to the size of the area of different types of spa protection zones were compared. The outcomes of the research were juxtaposed with the conclusions drawn in the report of the Supreme Audit Office (2016). It was shown that the spa protection zones, due to their protection, the function that determines the preservation of the therapeutic qualities of the landscape should be treated as an indispensable tool for protecting the landscape of spa resorts.

Słowa kluczowe

EN

landscape; noise; health resort; protection zone; spatial planning

• Wydawca: Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2018
• Tom: nr IV/1
• Strony: 985--998
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., tab.

Twórcy

autor

Bernat S.

• Maria Curie-Sklodowska University Faculty of Earth Sciences and Spatial Management Al. Kraśnicka 2 D 20-718 Lublin Phone: [phone]

autor

Meller M.

• Poznań University of Life Sciences Faculty of Environmental Engineering and Spatial Management ul. Piątkowska 94 E 60-649 Poznań Phone: [phone]

Bibliografia

• Bernat, S. (2017a). Terapeutyczne właściwości krajobrazu. In: Bernat, S. (ed.), Krajobraz a zdrowie. Zakład Ochrony Środowiska UMCS w Lublinie: 33-51.
• Bernat, S. (2017b). Potencjał parków uzdrowiskowych w Polsce dla rozwoju turystyki. Studia i Materiały CEPL 19, 52/3/2017: 37-44.
• Bogdanowski, J., Łuczyńska-Bruzda, M., Novak, Z. (1979). Architektura krajobrazu. Warszawa-Kraków: PWN.
• Borcz, Z., Gonda-Soroczyńska, E.(2006). Funkcja wsi jako uzdrowiska. In: Czarnecki, W., Korolczuk, D. (ed.), Odnowa polskiej wsi. Politechnika Białostocka: 109-114.
• Cieślak, A. (2014). Funkcja uzdrowiskowa i dziedzictwo kulturowe jako katalizatory rozwoju małych miast. Problemy Rozwoju Miast, 11, 3/2014: 21-28.
• Dryglas, D., Golba, J. (2017). Determinanty funkcjonowania i rozwoju uzdrowisk w Europie. Studium przypadku Polski. Warszawa: PWN.
• Europejska Konwencja Krajobrazowa, 2000. Dz.U. z dnia 29 stycznia 2006 r., nr 14, poz. 98.
• Gesler, W. (2003). Healing places. Lanham. MD: Rowman & Littlefield.
• Gonda-Soroczyńska, E. (2011). Przestrzeń uzdrowiskowa w krajobrazie kulturowym wsi - na przykładzie uzdrowiska Solec Zdrój. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 1: 39-49.
• Gonda-Soroczyńska, E., Soroczyńska, A. (2010). Funkcja uzdrowiskowa kształtująca środowisko wiejskie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 13: 89-98.
• Jankowska, P. (2014). Administracyjno-prawne ograniczenia w strefach ochrony uzdrowiskowej. Studia Prawa Publicznego, 4(8): 103-127. DOI: 10.14746/spp.2014.4.8.5
• Kasprzak, K. (2016). Polskie uzdrowiska jako atrakcja dla turystyki kulturowej. Turystyka Kulturowa, 1/2016: 131-156.
• Kuchcik, M., Baranowski, J. (2013). Zagrożenie hałasem wybranych uzdrowisk Polski. Acta Balneologica 55, 1(131): 48-54.
• Lizak, A. (2016). Ustawowe ograniczenia obowiązujące w strefach ochrony uzdrowiskowej. Wybrane zagadnienia. Studenckie Zeszyty Naukowe, 19, 30: 53-65. DOI: 10.17951/szn.2016.19.30.53
• Polska Norma PN-Z-11000:2001 „Uzdrowiska-terminologia, klasyfikacja i wymagania ogólne”.
• Problematyka ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Poradnik dla planistów i samorządów lokalnych, 2011, Warszawa: NID.
• Rapacz, A., Gryszel, P., Jaremen, D.E. (2009). Innowacje w percepcji przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego i klientów uzdrowisk. In: Innowacyjne kierunki rozwoju turystyki uzdrowiskowej i lecznictwa uzdrowiskowego. XVIII Kongres Uzdrowisk Polskich. Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP, Krynica Zdrój: 145-160.
• Raport NIK (2016) Spełnianie wymogów określonych dla uzdrowisk [Report of the Supreme Audit Office (2016) Meeting the requirements set for health resorts], https://www.nik.gov.pl/plik/id,12663,vp,15061.pdf [access on-line: 31.10.2018]
• Szromek, A. (2013). Cechy atrakcyjności polskich uzdrowisk. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. S: Organizacja i Zarządzanie, 64: 251-264.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Dz.U. 2001 nr 62 poz. 627 [Act of 27 April 2001. Environmental protection law. Journal of Laws 2001 No. 62 item 627]
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568 [The Act of 23 July 2003 on the protection of monuments and the protection of monuments. Journal of Laws 2003 No. 162 item 1568]
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu. Dz.U. 2015 poz. 774 [The Act of 24 April 2015 amending certain acts in connection with the strengthening of landscape protection tools. Journal of Laws 2015 item 774]
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Dz.U. 2004 Nr 92 poz. 880 z późniejszymi zmianami [The Act of April 16, 2004 on Nature Conservation. Journal of Laws 2004 No. 92 item 880 as amended]
• Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych. Dz.U. 2005 Nr 167 poz. 1399 z późniejszymi zmianami [Act of 28 July 2005 on spa treatment, health resorts and areas of spa protection as well as on spa communes. Journal of Laws 2005 No. 167 item 1399 as amended]
• Węcławowicz-Bilska, E. (2008). Uzdrowiska polskie. Zagadnienia programowo-przestrzenne. Kraków: PK.
• Węcławowicz-Bilska, E. (2009). Zagospodarowanie przestrzenne uzdrowisk w Polsce i w Europie - analiza porównawcza. In: Innowacyjne kierunki rozwoju turystyki uzdrowiskowej i lecznictwa uzdrowiskowego. XVIII Kongres Uzdrowisk Polskich. Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP, Krynica Zdrój: 77-90.
• Węcławowicz-Bilska, E. (2013). Problemy kształtowania przestrzennego uzdrowisk małopolskich. Małopolskie Studia Regionalne 3-3/28-29: 75-83.
• Wójcikowski, W. (2015). Zmiany w przestrzeni publicznej uzdrowisk polskich w związku z członkostwem w Unii Europejskiej - na przykładzie Małopolski. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica 19, 1: 53-67.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).