Stratygrafia i litologia mineralnych osadów występujących w klifach środkowej części polskiego wybrzeża Bałtyku

• Autorzy: Olszak I. J. , Florek W. , Seul C. , Majewski M.

Warianty tytułu

EN

Stratigraphy and lithology of minerogenic deposits in coastal cliffs, middle section of the Polish Baltic coast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Korzystając z dawnych i nowych opracowań geologicznych oraz własnych danych petrograficznych i stratygraficznych, autorzy przedstawili swoje poglądy na temat litologii i wieku osadów mineralnych budujących klify pomiędzy Jarosławcem a Dębiną. Najnowsze dane odbiegają od zakorzenionych w literaturze poglądów.

EN

New views about lithology and age of deposits building coastal cliffs between Jarosławiec and Dębina, diverging from the models rooted in the literature, are presented by the authors. The revision is based on critical re-assessment of older and more recent geological reports and new results of petrological and stratigraphic research. The oldest glacial deposit exposed in cliff sections is grey till. Petrological data and TL dating results indicate clearly that it was deposited during the Świecie stadial. At Jarosławiec site, the till is enriched in Tertiary organic material and divided into two layers based on colour. However, petrology and TL age determinations do not differ between these layers. In the cliffs investigated, as well as in the other coastal cliffs in the eastern Pomorze region, older tills do not occur. Likewise, tills from the main stage of the last glaciation have not been recognized. The Świecie stadial till is overlain by outwash, glacilimnic and limnic deposits, the latter dated for the Grudziądz interstadial. Almost everywhere the near-surface layer is built of late Holocene aeolian sand with palaeosols.

Słowa kluczowe

PL

klify; petrografia; stratygrafia; wiek osadów; polskie wybrzeże Bałtyku

EN

cliffs; petrography; stratigraphy; age of sediments; Polish Baltic Sea coast

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 7
• Strony: 113--118
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys.

Twórcy

autor

Olszak I. J.

• Akademia Pomorska w Słupsku, Zakład Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu, ul. Partyzantów 27, 76-200 Słupsk

autor

Florek W.

• Akademia Pomorska w Słupsku, Zakład Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu, ul. Partyzantów 27, 76-200 Słupsk

autor

Seul C.

• Politechnika Szczecińska, Zakład Geologii Inżynierskiej i Hydrogeologii, al. Piastów 50, 71-310 Szczecin

autor

Majewski M.

• Akademia Pomorska w Słupsku, Zakład Geomorfologii i Geologii Czwartorzędu, ul. Partyzantów 27, 76-200 Słupsk

Bibliografia

• Hartnack W. 1926. Die Küste Hinterpommerns unter besonderer Berückischtigung der Morphologie. Jahrb. Geogr. Ges. Beih. II zum 43/44, Greifswald.
• Jasiewicz J. 1998. Stop 10 – Dębina. Till stratigraphy and glaciotectonic style of the Gardno Phase end moraine. [W:] Field Symposium on glacial geology at the Baltic Sea coast in Northern Poland, 13-19 September 1998. Excursion guide. Warszawa, s. 59–64.
• Jurys L., Kaulbarsz D., Masłowska M., Michałowska M., Zaleszkiewicz L. 2006. Budowa geologiczna klifów wybrzeża polskiego na odcinku od Orłowa do Ustki. Archiwum PIG OGM, Gdańsk.
• Latałowa M., Pajewska J. 2008. Ocena wieku próbek palinologicznych z Jarosławca. Maszynopis w Instytucie Geografii Akademii Pomorskiej w Słupsku.
• Masłowska M., Zaleszkiewicz L., Olszak I.J., Koszka-Maroń D., Michałowska M. 2000. Charakterystyka geologiczna osadów glacjalnych wybranych odcinków wybrzeża gdańskiego. VII Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, Łączyno 4–8.09.2000.
• Masłowska M., Olszak I.J., Jurys L., Michałowska M. 2003. Budowa geologiczna, stratygrafia i paleogeografia osadów południowej części klifu osłonińskiego. [W:] Geologia i geomorfologia Pobrzeża i południowego Bałtyku, 5: 111–120.
• Masłowska M., Michałowska M., Jurys L., Kaulbarsz D., Zaleszkiewicz L., Olszak I.J. 2006. Cechy litologiczno-petrograficzne glin lodowcowych w klifach Bałtyku na odcinku Orłowo–Orzechowo. XIII Konferencja „Stratygrafia Plejstocenu Polski”, Maróz 4–8.09.06.
• Olszak I.J. 1994. Chronostratygrafia czwartorzędu zachodniej części klifu jastrzębskiego. Geochronometria 10: 263–277.
• Olszak I.J. 1996. Wiek TL osadów czwartorzędowych wschodniej części klifu chłapowskiego. Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, t. II, UAM, seria Geografia, 57, Poznań, s. 229–239.
• Olszak I.J. 1998. Chronostratigraphy of the western part of the cliff of Kępa Swarzewska near Jastrzębia Góra (Baltic coast). Peribalticum VII: 41–63.
• Olszak I.J., Seul C. 2004. Wiek osadów plejstoceńskich klifu w Niechorzu i Rewalu. Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, t. IV, UAM, seria Geografia, 68, Poznań, s. 329–340.
• Olszak I.J., Seul C. 2005. Wiek i litologia osadów plejstoceńskich klifu na odcinku Trzęsacz–Dziwnówek. [W:] Geologia i geomorfologia Pobrzeża i południowego Bałtyku, 6: 307–321.
• Olszak I.J., Jurys L., Kaulbarsz D., Masłowska M., Michałowska M., Zaleszkiewicz L. 2007. Thermoluminescence dating of Quaternary sediments forming cliffs of Polish coast between Gdynia and Ustka. 9th International Conference „Metod of Absolute Chronology”, Gliwice 25–27.04.07.
• Petelski K., Olszak I.J. 2004. Zasięg fazy pomorskiej zlodowacenia wisły na obszarze zachodniej części lobu Wisły. [W:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, t. IV, UAM, seria Geografia, 68, Poznań, s. 363–371.
• Petelski K., Olszak I.J. 2007. Wiek osadów „Wielewskiej wyspy morenowej” na obszarze sandru kościerskiego. Słupskie Prace Geograficzne, 3: 141–148.
• Seul C., Olszak I.J., Racinowski R. 2004. Interpretacja stratygraficzna wyników badań niektórych cech litologicznych glin zwałowych klifu Wysoczyzny Rewalskiej. Przegląd Geologiczny, 52, 5: 432–434.
• Subotowicz W. 1982. Litodynamika brzegów klifowych wybrzeża Polski. Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk.
• Zaleszkiewicz L., Masłowska M., Olszak I.J., Koszka-Maroń D., Michałowska M. 2000a. Klif w Jastrzębiej Górze. [W:] VII Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”, Łączyno 4–8.09.2000.
• Zaleszkiewicz L., Masłowska M., Olszak I.J., Koszka-Maroń D., Michałowska M. 2000b. Klif w Gdyni-Orłowie. [W:] VII Konferencja „Stratygrafia plejstocenu Polski”, Łączyno 4–8.09.2000.