Kształtowanie się współczynnika wilgotności gleby w zlewni potoku Mątny w Gorcach

• Autorzy: Kruk E. , Ryczek M. , Malec M. , Klatka S.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/65237

Warianty tytułu

EN

Shaping of the wetness coefficient in the Mątny stream basin in the Gorce mountains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki oznaczeń współczynnika wilgotności gleby, zdefiniowanego jako stosunek zawartości wody w dowolnym punkcie zlewni w stosunku do zawartości wody w poziomie bazowym, zlokalizowanym na wierzchowinie zlewni, przeprowadzonych według modelu zaproponowanego przez Svetlitchnyi i in. Uzyskane wyniki porównano z wynikami oznaczeń empirycznych, przeprowadzonych w różnych warunkach wilgotności gleby. Rozkład przestrzenny wilgotności gleby opracowano metodą krigingu na podstawie pomiarów objętościowej zawartości wody wyznaczonej za pomocą urządzenia TDR HH2 przeprowadzonych w trzech okresach o AMC (Antedescent Moisture Conditions). Badania przeprowadzono w zlewni potoku Mątny, o powierzchni 1,47 km₂ położonej w na granicy Gorców i Beskidu Wyspowego. Analiza porównawcza pokazała dość słabe dopasowanie modelu do danych eksperymentalnych uzyskanych dla badanej zlewni. Model zaproponowany przez Svetlitchnyi i in. wymaga analizy wpływu innych czynników na kształtowanie się tego współczynnika na obszarze zlewni.

EN

In the work presentsd results of investigations of wetness coefficient defined as ratio of water content in an any point of a basin to comparative point located on the Surface of a basin, carried out according to model proposed by Svetlitchnyi et al. (2003). The obtained research results were compared with the empirical ones carried out during various soil humidity periods AMC (Antedescent Moisture Conditions). Investigations were carried out in the Mątny stream basin, of area 1.47 km₂, located between Gorce and Beskid Wyspowy. Comparative analysis showed very low fitting for the experimental results. The model proposed by Svetlitchnyi et al. requires the analysis of influence of another factors oh distribution of this parameter on the area of a basin.

Słowa kluczowe

PL

współczynnik wilgotności gleby; parametry fizjograficzne; GIS

EN

wetness coefficient; physiographical parameters; GIS

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 50
• Strony: 99--105
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Kruk E.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Ryczek M.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Malec M.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

autor

Klatka S.

• Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Al. Mickiewicza 24/28, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. BN/78/9180–11. Gleby I utwory mineralne. Podział na frakcje i grupy granulometryczne.
• 2. Fan Y., Zhang C., Fang J., Tian L. 2010. Research on Regional Spatial Variability of Soil Moisture Based on GIS. D. Computer and Computing Technologies in Agriculture III. IFIP AICT 317, 466–470.
• 3. Gómez-Plaza A., Martinez-Mena M., Albaladejo J., Castillo V.M. 2001. Factors regulating spatial distribution of soil water content in small semiarid catchments. Journal of Hydrology, 253, 211–226.
• 4. Jia Y., Shao M., JiaX. 2013. Spatial pattern of soil moisture and its temporal stability within profiles on a loessial slope in northwestern China. Journal of Hydrology, 495, 150–161.
• 5. Liang W., Uchida T. 2014. Effects of topography and soil depth on saturated-zone dynamics in steep hillslopes explored using the three-dimensional Richards’ equation. Journal of Hydrology, 510, 124–136.
• 6. Merdun H., Meral R., RizaDemirkiran A.2008. Effect of the Initial Soil Moisture Content on the Spatial Distribution of the Water Retention. Eurasian Soil Science, 41(10), 1098–1106.
• 7. Nash JE, Sutcliffe JV. 1970. River flow forecasting through conceptual models. Part I: a discussion of principles. Journal of Hydrology 10, 282–290.
• 8. Nikolopulos E.I., Anagnostou E.N., Borga M., Vivoni E.R., Papadopoulos A. 2011. Sensitivity of a mountain basin flash flood to initial wetness condition and rainfall variability. Journal of Hydrology, 402, 165–178.
• 9. Penna D., Borga M., Norbiato D., Dalla Fontana G. 2009. Hillslope scale soil moisture variability in a steep alpine terrain. Journal of Hydrology, 364, 311–327.
• 10. PN-R-04031:1997. Instrukcja pobierania próbek glebowych z gruntów ornych i użytków zielonych.
• 11. Rahnama, M.B. i Barani G.A. 2005. Application of rainfall-runoff models to zard river catchments. Am. J. Environ. Sci., 1, 86–89.
• 12. Santra P., Sankar B., Chakravarty D. 2012. Spatail prediction of soil properties in a watershed scale through maximum likelihood approach, Environ Earth Sci 65, 2051–2061.
• 13. Soczyńska U. 1997. Hydrologia dynamiczna. PWN, Warszawa.
• 14. Svetlitchnyi A.A., Plotnitskiy S.V., Stepovaya O.Y. 2003. Spatial distribution of soil moisture content within catchments and its modelling on the basis of topographic data. Journal of Hydrology, 277, 50–60.
• 15. Temimi M., Leconte R., Chaouch N., Sukumal P., Khanbilvardi R., Brissette F. 2010. A combination of remote sensing data and topographic attributes for the spatial and temporal monitoring of soil wetness Journal of Hydrology, 388, 28–40.
• 16. Tiwari A.K., Risse L.M., Nearing M.A. 2000. Evaluation of WEPP ant its comparison with USLE and RUSLE. Transactions of the ASAE, 43(5), 1129–1135.
• 17. Tombul M. 2007. Mapping Field Surface Soil Moisture for Hydrological Modeling, Water Resour Manage 21, 1865–1880.
• 18. Wei J., Xiao D., Zeng H., Fu Y. 2008. Spatial variability of soil properties in relation to land use and topography in a typical small watershed of the black soil region, northeastern China. Environ Geol, 53, 1663–1667.
• 19. Zhang C., Liu S., Fang J., Tan K. 2008. Research on the spatial variability of soil moisture based on GIS. The International Federation for Information Processing, 258, Computer and Computing Technologies in Agriculture, 1, 719–727.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)