Evaluation of the effects of land consolidation in the Latyczyn village in terms of land protection against erosion on the slope scale

• Autorzy: Rybicki R.

Identyfikatory

DOI

10.1515/jwld-2017-0085

Warianty tytułu

PL

Ocena skutków scalenia gruntów we wsi Latyczyn w aspekcie ochrony gruntów przed erozją w skali stoku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Soil erosion by water is an important economical issue strongly deteriorating environment and requiring remedial actions. The study was designed to evaluate antierosion effect of changes in the layout of plots from along to across slope as an effect of land consolidation. Moreover, rightness of leaving newly set out boundaries of plots without any protection (i.e. sodding) was evaluated. For this purpose simulations of use of additional anti-erosive measures were done. The Water Erosion Prediction Project (WEPP) model was used. Studies have shown that in addition to the design of transverse layout of parcels during consolidation, further antierosion measures may be necessary to reduce soil loss and sediment yield. In order to minimize soil losses outside the slope, boundaries between the newly designed fields should be sodded already in the post consolidation management. Limitation the amount of erosion over the entire slope requires use of additional protection measures in the upper part of slopes e.g. shelterbelts and antierosion crop rotations. WEPP model can be recommended for Provincial Bureaus of Surveying as a tool to support the development of assumptions for consolidation projects of lands threatened by erosion.

PL

Erozja wodna gleb jest ważnym zagadnieniem gospodarczym, silnie pogarszającym stan środowiska, wymagającym działań zaradczych. Badania miały na celu ocenę przeciwerozyjnych efektów zmiany układu działek z wzdłużstokowego na poprzecznostokowy w wyniku scalenia gruntów. Oceniono też słuszność pozostawienia nowo wytyczonych granic działek bez zastosowania żadnych środków przeciwerozyjnych (np. zadarnień). W tym celu dokonano dodatkowej symulacji zastosowania różnych środków przeciwerozyjnych z wykorzystaniem modelu WEPP (ang. Water Erosion Prediction Project). Badania wykazały, że poza zaprojektowaniem w trakcie scalenia układu poprzecznostokowego niezbędne mogą być dalsze środki przeciwerozyjne, aby ograniczyć erozję gleby i jej wynoszenie poza obszar stoku. Aby zminimalizować straty gleby poza stok, należałoby już w trakcie zagospodarowania poscaleniowego zadarniać granice między nowo zaprojektowanymi polami. Ograniczenie rozmiarów erozji na całym stoku wymaga stosowania dodatkowych umocnień w górnych partiach zbocza, np. zadrzewień śródpolnych oraz płodozmianów przeciwerozyjnych. Model WEPP może być rekomendowany Wojewódzkim Biurom Geodezji jako narzędzie wspomagające opracowanie projektów scalania gruntów na terenach zagrożonych erozją.

Słowa kluczowe

EN

land consolidation; prediction of erosion; soil erosion; upland areas; WEPP model

PL

erozja gleby; model WEPP; modelowanie erozji; scalenia gruntów; tereny wyżynne

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2017
• Tom: no. 35
• Strony: 203--209
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Rybicki R.

• University of Life Sciences in Lublin, Faculty of Production Engineering, Department of Environmental Engineering and Geodesy, ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

Bibliografia

• BRONSTERT A., VOLIMER S., IHRINGER J. 1995. A review of the impact of land consolidation on runoff production and flooding in Germany. Physics and Chemistry of the Earth. Vol. 20. No. 3–4 p. 321–329.
• CHARTIN C., EVRARD O., SALVADOR-BLANES S., HINSCHBERGER F., VAN OOST K., LEFÈVRE I., DAROUSSIN J., MACAIRE J.J. 2013. Quantifying and modelling the impact of land consolidation and field borders on soil redistribution in agricultural landscapes (1954–2009). Catena. Vol. 110 p. 184–195.
• DE BAETS, S., POESEN, J., GYSSELS, G., KNAPEN, A. 2006. Effects of grass roots on the erodibility of topsoils during concentrated flow. Geomorphology. Vol. 76 p. 54–67.
• FLANAGAN D.C., LIVINGSTON S.J., 1995. Water Erosion Prediction Project (WEPP) version 95.7 user summary. NSERL Report No. 11, USDA-ARS National Soil Erosion Research Laboratory. West Lafayette, IN pp. 139.
• FOX D.M., RORKE B.B. 1999. The relationship of soil loss by interrill erosion to slope gradient. Catena. Vol. 38 p. 211–222.
• JABŁOŃSKI T. 2012. Założenia do projektu scalenia obrębu Latyczyn. [Assumptions for the project of consolidation of Latyczyn precinct]. Typescript. Zamość. Wojewódzkie Biuro Geodezji w Lublinie, Pracownia Terenowa w Zamościu pp. 25.
• JÓZEFACIUK A., JÓZEFACIUK CZ. 1995. Erozja agroekosystemów [Erosion of agro-ecosystems]. Warszawa. PIOŚ pp. 138.
• JÓZEFACIUK CZ., WOCH F., JADCZYSZYN J. 1991. Specyfika scaleń na terenach wyżynnych [Specificity of land consolidation of upland areas]. Zeszyty Naukowe AR w Krakowie. Nr 256. Z. 30 p. 15–21.
• JÓZEFACIUK CZ., WOCH F., TAŁAŁAJ Z., NOWOCIEŃ E. 1992. Koncepcja kompleksowego scalania silnie urzeźbionych gruntów wsi Żurawnica woj. Zamość [Concept of complex land consolidation of heavily carved lands of the village Żurawnica, Zamość province]. Zeszyty Naukowe AR w Krakowie. Nr 271. Z. 35 p. 171–179.
• KONEČNA J., PODHRAZSKA J., TOMAN F. 2012. Efficiency of soil and flood control measures in land consolidations. Acta Universitatis Agriculturae et Silvicultarae Mendelianae Brunensis. Vol. 60. No. 6 p. 161–166.
• KORELESKI K. 1987. Ochrona gruntów w pracach scaleniowych na przykładzie obiektów z terenu południowej Polski. W: Nowe tendencje w teorii i praktyce urządzania obszarów wiejskich. Materiały VI Sympozjum [Protection of land in consolidation works on the example of objects from southern Poland. In: New trends in the theory and practice of rural management. Materials VI Symposium]. Zeszyty Naukowe ART Olsztyn, Geodezja i Urządzenia Rolne. Nr 6 p. 33–42.
• KOWALCZYK A., TWARDY S., KUŹNIAR A. 2011. Permanent turf grass as the factor alleviating water erosion in the Carpathian Mountains. Journal of Water and Land Development. No. 15 p. 41–51
• LISEC A., PINTAR M. 2005. Conservation of natural ecosystems by land consolidation in the rural landscape. Acta Agriculturae Slovenica. Vol. 85(1) p. 73–82.
• LIU S.L., DONG Y.H., LI D., LIU Q., Wang J., Zhang X.L. 2013. Effects of different terrace protection measures in a sloping land consolidation project targeting soil erosion at the slope scale. Ecological Engineering. Vol. 53 p. 46–53.
• LIU S.Y., QIN F.C., XIANG Y.H., LEI F.Y. 2006. Study on the relationship between slope and the amount of soil loss based on WEPP. Journal of Arid Land Resources and Environment. Vol. 20(4) p. 97–101.
• NOGA K., PIJANOWSKI Z. 1993. Sposób ujmowania i rozwiązywania zagadnień ochrony środowiska w pracach scaleniowych [The method of recognizing and solving environmental issues in the work of land consolidation]. Prace Naukowe. PW. Ser. Geodezja. Z. 32 p. 81–89.
• PAŁYS S., MAZUR A. 2015. Erozja wodna gleb w wybranych zlewniach Wyżyny Lubelskiej w świetle wieloletnich badań [Water erosion of soils in selected basins of Lublin Upland on the basis of long-term research]. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie. Nr 4 p. 167–172.
• PIERI L., BITTELLI M., WU J.Q., DUN S., FLANAGAN D.C., PISA P.R., VENTURA F., SALVATORELLI F. 2007. Using the water erosion prediction project (WEPP) model to simulate field-observed runoff and erosion in the Apennines mountain range. Italy. Journal of Hydrology. Vol. 336 p. 84–97.
• PRZEGON W., RYBICKI R., OBROŚLAK R., GABRYSZUK J., KRÓL Ż. 2016. The concept of phytomelioration of open agricultural landscape on example of Wola Idzikowska village. Journal of Ecological Engineering. Vol. 17(2) p. 163–168.
• REJMAN J., BRODOWSKI R. 2010. Ocena erozji wodnej gleby lessowej na uprawach buraka cukrowego i pszenicy jarej na podstawie badań poletkowych [Evaluation of water erosion under sugar beet and spring wheat on loess soil on runoff plots]. Prace i Studia Geograficzne. T. 45 p. 215–228.
• SCHMIDT J. (ed.) 2000. Soil erosion. Application of physically based models. Berlin–Heidelberg. Springer-Verl. pp. 318.
• SHUAI Y.I.N., CHAO-FU W.E.I. XIN-YUE Y., YOU-JIN L.U.O. 2011. The ecological compensation of land consolidation and its evaluation in hilly area of Southwest China. Energy Procedia. Vol. 5 p. 1192–1199.
• SINGH R.K., PANDA R.K., SATAPATHY K.K., NGACHAN S.V. 2011. Simulation of runoff and sediment yield from a hilly watershed in the eastern Himalaya, India using the WEPP model. Journal of Hydrology. Vol. 405(3/4) p. 261–276.
• Weatheronline.pl undated. Archiwalne dane o pogodzie na świecie [Archival weather data in the world] [online]. [Access 10.04.2017]. Available at: www.weatheronline.pl/weather/maps/forecastmaps?LANG=pl&CONT=plpl&R=151
• WĘGOREK T. 2008. Biologiczne metody zmniejszania zagrożenia gleb erozją wodną (fitomelioracje). W: Problemy erozji gleb w procesie przemian strukturalnych na obszarach wiejskich [Biological methods to reduce the risk of soils from water erosion (phytomelioration. In: Problems of soil erosion in the process of structural changes in rural areas]. Studia i Raporty IUNG-PIB. Nr 10 p. 123–148.
• WOCH F. 1994. Spodziewane efekty melioracji przeciwerozyjnych w procesie kompleksowego scalania gruntów [Expected effects of antierosion melioration in the process of comprehensive land consolidation]. Roczniki AR w Poznaniu. Nr 266. Melioracje i Inżynieria Środowiska. T. 14 p. 357–365.
• WOCH F. 2008. Urządzenioworolne metody zmniejszania zagrożenia erozyjnego gleb [Agricultural hardware methods for reducing risk of soil erosion]. Studia i Raporty IUNG-PIB. Nr 10 p. 79–101.
• WOCH F., JÓZEFACIUK CZ. 1996. Program kompleksowego urządzania obszaru gminy Wąwolnica. W: Ochrona agroekosytemów zagrożonych erozją [Program of comprehensive management of the Wąwolnica municipality area. In: Protection f agroecosytems threatened by erosion]. Puławy. IUNG K(11/1) p. 277–289.
• WOCH F., JÓZEFACIUK CZ. 1999. Koncepcja kompleksowego scalania gruntów na obszarze chronionym o zróżnicowanej rzeźbie [The concept of a comprehensive land consolidation in a protected area with varied sculpture]. Pamiętmik Puławski. Z. 119 p. 65–81.
• ZIEMNICKI S. 1967. Melioracje przeciwerozyjne [Antierosion meliorations]. Warszawa. PWRiL pp. 360.
• ZIEMNICKI S., MAZUR Z. 1955. Przekrój zbocza jako odzwierciedlenie erozji gleb [Cross-section of the slope as a reflection of soil erosion]. Annales UMCS. Vol. 10. Sect. E p. 77–152.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).