Identyfikatory
Warianty tytułu
Isotopic investigation of mineral waters of Iwonicz-Zdrój and Lubatówka
Języki publikacji
Abstrakty
Badania izotopowe są cennym uzupełnieniem wielu badań wód antykliny iwonickiej. W celu potwierdzenia hipotez dotyczących pochodzenia tych wód, w ramach niniejszego artykułu wykonano badania izotopowe δ13C wodorowęglanów. Do identyfikacji pochodzenia azotanów w wodach Iwonicza-Zdroju wykorzystano metody izotopowe z zastosowaniem podwójnego markera, jakim jest δ15N i δ18O w jonach NO3-. Ponieważ azotany pochodzące z różnych źródeł mają zróżnicowane składy izotopowe, można dzięki temu monitorować stan jakości wód oraz śledzić procesy przemian związków azotu zachodzące w warstwie wodonośnej. Badania składu izotopowego azotanów w wybranych wodach Podkarpacia wykonano po raz pierwszy na potrzeby niniejszej pracy. Oceniono również panujące w warstwie wodonośnej warunki redukcyjno-utleniające ze względu na ich istotny wpływ na przebieg procesów hydrogeochemicznych i migrację pierwiastków.
Isotope studies are a very important supplement to various studies of the Iwonicz Anticline waters. Isotope studies of bicarbonate ion δ13C were conducted to prove the hypotheses about the origin of the waters. On the other hand, isotope methods with double markers (δ15N and δ18O in NO3- ion) were used to identify the origin of nitrates in the Iwonicz-Zdrój waters. Because nitrates from different sources have different isotope compositions, it is possible to test the quality of water and to identify alteration processes of nitrate compounds in the aquifer. For these purposes, the studies of nitrates isotope composition were conducted for the first time in selected waters of Podkarpackie Province. The authors have also identified reducing-oxidizing conditions in the aquifer because they influence hydrogeochemical processes and migration of elements.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
5--14
Opis fizyczny
Bibliogr. 25 poz., rys., tab., wykr.
Twórcy
autor
- Instytut Inżynierii Technicznej, Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu, ul. Czarnieckiego 16; 37-500 Jarosław
autor
- Zakład Spektromerii Mas, Instytut Fizyki UMCS, pl. M. Curie-Skłodowskiej 1, 20-031 Lublin
Bibliografia
- [1] ARAVENA R., ROBERTSON W.D., 1998 — Use of multiple isotope tracers to evaluate denitrification in ground water: study of nitrate from a large-flux septic system plume. Ground Water, 36: 975-982.
- [2] CHANG C.C.Y., SILVA S.R., KENDALL C., MICHALSKI G., CASCIOTTI K.L., WANKEL S., 2004 — Preparation and analysis of nitrogen-bearing compounds in water for stable isotope ratio measurement. W: Handbook of stable isotope analytical techniques, 1 (red. P.A. Groot). Elsevier, Amsterdam.
- [3] CHMURA W., 2008 — Badania składu izotopowego azotanów w wodach podziemnych i powierzchniowych - aspekty metodyczne i zastosowania [pr. doktor.]. Wydz. Fiz. i Inform. Stos. AGH, Kraków.
- [4] CHMURA W., RÓŻAŃSKI K., KUC T., GORCZYCA Z., 2009 — Comparison of two methods for the determination of nitrogen and oxygen isotope composition of dissolved nitrates. Nukleonika, 54, 1: 17-24.
- [5] CHOWANIEC J., WITEK K., PRAŻAK J., 2002 — Objaśnienia do Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000, ark. Rymanów. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa [dokument elektroniczny].
- [6] CIĘŻKOWSKI W., KABAT T., LIBER-MADZIARZ E., PRZYLIBSKI T., TEISSEYRE B., WIŚNIEWSKA M., ZUBER A., 1996 — Określenie obszarów zasilania wód leczniczych pochodzenia infiltracyjnego w Polsce na podstawie badań izotopowych. Zakład Badawczo-Usługowy „Zdroje", Wrocław.
- [7] CIĘŻKOWSKI W., ZUBER A., 1995 — Stabilne izotopy tlenu i wodoru w zwykłych wodach podziemnych centralnej części Karpat Polskich. W.: Współczesne problemy hydrogeologii, 7, 2. Wyd. Profil, Kraków.
- [8] CRAIG H., 1961 — Isotope variations in meteoric waters. Science, 133: 1702-1703.
- [9] CWANEK J., KĘDZIERSKI A., KUZORA W., KWAŚNICKI K., LINKOWSKI R., LOOSE-KUZORA M., LUBAŚ J., MICHALAK J., PAPIERKOWSKI J., PAPIERKOWSKI S., PIĄTKOWSKI S., RAJCHEL J., ROSS J., WALTER-CRONECK K., WRÓBLEWSKI Z., 1985 — Iwonicz Zdrój. Monografia (wyd. 2). Wyd. Przeds. Państw. Uzdrowiska Iwonicz, Iwonicz-Zdrój.
- [10] FRITZ P., FONTES J.C. (red.), 1980 — Handbook of environmental isotope chemistry: Terrestrial environment, 1. Elsevier, Nowy Jork.
- [11] KENDALL C., 1998 — Tracing nitrogen sources and cycling in catchments. W: Isotope tracers in catchment hydrology (red. C. Kendall, J.J. McDonnell). Elsevier, Amsterdam.
- [12] KENDALL C., ELLIOTT E.,M., WANKEL S.D., 2007 — Tracing anthropogenic inputs of nitrogen to ecosystems. W: Stable isotopes in ecology and environmental science (red. R. Michener, K. Lajtha). Blackwell Sc. Publ., Oxford.
- [13] LEŚNIAK P.M., 1998 — Origin of carbon dioxide and evolution of CO2-rich waters in the West Carpathians, Poland. Acta Geol. Pol., 48, 3: 343-366.
- [14] LEŚNIAK P.M., 2006 — Frakcjonowanie trwałych izotopów azotu w obiegu naturalnym- implikacje dla zanieczyszczeń wód podziemnych. Prz. Geol., 54, 7.
- [15] LIS J., HAŁAS S., 1980 — Preliminary results of stable carbon isotope studies in Sudetic and Carpathian mineral waters. ZFI-Mitteilungen, 29: 69-82.
- [16] MACIOSZCZYK A., DOBRZYŃSKI D., 2007 — Hydrogeochemia. Strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
- [17] McCREA J.M., 1950 — On the isotope chemistry of carbonates and a paleotemperature scale. Journal of Chemical Physics, 18, 6: 849-857.
- [18] OSZCZYPKO N., ZUBER A., 2002 — Geological and isotopic evidence of diagenetic waters in the Polish flysch Carpathians. Geol. Carpath., 53: 257-268.
- [19] POPRAWA D., NEMCOK J. (red.), 1989 — Geological atlas of the Western Quter Carpathians and their foreland. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
- [20] POROWSKI A., 2001— Chemical composition and origin of ionic ratios in the Iwonicz anticline mineralized groundwaters (Polish Outer Carpathians).Ann. Soc. Geol. Pol., 71: 125-134.
- [21] POROWSKI A., 2006— Origin of mineralized waters in the Central Carpathian Synclinorium, SE Poland. Stud. Geol. Pol., 125: 5-67.
- [22] SILVA S.R., KENDALL C., WILKISON H., ZIEGLER A.C., CHANG C.C.Y, AVANZINO R.J., 2000 — A new method for collection of nitrate from fresh water and the analysis of nitrogen and oxygen isotope ratios. Journal of Hydrology, 228: 22-36.
- [23] SKARBEK K., KWOLEK S., 1995 — Dokumentacja geologiczna złoża ropy naftowej antykliny Iwonicza Zdroju (Iwonicz Zdrój, Zboiska, Draganow). W: Budowa geologiczna Iwonicza Zdroju i okolic (red. J. Kamiński, W. Mackoś). Wyd. Iwonicz-Zdrój.
- [24] WDOWIARZ S., 1985 – Niektóre zagadnienia budowy geologicznej oraz ropo- i gazonośności centralnego synklinorium Karpat w Polsce. Biul. Inst. Geol., 350: 5-52.
- [25] WIOŚ Rzeszów (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Rzeszów), 2002 – Dokumentacja hydrogeologiczna wód leczniczych Iwonicza-Zdroju. W: Stan środowiska w województwie podkarpackim w 2001 r. Bibl. Monitor. Środ., Rzeszów.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-f2760ee2-d9c4-4dcb-a189-585718f1aa37