Rewitalizacja terenów pokopalnianych w Zagłębiu Dąbrowskim. Studium przemian

• Autorzy: Dylong Karolina

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0054.7313

Warianty tytułu

EN

Revitalization of post-mining areas in the Dąbrowa Basin: A study of transformations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analiza rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Zagłębiu Dąbrowskim obejmowała trzy lokalizacje: kopalnię „Saturn”, „Maczki-Bór” i „Grodziec”. Badanie skoncentrowało się na zmianach krajobrazowych oraz ocenach działań rewitalizacyjnych i rekultywacyjnych. Kopalnia „Saturn”, zamknięta w 1997 roku, została przekształcona w przestrzeń kulturalną i turystyczną, co poprawiło sytuację społeczno-ekonomiczną regionu. Kopalnia „Maczki-Bór” skoncentrowała się na rekultywacji terenów i ich przekształceniu w przestrzeń przemysłowo-usługową, co pozytywnie wpłynęło na lokalną gospodarkę. Natomiast kopalnia „Grodziec” pozostaje zaniedbana, z brakiem działań rewitalizacyjnych, co prowadzi do dalszej degradacji i problemów estetycznych oraz bezpieczeństwa. Wnioski wskazują, że skuteczna rewitalizacja wymaga odpowiedniego zarządzania, inwestycji oraz zaangażowania lokalnych społeczności. Przekształcenie terenów poprzemysłowych w atrakcyjne przestrzenie publiczne wspiera rozwój regionalny, poprawia jakość życia mieszkańców i wpływa pozytywnie na lokalną gospodarkę.

EN

Revitalization of post-mining areas in the Dąbrowa Basin: A study of transformations. The analysis of the revitalization of post-industrial sites in the Dąbrowa Basin focused on the Saturn mine, Maczki-Bór, and Grodziec. The 'Saturn' mine has been transformed into a cultural and tourist space, improving the region's socio-economic situation. The 'Maczki-Bór' mine's land reclamation and conversion into an industrial and service space have positively impacted the local economy. In contrast, the neglected 'Grodziec' mine has led to further degradation and safety problems due to the lack of revitalization activities. Successful revitalization requires appropriate management, investment, and involvement of local communities. Transforming brownfield sites into attractive public spaces supports regional development, improves the inhabitants' quality of life, and positively impacts the local economy.

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2024
• Tom: R.28, nr 10
• Strony: 2--5
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., il.

Twórcy

autor

Dylong Karolina

• Akademia Śląska, Wydział Architektury, Budownictwa i Sztuk Stosowanych

• https://orcid.org/0009-0003-7645-8245

Bibliografia

• [1] „Zagłębie,” Słownik języka polskiego PWN. PWN, Warszawa, https://sjp.pwn.pl/slowniki/zagłębie (dostęp: 30.07.2024).
• [2] Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze.
• [3] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
• [4] Siedlecka E., Cieślak A., Rozwiązania rekultywacji zdegradowanych terenów pokopalnianych, „Inżynieria środowiska i biotechnologia – wyzwania i nowe technologie”, 1st ed., vol. 1, Rosińska A., Karwowska B., Madeła M. (red.), Politechnika Częstochowska, Częstochowa 2022, ch. 18, s. 271-293.
• [5] Rekultywacja terenów pogórniczych, PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin.
• [6] Mazur K., Sołtysik M., Przekształcenia terenów poprzemysłowych na przykładzie Metropolii Ruhry i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, „Builder” 2022, vol. 302, no. 9, s. 45-49, doi: DOI: 10.5604/01.3001.0015.9543.
• [7] Rostański K., Zarządzanie krajobrazem kulturowym, Sosnowiec 2008.
• [8] Krzysztofik R., Zagłębie Dąbrowskie, Encyklopedia Województwa Śląskiego, 2015, https://ibrbs.pl/index.php/Zagłębie_Dąbrowskie (dostep: 9.05.2024).
• [9] Ciepiela B., Tradycje zagłębiowskiego górnictwa, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa Koło „Zagłębie” i Stowarzyszenie Autorów Polskich Oddział w Będzinie, Będzin 2010.
• [10] Bielecki P., Krótka historia o Zagłębiu Dąbrowskim, 1st ed., vol. 1., FdZD, Sosnowiec 2011.
• [11] Muzeum Saturn w Czeladzi, Historia w sieci, https://muzeum-saturn.czeladz.pl/historia-w-sieci-saturn/ (dostęp: 9.05.2024).
• [12] Panusch P., Kopalnia Saturn i GSW Elektrownia, Poznaj historię – Czeladź, https://www.poznajhistorie.pl/monument/czeladz-kopalniasaturn (dostęp: 9.05.2024).
• [13] Babak M., Czeladź zrewitalizowała cechownię dawnej kopalni Saturn, Dzieje.pl – Portal Historyczny, https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/czeladz-zrewitalizowala-cechownie-dawnej-kopalni-saturn (dostęp: 9.05.2024).
• [14] Doniecki T., Kopalnia Piasku Maczki-Bór w Sosnowcu, Zagłębie Przemysłu. Śladem przemysłu śląsko-zagłębiowskiego, http://zaglebie-przemyslu.pl/kopalnia-piasku-maczki-bor/ (dostęp: 9.05.2024).
• [15] Maczki-Bór, Maczki Bór SA, https://www.maczkibor.com (dostęp: 9.05.2024).
• [16] Fabryki w Polsce, Kalendarium Przemysłowe: Powstanie kopalni Grodziec, https://fabrykiwpolsce.pl/kalendarium-przemyslowe-powstanie-kopalni-grodziec/ (dostęp: 9.05.2024).
• [17] Szymczyk T., Alfabet kopalń Śląska i Zagłębia: G jak Grodziec, czyli będzińska dzielnica to nie tylko cementownia, „Dziennik Zachodni”, https://dziennikzachodni.pl/alfabet-kopaln-slaska-i-zaglebia-g-jak-grodziec-czyli-bedzinska-dzielnica-to-nie-tylko-cementownia/ar/c3-9963834 (dostęp: 9.05.2024).
• [18] Główny Instytut Górnictwa, Górnośląski System Informacji o Zagrożeniach Powierzchni na Terenach Zlikwidowanych Kopalń, https://zapadliska.gig.eu/pl/content/kopalnie (dostęp: 9.05.2024).
• [19] Goszcz A., Systemy uskoków normalnych w rejonie Będzina, Czeladzi i Wojkowic Komornych oraz orientacja pól naprężeń tektonicznych powodujących powstanie tych uskoków, Kraków 1982

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"