Relacje Rosja - USA w kontekście rywalizacji o wpływy w Arktyce

• Autorzy: Gromadzki S.

Warianty tytułu

EN

US-Russia relations in the area of competition for influence in the Arctic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono ocenę rosyjskiej polityki arktycznej w aspekcie bezpieczeństwa międzynarodowego odnosząc ją do strategii gospodarczych i bezpieczeństwa Rosji oraz USA. Przedstawiono bieżące relacje USA – Rosja w obszarze rywalizacji o wpływy w Arktyce. Wskazano na rosyjskie projekty polityczne i gospodarcze w Arktyce. Przedstawiono amerykańskie i rosyjskie zaangażowanie wojskowe i militarne w obszarze podnoszenia gotowości obronnej na Dalekiej Północy. Podkreślono wzrost napięcia politycznego wywołanego wojskową aktywnością Rosji w Arktyce na przełomie ostatnich lat. Zwrócono uwagę na wzrost znaczenia politycznego, gospodarczego i militarnego basenu Oceanu Arktycznego, zwłaszcza w sytuacji dynamicznych zmian klimatycznych w Arktyce i dostępu do zasobów energetycznych oraz nowych szlaków morskich.

EN

The article presents an assessment of the Russian Arctic policy in the aspect of international security, referring to the economic and security strategies of Russia and the USA. The current US-Russia relations in the area of competition for influence in the Arctic are presented. The Russian political and economic projects in the Arctic were pointed out. American military and military involvement in the area of raising defense readiness in the High North was presented. The increase in political tension caused by the political and military activity of Russia in the Arctic at the turn of recent years was emphasized. Attention was drawn to the growing importance of the political, economic and military area of the Arctic Ocean basin, especially in the context of dynamic climate change in the Arctic and access to energy resources and new sea routes.

Słowa kluczowe

PL

Arktyka; relacje rosyjsko–amerykańskie; bezpieczeństwo międzynarodowe

EN

Arctic; international security; USA Russia relations

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 3-4
• Strony: 45--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., fot.

Twórcy

autor

Gromadzki S.

• Towarzystwo Wiedzy Obronnej

Bibliografia

• 1. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Notatka BBN, aktywność Rosji w Arktyce, https://www.bbn.gov.pl/pl/prace-biura/publikacje/analizy-raporty-i-nota/6393,NOTATKABBN-Aktywnosc-Rosji-w-Arktyce.html.
• 2. Buslik M., Arktyczne wszędołazy Rosji, Nowa Technika Wojskowa, nr 12/2017.
• 3. Gromadzki S., Polish Commitment to Security in The Arctic, International Relations Review, Modern Trends in the International Environment Transformation: Identities, Norms and Values, Ivan Franko National University of Lviv, Lviv 2018.
• 4. Gromadzki S., Polska polityka arktyczna w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego, Wiedza Obronna 1–2 (262–263), Kwartalnik Towarzystwa Wiedzy Obronnej, Warszawa 2018.
• 5. Gromadzki S., Svalbard – Brama na Arktykę – wpływ zmian klimatycznych na kształtowanie przyszłych stosunków międzynarodowych w basenie Oceanu Arktycznego, Wielowymiarowość kategorii bezpieczeństwa – Ujęcie interdyscyplinarne, red. M. Chełminiak, K. Sygidus, P. Kolmann, tom II, Bookmarked Publishing & Editing, Olsztyn 2017.
• 6. Gromadzki S., Svalbard w relacjach Rosja – NATO – Ocena poziomu bezpieczeństwa międzynarodowego w Arktyce w 2017 roku, Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa 2017, złożono do druku.
• 7. Łuszczuk M., Ewolucja ról międzynarodowych w Arktyce, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2015, s. 105–113.
• 8. Łuszczuk M., P. Graczyk, A. Stępień, M. Śmieszek, Cele i narzędzia polskiej polityki arktycznej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP Departament Polityki Europejskiej, Warszawa 2015, s. 10.
• 9. Łuszczuk M., Uwarunkowania żeglugi na oceanie arktycznym na tle geopolitycznej transformacji regionu Arktyki, Teka Kom. Politol. Stos. Międzynar. – OL PAN, 2010, 5, 55–64.
• Akty prawne
• 1. Dziennik Ustaw, Dz.U.02.59.543, Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, sporządzona w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r. http://www.lex.pl/du-akt/-/akt/dz-u-2002-59-543.
• Strony internetowe
• 1. Atkin E., Trump, Putin, and the Race for Arctic Oil, The New Republic, https://newrepublic.com/article/148095/trump-putin-race-arctic-oil.
• 2. Awford J., This World War II army base in Alaska will have to protect America against invading Russian troops AND North Korean nukes, The Irish Sun, https://www.thesun.ie/news/1072208/this-world-war-ii-army-base-in-alaska-will-have-to-protect-americaagainst-invading-russian-troops-and-north-korean-nukes/
• 3. Bąbczyńska-Jelonek Z., Kwadratura koła polityki, https://sophico21.blogspot.com/2017/03/.
• 4. Behrendt P., NATO może przywrócić dowództwo atlantyckie, http://www.konflikty.pl/aktualnosci/wiadomosci/nato-moze-przywrocic-dowodztwo-atlantyckie/.
• 5. Ciszak P., Arktyka nowym El Dorado Putina. Rosja szykuje się do wojny o surowce ukryte pod lodem, money.pl, https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/arktykaropa-gaz-rosja-usa,23,0,2320151.html.
• 6. Джорджевич А., Сафронов И., Козлов Д., Геополитика в помощь снабжению, Военным морякам хватает вызовов и не хватает обеспечения, Коммерсанть Газета, https://www. kommersant.ru/daily?from=header_gazeta.
• 7. Graczyk P., Obszar Arktyki w perspektywie wybranych koncepcji geopolitycznych i geostrategicznych, http://geopolityka.net/arktyka-i-geopolityka/.
• 8. Graham Jr. T., Time for a Helsinki Communique, The National Interest, http://nationalinterest.org/feature/time-helsinki-communique-25192.
• 9. Maciążek P., „Arktyczna karta” – rosyjski Joker w rozgrywce o Baltic Pipe?, Energetyka 24, https://www.energetyka24.com/arktyczna-karta-rosyjski-joker-w-rozgrywce-obaltic-pipe-analiza.
• 10. Mc Gwin K., Finland’s president is lobbying Putin, Trump to include the Arctic in their Helsinki summit, Arctic Today, https://www.arctictoday.com/finlands-presidentlobbying-putin-trump-include-arctic-helsinki-summit/
• 11. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Arktyka, http://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/baltyk/arktyka/arktyka.
• 12. Newsmax.com, Sen. Dan Sullivan Warns US Falling Behind Russia in Arctic Region, https://www.newsmax.com/Politics/Dan-Sullivan-US-arctic-military/2017/02/06/id/772207/.
• 13. Nieczypor K., Novatek: Rosja będzie liderem w eksporcie LNG, Energetyka 24, https://www.energetyka24.com/novatek-rosja-bedzie-liderem-w-eksporcie-lng.
• 14. NWO Report, Nwo News, End Time, World News and Conspiracy News, US Senator: Russia’s Arctic militarization is ‘disturbing’ and ‘impressive, https://nworeport.me/2015/03/14/us-senator-russias-arctic-militarization-is-disturbing-and-impressive/.
• 15. Reiss B., Bardzo zimna wojna, Nesweek Polska, http://www.newsweek.pl/swiat/polityka/wojna-o-arktyke-i-rope-naftowa-usa-w-tyle-za-rosja,artykuly,408890,1.html.
• 16. Rosen M., The Arctic is the First Stop in the United States Reset with Russia, The National Interest, http://nationalinterest.org/blog/the-buzz/the-arctic-the-first-stopthe-united-states-reset-russia-18409.
• 17. Ross W., Wielka gra o Arktykę. Rosji i USA wcale nie chodzi surowce, Forsal.pl, forsal.pl/artykuly/856977,wielka-gra-o-arktyke-rosji-i-usa-wcale-nie-chodzi-surowce.html.
• 18. Sputnik Polska, NI opowiedział, od czego zacznie się „reset” stosunków między Rosją a USA, https://pl.sputniknews.com/swiatowa_prasa/201611164247899-ni-usa-rosjareset-arktyka/.
• 19. Sputnik Polska, Wody Arktyki: rosyjskie czy międzynarodowe?, https://pl.sputniknews.com/gospodarka/201807138371887-Sputnik-Polnocny-Szlak-Morski-Rosja-ChinyLNG-USA-roszczenia/.
• 20. Sputnik Polska, Rosatom otrzyma czołowy lodołamacz atomowy „Arktyka”, https://pl.sputniknews.com/swiat/201703295145339-lodolamacz-Rosatom/.
• 21. Sullivan D., Sullivan, Top navy leader agree – Next conflict could be in an Arctic region, New Strategy Needed, US SENATOR, https://www.sullivan.senate.gov/newsroom/press-releases/sullivan-top-navy-leaders-agree_next-conflict-could-be-in-an-arcticregion-new-strategy-needed
• 22. Suszyński M., Arktyka w ujęciu geopolitycznym – rywalizacja czy nowy typ kooperacji?, http://geopolityka.net/wojciech-suszynski-arktyka-w-ujeciu-geopolitycznym/.
• 23. Symonides J., Status prawny i roszczenia do Arktyki oraz Bieguna Północnego, PiP 2008/1/31-45, http://www.lex.pl/akt/-/akt/status-prawny-i-roszczenia-do-arktyki-orazbieguna-polnocnego.
• 24. The National Snow and Ice Data Center, www.nsidc.org.
• 25. US Senator of Alaska Dan Sullivan, EUCOM Commander Cautions U.S. „Not Keeping Pace” with Russia’s Military Buildup in Arctic, https://www.sullivan.senate.gov/newsroom/press-releases/eucom-commander-cautions-us-not-keeping-pace-with-russias-military-buildup-in-arctic.
• 26. US Senator of Alaska Dan Sullivan, https://foreignpolicymag.files.wordpress.com/2017/01/russiaarcticbuildup_012316e.jpg?w=1024&h=733.
• 27. Woody Ch., Take a look at Arctic Edge 18 — where the US military is preparing to fight in the extreme cold, Business Insider, http://www.businessinsider.com/photos-arcticedge-18-us-military-preparing-war-extreme-cold-2018-3?IR=T.
• 28. Wójcik T., Kij i marchewka Putina w Arktyce, Biznes Alert, http://biznesalert.pl/wojcikkij-marchewka-putina-arktyce/
• 29. Zbies P., Arktyczne kłopoty NATO, http://www.konflikty.pl/aktualnosci/wiadomosci/arktyczne-klopoty-NATO/.
• 30. Ziemia na Rozdrożu, Arktyka: Rekordowe temperatury i topnienie lodu, ziemianarozdrozu.pl/artykul/648/temperatury-w-arktyce-najwyzsze-w-ciagu-2000-lat-topnieniepokrywy-lodowej-na-morzu-arktycznym-w-2009-roku-trzecie-pod-wzgledem-wielkosciw-historii.
• 31. Źródło fotografii https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=lcisXKQl&id=274D42C86D426CE3C690BDE3BFD1454F9BABBC5E&thid=OIP.lcisXKQl7l7nxq5Fkr9SRQHaDo&mediaurl=http%3a%2f%2ffortgreelyhousing.com%2fimages%2fbaseimages%2fbase_61_1380751965.jpg&exph=189&expw=386&q=fort+greely+army+base&simid=608049960002323703&selectedIndex=118&ajaxhist=0.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).