Wybrane czynniki wpływające na odporność na zużycie węzłów ślizgowych

• Autorzy: Gałda L.

Warianty tytułu

EN

Selected factors effecting on wear resistance of sliding pairs

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono wpływ wybranych czynników charakteryzujących elementy węzłów ślizgowych oraz wybranych warunków eksploatacji na odporność na zużycie smarowanych węzłów tarcia. Przedstawiono wyniki badań tribologicznych realizowanych przy zróżnicowanej chropowatości powierzchni stalowej tarczy, wyrażonej parametrem Ra w zakresie 0,05-0,24 μm. Badaniom poddano również węzły cierne o zróżnicowanej twardości stalowego elementu w zakresie 22-42HRC. Badania odporności zrealizowano w odniesieniu do dwóch różnych skojarzeń materiałowych: stal-stal (42CrMo4 - 100Cr6) oraz stal-ceramika (42CrMo4 - SiC) w celu oceny możliwości zastosowania ceramiki w węzłach ciernych. W wyniku zrealizowanych badań przy różnych obciążeniach wykazano, że chropowatość powierzchni, twardość i rodzaj materiału, a także warunki eksploatacji wywierają istotny wpływ na odporność na zużycie współpracujących ślizgowo części maszyn.

EN

The effect of selected factors characterizing the elements of sliding pairs and the influence of selected exploitational conditions on wear resistance are described in the article. The results of tribological tests realized at different surface roughness of steel discs, Ra in the range of 0,05 – 0,24 μm, are presented. The influence of material hardness of the steel discs in the range of 22-42HRC was also tested. The experiments were realized with the usage of two material sets: steel-steel (42CrMo4 - 100Cr6) and steel-ceramic (42CrMo4 - SiC) to assess the possibility of ceramic application on the sliding assemblies construction. As the result of the experiments it was demonstrated that the surface roughness, material hardness, material type and also the exploitational conditions influenced significantly on the wear of sliding elements of machines.

Słowa kluczowe

PL

badania tribologiczne; węzły ślizgowe; wpływ czynników

EN

tribological tests; sliding knots; impact factors

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 17, nr 6
• Strony: 861--865
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Gałda L.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa, Katedra Technologii Maszyn i Inżynierii Produkcji

Bibliografia

• 1. Legutko S., Nosal S., Kształtowanie technologicznej i eksploatacyjnej warstwy wierzchniej części maszyn, OWN PAN, Poznań 2004.
• 2. Stachowiak A., Identyfikacja mechanizmów zużywania korozyjno-mechanicznego stali odpornych na korozję w węzłach ślizgowych, „Problemy eksploatacji” 1, 2010.
• 3. Dobrzański L., Niemetalowe materiały inżynierskie, WPŚ, Gliwice 2008.
• 4. www.ceramit.pl dostęp w dniu 15.05.2015.
• 5. Bulikowska B., Gałda L., Rozdz. Analiza wpływu wybranych właściwości warstwy wierzchniej na charakterystyki tribologiczne węzła ślizgowego 42CrMo4-SiC, Monografia (red. L. Gałda) Metody statystyczne w praktyce inżynierskiej, OWPRz, Rzeszów 2015.
• 6. Bulikowska B., Gałda L., Wpływ nierówności powierzchni na właściwości tribologiczne elementów ślizgowych w skojarzeniu materiałowym SiC - 42CrMo4, „Tribologia” 2015, 4 (262).
• 7. Gałda L., Wpływ mikrokieszeni smarowych wygniatanych udarowo na właściwości tribologiczne elementów ślizgowych, rozprawa doktorska, Rzeszów 2008.
• 8. Galda L., Dzierwa A., Sep J., Pawlus P., The effect of oil pockets shape and distribution on seizure resistance in lubricated sliding, “Tribology Letters” 37, 2010.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.