Z dziejów odlewni Braci Evans w Warszawie. Cz. 1

• Autorzy: Skowron Marek

Warianty tytułu

EN

The history of the Evans Brothers Foundry in Warsaw. P. 1

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niekorzystne zawirowania historii na ziemiach polskich na przełomie XVIII i XIX w. nie sprzyjały rozwojowi przemysłu. Dopiero utworzenie Królestwa Polskiego zapoczątkowało zmiany tej sytuacji. Sprzyjało temu sprowadzanie zagranicznych rzemieślników różnych specjalności i udzielanie im licznych ułatwień w osiedlaniu się i zakładaniu warsztatów. W miarę upływu czasu niektóre z nich rozwijały się w prężnie działające zakłady przemysłowe. Artykuł, składający się z trzech części, przedstawia dzieje jednego z takich warsztatów – odlewni braci Evans. Ta pierwsza na ziemiach polskich odlewnia handlowa przekształcona została w późniejszym okresie w fabrykę maszyn, a jeszcze później w jedno z największych przedsiębiorstw przemysłu maszynowego – Zakłady Mechaniczne "Lilpop, Rau i Loewenstein". W prezentowanej pierwszej części zarysowane zostało tło historyczne wydarzeń, które doprowadziło do powstania odlewni, a także przybliżone zostały sylwetki jej założycieli oraz ich współpracowników. Opisany został również początkowy okres działalności odlewni.

EN

Unfavourable historical events in on the Polish territories at the turn of the 18th and 19th centuries did not encourage industry development. It was only the establishment of the Kingdom of Poland that initiated changes to that situation. This was encouraged by the import of foreign craftsmen in various specialisation, as well as various facilitations in settlement and workshop opening. With time, some of them developed into thriving industrial plants. The article, comprising three parts, presents the history of one of such workshops: the Evans Brothers Foundry. The first commercial foundry on the Polish lands was later transformed into machine factory, and yet later into one of the largest machine industry plants: Zakłady Mechaniczne “Lilpop, Rau & Loewenstein.” The first part presents historical background for the events that led to the establishment of the foundry, as well as the profiles of the founders and their collaborates. The article also presents the initial period of the foundry operation.

Słowa kluczowe

PL

odlewnictwo; historia odlewnictwa; odlewnia Braci Evans

EN

founding; history of founding; Evans Brothers Foundry

• Wydawca: Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich
• Czasopismo: Przegląd Odlewnictwa
• Rocznik: 2022
• Tom: Vol. 72, nr 1-2
• Strony: 28--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Skowron Marek

Bibliografia

• 1. https://en.wikipedia.org/wiki/Brooke_Evans
• 2. Gazeta Korrespondenta Warszawskiego y Zagranicznego 1815, nr 83, s. 1646-1647
• 3. SZPADKOWSKI T.: Sprostowanie „O fabrykach odlewów żelaznych braci Evans". Dziennik Krajowy 1843, nr 97, s. 3-4 i nr 98 s. 4
• 4. SZPADKOWSKI T.: Nowa odlewnia Józefa Morris. Gazeta Handlowa i Przemysłowa 1844, nr 59, s. 2-3
• 5. Kurier Warszawski 1822, nr 248, s.
• 6. Gazeta Warszawska 1823, nr 67, s. 889
• 7. Akt założenia spółki celem produkcji lanego żelaza i budowy machin w Warszawie przez Tomasza Moore Evansa, Józefa Morrisa i Andrzeja Birch Evansa z 1823 roku. Rocznik Warszawski 1961, t. 2, s. 334-338
• 8. Bracia Ewansowie. Tygodnik Ilustrowany 1867, nr 423, s. 209-210

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).