Naturalne pierwiastki promieniotwórcze w odpadach generowanych w trakcie poszukiwań i wydobycia gazu z łupków w północno-wschodniej Polsce

• Autorzy: Nowak J. , Macuda J. , Jodłowski P. , Nguyen C. D.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2017.7.18

Warianty tytułu

EN

Natural radionuclides in waste produced in shale gas exploration and production in North-Estern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dokonano oceny zagrożenia radiacyjnego wynikającego z prowadzonych prac poszukiwawczych gazu ziemnego ze źródeł niekonwencjonalnych, przeprowadzając analizę zawartości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych (K-40, U-238, Ra-226, Pb-210, Ra-228 i Th-228) w próbkach fazy stałej zużytych płuczek wiertniczych, płynu szczelinującego, płynu zwrotnego powstałego po procesie szczelinowania, propantu zwrotnego oraz odpadów stałych wiertniczych (tzw. zwiercin) pobranych z odwiertów poszukiwawczych zlokalizowanych w północno-wschodniej Polsce (w pasie od Pomorza Gdańskiego po Mazowsze i Lubelszczyznę) w dwóch najbardziej perspektywicznych obszarach (basen bałtycki i basen lubelski).

EN

A total of 64 samples of drill cuttings, solid phase of waste drilling muds, waste proppants, fracking fluids and return fracking fluids were collected and studied for activity concns. of ⁴⁰K , ²³⁸U, ²²⁶Ra, ²¹⁰Pb, ²²⁸Ra and ²²⁸Th. The activity concns. of the radionuclides in solid samples varied up to 1100 Bq/kg, 393 Bq/kg, 415 Bq/kg, 391 Bq/kg, 516 Bq/kg and 515 Bq/kg, resp. and were generally at the level of their worldwide av. values in soil. In the waste proppants, the activity concns. of radionuclides from both U and Th series were significantly elevated (to several hundreds of Bq/ kg). The av. ²²⁶Ra and ²²⁸Ra activity concns. in return fracking fluids were at the level of their activity concns. observed in waste waters from coal and Cu mines in Poland. Addnl., a significant growth of activity concns. of the Ra isotopes after hydraulic fracturing process was obsd. in the case of return fracking fluids.

Słowa kluczowe

PL

gaz z łupków; pierwiastki promieniotwórcze; zagrożenie radiacyjne; poszukiwanie gazu

EN

shale gas; radioactive elements; radiation hazard; gas exploration

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 96, nr 8
• Strony: 1709--1711
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab.

Twórcy

autor

Nowak J.

• AGH w Krakowie

autor

Macuda J.

• AGH w Krakowie

autor

Jodłowski P.

• AGH w Krakowie

autor

Nguyen C. D.

• AGH w Krakowie

Bibliografia

• [1] F. Javadpour, J. Canadian Petroleum Technol. 2009, 48, nr 8, 16.
• [2] C.O. Karacan, F.A. Ruiz, M. Cotè, S. Phipps, Int. J. Coal Geol. 2011, 86, 121.
• [3] K.S. Shabani, F.D. Ardejani, K. Badii, M.E. Olya, Arch. Mining Sci. 2014, 59, nr 1, 107.
• [4] J. Macuda, Przegl. Geol. 2010, 58, nr 3, 266.
• [5] J. Gluzińska, A. Paszek, P. Rusek, Chemik 2014, 68, nr 10, 843.
• [6] United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation, Sources and effects of ionizing radiation, Report to the General Assembly with scientific annexes, 2000.
• [7] International Atomic Energy Agency, Safety Reports Series nr 34, Vienna 2003.
• [8] United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation, Sources and effects of ionizing radiation, Report to the General Assembly with scientific annexes, 2008.
• [9] International Association of Oil & Gas Producers, Report nr 412, 2008.
• [10] P. Jodłowski, S.J. Kalita, Nukleonika 2010, 55, 143.
• [11] N.H. Cutshall, I.L. Larsen, C.R. Olsen, Nuclear Instruments Methods Phys. Res. 1983, 206, 309.
• [12] P. Jodłowski, Appl. Radiation Isotopes 2016, 109, 566.
• [13] D. Langmuir, Aqueous environmental chemistry, Upper Saddle River, New Jersey 1997.
• [14] M.D. Siegel, C.R. Bryan, Environmental geochemistry of radioactive contamination, Elsevier, Oxford 2004.
• [15] C.D. Nguyen, M. Duliński, P. Jodłowski, J. Nowak, K. Różański, M. Śleziak, P. Wachniew, Isotopes Environ. Health Studies 2011, 47, nr 4, 415.
• [16] C.D. Nguyen, L. Rajchel, J. Nowak, P. Jodłowski, J. Environ. Radioactivity 2012, 112, 38.
• [17] J. Nowak, C.D. Nguyen, L. Rajchel, Geol. Carpathica 2012, 63, nr 4, 343.
• [18] S. Chałupnik, B. Michalik, M. Wysocka, K. Skubacz, A. Mielnikow, J. Environ. Radioactivity 2001, 54, nr 1, 85.
• [19] C.D. Nguyen, P. Jodłowski, S.J. Kalita, P. Olko, E. Chruściel, A. Maksymowicz, M. Waligórski, P. Bilski, M. Budzianowski, Acta Geophys. 2008, 56, nr 2, 505.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).