Zbiorowiska okrzemek rozwijające się na glebie uprawnej w Pogórskiej Woli koło Tarnowa

Stanek-Tarkowska, J.; Noga, T.; Kochman-Kędziora, N.; Rybak, M.

doi:10.12912/23920629/61474

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zbiorowiska okrzemek rozwijające się na glebie uprawnej w Pogórskiej Woli koło Tarnowa

Autorzy

Stanek-Tarkowska J. , Noga T. , Kochman-Kędziora N. , Rybak M.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/61474

Warianty tytułu

Diatom assemblages growing on cropping soil in Pogórska Wola near Tarnów

Języki publikacji

Abstrakty

Celem pracy było zbadanie różnorodności gatunkowej okrzemek rozwijających się na glebie pod uprawą pszenicy w Pogórskiej Woli koło Tarnowa oraz charakterystyka zbiorowisk okrzemek w oparciu o wybrane właściwości fizykochemiczne gleby. Badania prowadzono w okresie wegetacyjnym (od kwietnia do listopada 2011 r.), próbki powierzchniowej warstwy gleby pobierano w odstępach comiesięcznych. Badania fizykochemiczne wykazały odczyn kwaśny lub lekko kwaśny oraz niskie wartości uwilgotnienia (od około 6% w kwietniu i październiku do 1,93% w czerwcu). Łącznie oznaczono 47 taksonów okrzemek. Największym bogactwem gatunkowym charakteryzowały się rodzaje Luticola, Navicula i Mayamaea. Wyróżniono 8 gatunków dominujących, z których zdecydowaną większość stanowiły gatunki aerofityczne i glebowe. Najliczniejsze populacje tworzyły: Hantzschia amphioxys (Ehrenb.) Grunow, Luticola nivalis (Ehrenb.) D.G. Mann, Pinnularia borealis Ehrenb. var. borealis i Stauroneis borrichii (Petersen) Lund.

Studies were conducted on a farmland located in the Pogórska Wola near Tarnów. The aim of the studies was to examine the species richness of diatoms growing on soil under wheat cropping in the Pogórska Wola and characteristic of diatoms assemblages based on selected physico-chemical parameters of soil. Studies were conducted in vegetation season (from April to November 2011). Samples were collected once a month. Soil reaction in each month was acid or slightly acid. Humidity was low and balanced between 6% in April and October down to 1.93% in June. 47 diatom taxa were recorded in total. The biggest species richness occurred in genus Luticola, Navicula and Mayamea. Eight taxa were considered as dominant from which the most was aerophytic and soli species. The biggest populations were created by: Hantzschia amphioxys (Ehrenb.) Grunow, Luticola nivalis (Ehrenb.) D.G. Mann, Pinnularia borealis Ehrenb. var. borealis and Stauroneis borrichii (Petersen) Lund.

Słowa kluczowe

okrzemki glebowe bogactwo gatunkowe ekologia Polska SE

soil diatoms species diversity ecology SE Poland

Wydawca

Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej

Czasopismo

Inżynieria Ekologiczna

Rocznik

2016

Tom

Nr 46

Strony

128—134

Opis fizyczny

Bibliogr. 40 poz., rys.

Twórcy

autor

Stanek-Tarkowska J.

jagodastanek@wp.pl

Katedra Gleboznawstwa Chemii Środowiska i Hydrologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Zelwerowicza 8B, 35-601 Rzeszów

autor

Noga T.

teresa.noga@interia.pl

Katedra Biologicznych Podstaw Rolnictwa i Edukacji Środowiskowej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersy-tet Rzeszowski, ul. Zelwerowicza 8B, 35-601 Rzeszów

autor

Kochman-Kędziora N.

kochman_natalia@wp.pl

Katedra Agroekologii, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Zelwerowicza 8B, 35-601 Rzeszów

autor

Rybak M.

matrybak@gmail.com

Katedra Biologicznych Podstaw Rolnictwa i Edukacji Środowiskowej, Wydział Biologiczno-Rolniczy, Uniwersy-tet Rzeszowski, ul. Zelwerowicza 8B, 35-601 Rzeszów

Bibliografia

1. Bérard A., Rimet F., Capowiez Y., Leboulanger C. 2004. Procedures for determining the pesticide sensitivity of indigenous soil algae: a possible bioindicator of soil contamination? Arch. Environ. Contam. Toxicol. 46, 24–31.
2. Booth W.E. 1946. The thermal Heath point of certain soil inhabiting alga. Proc. Montana Academy Science, 5-6, 21–23.
3. Clair L.L., Rushforth S.R., Allen J.V. 1981. Diatoms of Oregon Caves National Monument. Oregon, Great Basin Nat. 41, 317–322.
4. Coghill G.T., Kostadinovic L. J., Bojat N., Hojka Z. 2009. Agro-ecosystems under high voltage powerlines. Proceeding of the 11th International Conference on Environmental Science and Technology Chania, 3–5.09, Crete – Greece, 293–298.
5. Dorokhova M.F. 2007. Diatoms as indicators of soil conditions in oil production regions. Oceanological and Hydrobiol. Studies, 36(1), 129–135.
6. Ettl H., Gärtner G. 1995. Sylabus der Boden-, Luft-und Flechtenalgen. Gustaw Fischer Verlag, Stuttgart – Jena – New York, 721 pp.
7. Evans R.D., Johannes J.R. 1999. Microbiotic crusts and ecosystems processes. Critical Reviews in Plant Sciences, 18, 183–225.
8. Hahn A., Neuhaus W. 1997. Boden-Diatomeen einer landwirtschaftlichen Nutzfläche bei Potsdam, Deutschland. Nova Hedwigia, 65(1-4): 285–298.
9. Hoffmann L. 1989. Algae of terrestrial habitats. Botanical Review, 55, 77–105.
10. Hofmann G., Werum M., Lange-Bertalot H. 2011. Diatomeen im Süsswasser – Benthos von Mitteleuropa. Bestimmunugsflora Kieselalgen für die kologische Parxis. Über 700 der häufigsten Arten und ihre Ökologie. [W:] (red. H. Lange-Bertalot), A.R.G. Ganter Verlag KG, Knigstein/Germany.
11. Hustedt F. 1957. Die Diatomeenflora des Fluss- Systems der Wasser im Gebierge der Hansestadt Bremen. Abh. Naturw. Ver. Bremen, 34, 181–440.
12. Kalinowska R., Pawlik-Skowrońska B. 2008. Metal resistance of soil algae (Chlorophyta) occurring in post-flotation Zn/Pb- and Cu-tailing ponds. Pol. J. Ecol. 56(3), 415–430.
13. Kalinowska R., Trzcińska M., Pawlik-Skowrońska B. 2008. Glony glebowe terenów pogórniczych skażonych metalami ciężkimi. Wiad. Botan. 52 (3–4), 63–79.
14. Kawecka B. 2012. Diatom diversity in streams of the Tatra National Park (Poland) as indicator of environmental conditions – Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków, 213 pp.
15. Kawecka B., Eloranta P., 1994. Zarys ekologii glonów wód słodkowodnych i środowisk lądowych. PWN, 1–256 pp.
16. Kondracki J. 2001. Geografia Polski. Mezoregiony fizykogeograficze. PWN, Warszawa, pp. 340.
17. Krammer K. 2000. The genus Pinnularia [W:] (red. H. Lange-Bertalot) Dioatoms of Europe. A.R.G. Gantner Verlag KG, Vaduz, pp. 530.
18. Krammer K., Lange-Bertalot H. 1986. Bacillariophyceae. 1. Naviculaceae [W:] Süsswasserflora von Mitteleuropa 2(1), H. Ettl, J. Gerloff, H. Heyning, D. Mollenhauer (red.), G. Fischer Verlag, Stuttgart – New York, 876 pp.
19. Krammer K., Lange-Bertalot H. 1988. Bacillariophyceae. 2. Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae [W:] Süsswasserflora von Mitteleuropa 2(2), H. Ettl, J. Gerloff, H. Heyning, D. Mollenhauer (red.), G. Fischer Verlag, Stuttgart – New York, 596 pp.
20. Krammer K., Lange-Bertalot H. 1991a. Bacillariophyceae. 3. Centrales, Fragilariaceae, Eunotiaceae [W:] Süsswasserflora von Mitteleuropa 2(3), H. Ettl, J. Gerloff, H. Heyning, D. Mollenhauer (red.), G. Fischer Verlag, Stuttgart – Jena, 576 pp.
21. Krammer K., Lange-Bertalot H. 1991b. Bacillariophyceae. 4. Achnanthaceae, Kritische Ergänzungen zu Navicula (Lineolate) und Gomphonema Gesamtliteraturverzeichnis [W:] Süsswasserflora von Mitteleuropa 2(4), H. Ettl, G. Gärtner, J. Gerloff, H. Heyning, D. Mollenhauer (red.), G. Fischer Verlag, Stuttgart – Jena, 437 pp.
22. Lund J.W.G. 1962. Soil algae. [W:] Lewin R.A. (red.), Academic Press, New York, Physiology and biochemistry of algae, 759–770.
23. Noga T., Kochman N., Peszek Ł., Stanek-Tarkowska J., Pajączek A. 2014. Diatoms (Bacillariophyceae) in rivers and streams and on cultivated soils of the Podkarpacie Region in the years 2007–2011. Journal of Ecological Engineering 15(1), 6–25.
24. Patrick R. 1977. Ecology of freshwater diatoms and diatom communities. [W:] D. Werner (red.). The biology of diatoms 10: 284–332. Blackwell Science Publications, Oxford, London, Melbourne.
25. Pulit F. 2003. Opracowanie ekofizjograficzne dla gminy Skrzyszów, Tarnów.
26. Sieminiak D. 2000. Glony glebowe – organizmy sprzyjające dobremu gospodarowaniu. Działalność Naukowa PAN, 10, 125–128.
27. Sieminiak D. 2007. Filamentous green alga Pleurastum sarcinoideum Groover et Bold – first record in Poland. Oceanological and Hydrobiol. Studies, 36(1), 249–254.
28. Sieminiak D. 2009. Unicellular green alga Scotiellopsis terrestris (Reisgl) Punčoch & Kalina – first record in Poland. Oceanological and Hydrobiol. Studies, 38(2), 163–169.
29. Siemińska J., Bąk M., Dziedzic J., Gabka M., Grygorowicz P., Mrozińska T., Pełechaty M., Owsiany P.M., Pliński M. & Witkowski A. 2006. Red list of the alga in Poland [W:] (red. Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z.) Red list of the plantsand fungi in Poland. W. Szafer Institiute of Botany, Polish Academy of Scinces, Kraków, 37–52.
30. Skalna E. 1979. Glony ziemne występujące w uprawach niektórych warzyw w Prusach koło Krakowa [Soil Algae Occurring in Vegetable Cultivations at Prusy near Kraków]. Frag. Flor. et Geobot. 25(4), 607–648.
31. Skalna E., Żurek L. 1957. Glony żyjące w glebie. Kosmos 1(132), 59–64.
32. Skowroński T., Kalinowska R., Pawlik-Skowrońska B. 2002. Glony środowisk zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Kosmos 51(2), 165–173.
33. Stanek-Tarkowska J., Noga T. 2012a. The diatoms communities developing on dust soils under sweet corn cultivation in Podkarpackie region. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonjca 19(2), 525–536.
34. Stanek-Tarkowska J., Noga T. 2012b. Diversity of diatoms (Bacillariophyceae) in the soil under traditional tillage and reduced tillage. Inżynieria Ekologiczna, 30, 287–296.
35. Stanek-Tarkowska J., Noga T., Pajączek A., Peszek Ł. 2013. Występowanie Sellaphora nana (Hust.) Lange-Bertalot, Cavacini, Tagliaventi & Alfinito, Stauroneis borrichii (J.B. Petersen) J.W.G. Lund, S. parathermicola Lange-Bertalot i S. thermicola (J.B. Petersen) J.W.G. Lund na gruntach rolnych. Algological Studies 142, 109–119.
36. Stanek-Tarkowska J., Noga T., Kochman-Kędziora N., Peszek Ł., Pajączek A., Kozak E. 2015. The diversity of diatom assemblages developed on fallow soil in Pogórska Wola (southern Poland). Acta Agrobotanica 68(1), 33–42.
37. Škaloud P. 2009. Species composition and diversity of aero-terrestial algae and Cyanobacteria of the Boreč Hill ventaroles. Fottea, 9(1), 65–80.
38. Zacan S., Trevisan R., Paoletti M.G. 2006. Soil algae compostion under different agro-ecosystems in North-Estern Italy. Agriculture, Ecosystems & Environment, 112, 1–12.
39. Żelazna-Wieczorek J. 2011. Diatom flora in springs of Łódź Hills (Central Poland). Biodiversity, taxonomy and temporal changes of epipsammic diatom assemblages in springs affected by human impact. A.R.G. Gantner Verlag K.G. Diatom Monographs 13, 1–420.
40. Żurek L. 1981. The influence of the herbicides Lenacil and Pyrazon on the soil algae. Ekol. Pol. 29(3), 327–342.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-f2cf4f34-69cf-4de6-9b3c-0b394f8b2ac2