Czynnik ludzki jako przyczyna wypadków kolejowych

• Autorzy: Olpiński W.

Warianty tytułu

EN

Humań factor as the cause of railway accidents

• Konferencja: Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Transporcie Szynowym = Modern Technologies and Management Systems for Rail Transport (4-6.12.2013 ; Zakopane, Polska)
• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono definicje terminu „czynnik ludzki” i wyjaśniono, dlaczego bywa on często błędnie stosowany w komentarzach pojawiających się w środkach przekazu po zdarzeniu się wypadku kolejowego. Poruszono znaczenie przygotowania procedur i realizacji działań związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego w oparciu o te procedury. Omówiono pozytywne i negatywne konsekwencje ich stosowania w kontekście związku z powstawaniem wypadków oraz z wymaganiami systemu zarządzania bezpieczeństwem kolejowym. Zwrócono uwagę na fakt, że proces przejmowania kontroli przez człowieka nad urządzeniami sterowania ruchem kolejowym jest jednym z istotnych czynników wpływających na stopień zagrożenia wypadkiem. Poddano także rozważaniom zasadność bezwzględnego priorytetu człowieka nad poleceniami sterującymi wypracowanymi przez urządzenia i systemy kierowania ruchem.

EN

The defmition of "Human Factor" term is presented in the paper. It is explained why it is often wrongly used in mass media comments after the railway accident occurrence. The importance of preparation and execution of procedures referring to railway traffic safety operation is raised. The positive and negative consequences of their application are discussed in relation to railway accidents appearance and to the railway safety management requirements. The attention is drawn to the fact that taking over the control on railway signalling equipment by the operator is one of the important factors of the accident risk. The legitimation of absolute human priority above the orders worked out by the signalling equipment and systems is also discussed in the paper.

Słowa kluczowe

PL

czynnik ludzki; wypadek kolejowy; bezpieczeństwo; sterowanie ruchem; transport kolejowy

EN

human factor; railway accidents; safety; signalling; railway transport

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej. Oddział w Krakowie
• Czasopismo: Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 3(102)
• Strony: 325--336
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Olpiński W.

• Instytut Kolejnictwa, Ośrodek Koordynacji Badań, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] http://www.merriam-webster.com/, Merriam-Webster dictionary, Encyclopaedia Britannica company.
• [2] http://www.who.int/patientsafety/research/methods_measures/human_factors/en/.
• [3] http://ergonomics.about.com/od/glossary/g/defhumanfactors.htm.
• [4] http://www.hfes.org/web/educationalresources/hfedefinitionsmain.html.
• [5] http://www.hf.faa.gov/docs/508/docs/HForder.pdf.
• [6] http://trb.org/publications/nchrp/nchrp_w70.pdf.
• [7] Raport Nr PKBWK/1/2013 z badania poważnego wypadku kat. A 01 zaistniałego w dniu 03 marca 2012 r. o godz. 20:55 na szlaku Sprowa – Starzyny w torze nr 1 w km. 21,250 linii kolejowej nr 64 Kozłów – Koniecpol, obszar zarządcy infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Zakład Linii Kolejowych w Kielcach. Raport zatwierdzony Uchwałą Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych Nr 2/PKBWK/2013, Warszawa, 15 lutego 2013 r. http://www.transport.gov.pl/files/0/1796009/zalobwpoz132013.pdf.
• [8] PN-EN ISO 9000:2006P Systemy zarządzania jakością – Podstawy i terminologia.
• [9] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/110/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. zmieniająca dyrektywę 2004/49/WE w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych (dyrektywę w sprawie bezpieczeństwa kolei), Dz. U. L 345/62 z 23.12.2008.
• [10] Dyrektywa 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 95/18/WE w sprawie przyznawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym, oraz dyrektywę 2001/14/WE w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz certyfikację w zakresie bezpieczeństwa (Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa kolei), Dz. U. L 220 z 21.06.2004.
• [11] PN-EN 50129:2007P Zastosowania kolejowe - Systemy łączności, przetwarzania danych i sterowania ruchem – Elektroniczne systemy sterowania ruchem związane z bezpieczeństwem.
• [12] Wykorzystanie probabilistycznych analiz bezpieczeństwa (PSA) w tworzeniu wymogów bezpieczeństwa dla elektrowni jądrowych. dr Mieczysław Borysiewicz, Warszawa, grudzień 2010, http://www.ncbj.gov.pl/sites/default/files/repository/2344/Raport%20A_PSA_M_Borysiewicz_2010_final_0.pdf