Współczesne zagrożenia wód mineralnych i leczniczych Doliny Popradu (Karpaty, południowa Polska)

• Autorzy: Czop M. , Motyka J. , Rajchel L.

Warianty tytułu

EN

Contemporary hazards of the mineral and therapeutic waters from Poprad Valley (Carpathians Mountains, South Poland)

• Konferencja: Współczesne problemy hydrogeologii = Current challenges in hydrogeology : sympozjum
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dolina Popradu jest ważnym obszarem występowania wód mineralnych uznanych za lecznice w Polsce. W rezultacie dopływu z głębi Ziemi naturalnego dwutlenku węgla (CO2) w kilku strefach następuje formowanie się wód mineralnych i leczniczych, typu szczaw. System gazowo-wodny na obszarach występowania wód mineralnych i leczniczych typu szczaw jest bardzo wrażliwy i łatwy do zniszczenia. Główne zagrożenia dla wód mineralnych są związane z intensywnym użytkowaniem powierzchni terenu, głównie prowadzeniem prac budowlanych w strefie dopływu gazowego dwutlenku węgla. W ostatnim czasie istnieje wiele przykładów zniszczenia źródeł i ujęć wód typu szczaw w wyniku otwarcia nowych dróg migracji dla dwutlenku węgla poprzez zmiany warunków użytkowania powierzchni terenu, głównie na skutek prowadzenia prac ziemnych, a także wycinanie lasów.

EN

Poprad valley is an important region of the mineral and therapeutic water occurrence in Poland. As a result of the natural carbon dioxide (CO2) inflow from the deep the formation of the mineral and therapeutic, carbonated water is observed in a few sites. The gas-water systems in the areas of the occurrence of the carbonated water are very sensitive and easy to destroy. The main problem is connected with intensive land development, especially location of the new buildings within the carbon dioxide inflow zones. There are a few examples of the degradation of the carbonated water springs and intakes in connection with opening the new carbon dioxide pathways by land use changes (deforestation) and also the construction works and diggings.

Słowa kluczowe

PL

wody mineralne; wody lecznicze; szczawy; zagrożenia antropogeniczne; dolina Popradu

EN

mineral water; therapeutic water; carbonated water; anthropogenic hazards; Poprad Valley

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 445 Hydrogeologia z. 12/1
• Strony: 67--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., rys.

Twórcy

autor

Czop M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Motyka J.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Rajchel L.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] CZOP M., MOTYKA J., RAJCHEL L., 2008 — Zagrożenia środowiska wód mineralnych rejonu Piwnicznej przez turystykę narciarską. W: Przemiany środowiska naturalnego a rozwój zrównoważony (red. M. Kotarba): 175-188. Wyd. TBPŚ Geosfera, Kraków.
• [2] JÓZEFKO I., TOMOŃSKA A., 2009 — Zmiany reżimu hydrogeologicznego ujęć wód leczniczych w Szczawnicy pod wpływem czynników antropogenicznych. Biul. Państ. Inst. Geol., 436, 9/1: 181-189.
• [3] MOTYKA J., RAJCHEL L., CZOP M., 2009 — Opinia hydrogeologiczna w sprawie zagrożenia zasobów wód mineralnych i leczniczych Krynicy w związku z planowaną budową toru saneczkowo-bobslejowo-skletonowego na Górze Parkowej. AGH, Kraków (opracowanie niepublikowane).
• [4] MOTYKA J., RAJCHEL L., CZOP M., 2010 — Opinia hydrogeologiczna dla oceny przyczyn zmniejszania się zawartości CO2w szczawach leczniczych ze źródeł „Jan A", „Jan B" i„Jai C" oraz „Józef” w Krynicy. AGH, Kraków (opracowanie nie publikowane).
• [5] USTAWA o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. 2005 nr 167, poz. 1399 – z późniejszymi zmianami).