Przestrzeń porowa piaskowców karbońskich z profilu odwiertu Paproć-29 w świetle badań porozymetrii rtęciowej

• Autorzy: Pstrucha A. , Pstrucha E.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu była charakterystyka petrofizyczna piaskowców poziomu karbonu w profilu odwiertu Paproć-29, zlokalizowanego w północnej części monokliny przedsudeckiej. Pomiary porozymetrii rtęciowej zostały przeprowadzone na 12 próbkach materiału rdzeniowego w celu oszacowania podstawowych parametrów petrofizycznych, obejmujących porowatość efektywną i dynamiczną dla gazu i ropy, gęstość szkieletową i objętościową, a także szeroko pojętą geometrię przestrzeni porowej. Otrzymane wyniki pozwoliły zaklasyfikować piaskowce karbońskie do skał o bardzo niskiej pojemności zbiornikowej oraz przypisać im porowy typ przestrzeni zbiornikowej. Ponadto wskazano interwał głębokościowy skał o relatywnie dobrych właściwościach petrofizycznych w kontekście występowania złóż gazu zamkniętego (tight gas).

EN

The purpose of the study is to determine the petrophysical characteristic of the Carboniferous sandstones in the Paproć-29 borehole section, located in the northern part of the Fore-Sudetic Monocline. Mercury Injection Capillary Pressure (MICP) measurements were conducted on 12 core samples in order to assess basic petrophysical parameters, including effective and dynamic porosities for oil and gas, bulk and skeletal densities and broadly comprehended pore space geometry. The data obtained from method used in this study have allowed to classify sandstones as poor hydrocarbon reservoir capacity rocks and define their pore space character as pore-fracture type. In addition, the rock interval of relatively good petrophysical properties in the context of the presence of tight gas deposits was indicated.

Słowa kluczowe

PL

porozymetria rtęciowa; piaskowce; parametry petrofizyczne; petrofizyka

EN

mercury porosimetry; sandstones; petrophysical parameters; petrophysics

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego
• Czasopismo: Wiadomości Naftowe i Gazownicze
• Rocznik: 2016
• Tom: R. 19, Nr 1 (213)
• Strony: 9--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Pstrucha A.

• Katedra Surowców Energetycznych na Wydziale Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH

autor

Pstrucha E.

• Katedra Surowców Energetycznych na Wydziale Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH

Bibliografia

• 1. API RP 40, Recommended Practices for Core Analysis, Second Edition. 1998, American petroleum Institute, Washington.
• 2. ASTM D4404-10, standard Test Method for Determination of Pore Volume and Pore Volume Distribution of Soil and Rock by mercury Intrusion Porosimetry. 2010, ASTM International, Conshohocken.
• 3. AutoPore IV 9520 Operator’s Manual V1.09, 2008, Micromeritics Instrument Corporation, 950-42801-01.
• 4. Burzewski W., Semyrka R. & Słupczyński K., 2001. Kwalifikacja naftowa przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Polish Journal of Mineral Resources, 3.
• 5. Comisky J. T., Santiago B., Buddhala A. & Newsham K. E., 2011. Sample Size Effects on the Application of Mercury Injection Cap illary Pressure for Determining the Storage Capacity of Tight Gas and Oil Shales. Canadian Unconventional Resources Conference, Calgary, 15-17 November, Society of Petroleum Engineers, 149432, 1-23.
• 6. Botor D., Papiernik B., Maćkowski T., Reicher B., Kosakowski P., Machowski G. & Górecki W., 2013. Gas generation in carboniferous source rocks of the variscan foreland basin: implications for a charge history of Rotlieg end deposits with natural gases. Annales So cietatis Geologorum Poloniae, 83, 353-383.
• 7. Giesche H., 2 0 0 6. Mercury Porosimetry: A General (Practical) Overview. Particle & Particle Systems Characterization, 23, 9-19.
• 8. Karnkowski P., 1993. Złoża gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. T1. Niż Polski. Tow. Geosynopt. GEOS AGH, Kraków.
• 9. Karnkowski P. H., 1999. Origin and evolution of the Polish Rotliegend Basin. Polish Geo logical Institute Special Papers, 3, 1-93.
• 10. Kotarba M. J., Piela J. & Żołnierczuk T., 1992. Origin and gas accumulations in the Permian
• – Carboniferous traps of Paproć field based on isotopic data. Przegląd Geologiczny, 40, 260-263.
• 11 Kotarba M. J., Grelowski C., Kosakowski P., Więcław D., Kowalski A. & Sikorski B., 1999. Hydrocarbon potential of source rock of gas accumulations in the Rotliegend and Carboniferous in the northern part of western Pomerania. Przegląd Geologiczny, 47, 480.
• 12. Kuśmierek J. & Semyrka R., 2003. Zmienność cech zbiornikowych przestrzeni porowo -szczelinowej piaskowców karpackich i ich kwalifikacja naftowa. Przegląd Geologiczny, 51, 9, 732-743.
• 13. Mazur S., Kurowski L., Aleksandrowski P. & Żelaźniewicz A., 2003. Variscan foreland fold-thrust belt of Wielkopolska (W Poland): new structural and sedimentological data. Geolines, 16, 71.
• 14. Plewa M. & Plewa S., 1992. Petrofizyka. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
• 15. Poprawa P. & Kiersnowski H., 2008. Perspektywy poszukiwań złóż gazu ziemnego w skałach ilastych (shale gas) oraz gazu ziemnego zamkniętego (tight gas) w Polsce. Biuletyn PIG, 429, 145-152.
• 16. Poprawa P., 2010. Analysis of shale gas potential of silitstone and mudstone formations in Poland. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 439, 159-172.
• 17 Pstrucha A., 2015. Przestrzeń porowo-szczelinowa utworów karbonu w profilu odwiertu-Paproć-29. Praca magisterska, Archiwum Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH, Kraków.
• 18. San Leon Energy, 2013. SW Carboniferous B a sin. http://www.sanleonenergy.com/operations-and-assets/sw-carboniferous-basin. aspx [30.05.2015].
• 19. Semyrka R., 2013. Jakościowa i ilościowa charakterystyka petrofizyczna subfacji dolomitu głównego w strefach paleogeograficznych. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 29, 3, 99-114.
• 20 Semyrka R., Semyrka G. & Zych I., 2008. Zmienność parametrów petrofizycznych subfacji dolomitu głównego zachodniej strefy półwyspu Grotowa w świetle badań porozymetrycznych. Kwartalnik AGH Geologia, 34, 3, 445-468.
• 21. Sigal R., 2013. Mercury Capillary Pressure Measurements on Barnett Core. SPE Reservoir Evaluation & Engineering, 16, 4, 1-11
• 22. Such P., 2000. Studium badań przestrzeni porowej skał dla potrzeb geologii naftowej. Prace IGNiG, 104, 96.
• 23. Such P., 2002. Wykorzystanie porozymetrii rtęciowej w analizie struktury przestrzeni porowej skał zbiornikowych. Prace IGNiG, 113, 6-33.
• 24. Such P., 2012. Przestrzeń porowa skał łupkowych. Nafta-Gaz, 68, 9, 561-565.
• 25. Tiab D. & Donaldson E., 2004. Petrophysics, Theory and Practice of Measuring Reservoir Rock and Fluid Transport Properties. Second Edition. Gulf Professional Publishing.
• 26. Wójcicki A., Kiersnowski H., Dyrka I., Adamczak-Biały T., Becker A., Głuszyński A., Janas M., Kozłowska A., Krzemiński L., Kuberska M., Pacześna J., Podhalańska T., Roman M., Skowroński L. & Waksmundzka M.I., 2014. Prognostyczne zasoby gazu ziemnego w wybranych zwięzłych skałach zbiornikowych Polski. PIG-PIB, Warszawa.