Rola audytu dozymetrycznego w bezpiecznej radioterapii

• Autorzy: Kukołowicz Paweł , Ślusarczyk-Kacprzyk Wioletta , Wesołowska Paulina , Szymański Marcin , Walewska Agnieszka , Grabska Iwona

Warianty tytułu

EN

The role of dosimetry audit in safe radiotherapy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zapewnienie bezpiecznej radioterapii to ważne zadanie fizyków medycznych. Na poziomie krajowym jest ono realizowane między innymi poprzez przeprowadzanie audytów dozymetrycznych. Rolę audytów dozymetrycznych podkreśla bardzo mocno Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej z Wiednia (IAEA). W publikacji przedstawiamy informacje na temat rodzajów audytów dozymetrycznych, pokazujemy ich znaczącą rolę w rozwoju bezpiecznej radioterapii w Polsce. Niezależnie od zmian w prawodawstwie Pracownia Wtórnych Wzorców Dozymetrycznych w Warszawie będzie prowadziło audyt dozymetryczny. Zachęcamy wszystkie zespoły zaangażowane w kontrole jakości procesu radioterapii do uczestniczenia w audycie dozymetrycznym. Będziemy rozwijali zakres audytu, aby dopasować go do nowoczesnych technik radioterapii.

EN

Ensuring safe radiation therapy is an important task for medical physicists. At the national level, it is implemented, among others, by conducting dosimetry audits. The role of dosimetry audits is strongly emphasized by the International Atomic Energy Agency from Vienna. In this publication, we present information on the types of dosimetry audits, we show how important dosimetry audits were for the development of safe radiotherapy in Poland. We also draw attention to the changes in Polish legislation, expressing hope that dosimetry audits will be restored as a required element of quality control. Regardless of changes in legislation, the Accredited Laboratory at the National Institute of Oncology in Warsaw will conduct a dosimetry audit. We encourage all teams involved in quality control of the radiotherapy process to participate in the dosimetry audit. We will develop the scope of the audit to match modern radiotherapy techniques.

Słowa kluczowe

PL

audyt dozymetryczny; radioterapia; bezpieczeństwo radioterapii; uwarunkowania prawne

EN

dosimetry audit; radiotherapy; radiation therapy safety; legal conditions

• Wydawca: Indygo Zahir Media
• Czasopismo: Inżynier i Fizyk Medyczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 12, nr 4
• Strony: 291--294
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kukołowicz Paweł

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

autor

Ślusarczyk-Kacprzyk Wioletta

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

autor

Wesołowska Paulina

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

autor

Szymański Marcin

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

autor

Walewska Agnieszka

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

autor

Grabska Iwona

• Zakład Fizyki Medycznej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, ul. W.K. Roentgena 5, 02-781 Warszawa

Bibliografia

• 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2022 roku w sprawie szczegółowego zakresu audytów klinicznych wewnętrznych oraz audytów klinicznych zewnętrznych oraz wzoru raportów z ich przeprowadzania (Dz.U. z 2022 r. poz. 2683).
• 2. Ustawa Prawo Atomowe tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r. poz. 1941, ze zmianami Dz.U. z 2022 r. poz. 974 r. i Dz.U. z 2023 r. poz. 595.
• 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (Dz.U. z 2017 r. poz. 884).
• 4. J.R. Kerns, D.S. Followill, J. Lowenstein, A. Molineu, P. Alvarez, P.A. Taylor, S.F. Kry: Agreement Between Institutional Measurements and Treatment Planning System Calculations for Basic Dosimetric Parameters as Measured by the Imaging and Radiation Oncology Core-Houston, Int J Radiation Oncol Biol Phys, 95(5), 2016, 1527–1534.
• 5. S.F. Kry, L. Dromgoole, P. Alvarez, J. Leif, A. Molineu, P. Taylor, D.S. Followill: Radiation Therapy Deficiencies Identified During On-Site Dosimetry Visits by the Imaging and Radiation Oncology Core Houston Quality Assurance Center, Int J Radiation Oncol Biol Phys, 99(5), 2017, 1094–1100.
• 6. A. Molineu, N. Hernandez, T. Nguyen, G. Ibbott, D. Followill: Credentialing results from IMRT irradiations of an anthropomorphic head and neck Phantom, Medical Physics, 40, 022101 2013, doi: 10.1118/1.477330.
• 7. IAEA HUMAN HEALTH SERIES No. 31 Accuracy Requirements and Uncertainties in Radiotherapy, INTERNATIONAL ATOMIC ENERGY AGENCY, VIENNA, 2016.
• 8. I. Williams, J. Kenny, J. Lye, J. Lehmann, L. Dunn, T. Kron: The Australian Clinical Dosimetry Service: a commentary on the first 18 months, Australas Phys Eng Sci Med., 35, 2012, 407–411.
• 9. MIĘDZYNARODOWA AGENCJA ENERGII ATOMOWEJ: Określanie dawki pochłoniętej w wiązkach fotonów i elektronów, Seria raportów technicznych nr 277, MAEA, Wiedeń, 1997.
• 10. MIĘDZYNARODOWA AGENCJA ENERGII ATOMOWEJ: Oznaczanie dawki pochłoniętej w radioterapii wiązką zewnętrzną, Seria raportów technicznych nr 398, MAEA, Wiedeń, 2000.
• 11. W. Ślusarczyk-Kacprzyk, I. Grabska, W. Bulski, P. Kukołowicz: TLD postal dose audit in Poland – 2021 results, https://www.rap-conference.org/22/RAP_2022_Book_of_Abstracts.pdf.
• 12. W. Bulski, B. Gwiazdowska, M. Kania, J. Rostkowska: The results of the TLD postal dosimetry audits in radiotherapy centres in Poland (period 1991-2001), Nowotwory, Journal of Oncology, 53(5), 2003, 531–536.
• 13. K. Chełmiński, W. Bulski: A multi-centre analytical study of small field output factor calculations in radiotherapy, Phys Imaging Radiat Oncol., 6, 2018, 1–4.
• 14. J. Izewska, P. Wesolowska, G. Azangwe, D.S. Followill, D.I. Thwaites, M. Arib, et al.: Testing the methodology for dosimetry audit of heterogeneity corrections and small MLC-shaped fields: Results of IAEA multi-center studies, Acta Oncol., 2016, 1–8.
• 15. W. Lechner, P. Wesolowska, G. Azangwe, M. Arib, V.G.L. Alves, L. Suming, et al.: A multinational audit of small field output factors calculated by treatment planning systems used in radiotherapy, Phys Imaging Radiat Oncol., 5, 2018, 58–63.
• 16. P. Wesolowska, D. Georg, W. Lechner, P. Kazantsev, T. Bokulic, A.C. Tedgren, et al.: Testing the methodology for a dosimetric end-to-end audit of IMRT/VMAT: results of IAEA multicentre and national studies, Acta Oncol., 58, 2019, 1731–1739.
• 17. International Atomic Energy Agency (IAEA): IAEA Supported National “End-to-End” Audit Programme for Dose Delivery Using Intensity-Modulated Radiation Therapy through On-Site Visits to Radiation Therapy Institutions, https://dosimetry-audit-networks.iaea.org/, (accessed: 18.06.2022).
• 18. P. Wesołowska, W. Ślusarczyk-Kacprzyk, O. Madetko, W. Bulski, P. Kukołowicz: Results of national pilot study of the IAEA-supported national end-to-end audit of the IMRT technique, https://doi.org/10.21175/rad.sum.abstr.book.2022.30.2.
• 19. M. Piziorska, M. Szymański, O. Madetko, W. Ślusarczyk-Kacprzyk, W. Bulski: Cyber Knife – A proposal of dosimetric audit with shane Phantom, https://doi.org/10.21175/rad.abstr.book.2021.18.7.
• 20. P. Wesołowska, W. Ślusarczyk-Kacprzyk, M. Fillmann, P. Kazantsev, W. Bulski: Results of the IAEA supported national end-to-end audit of the IMRT technique in Poland submitted to Physica Medica.
• 21. T. Białkowski (ed.): Bezpieczeństwo Jądrowe I Ochrona Radiologiczna, Biuletyn Informacyjny Państwowej Agencji Atomistyki, 1(49) 2002, Państwowa Agencja Atomistyki, Warszawa 2002.
• 22. Norma PN-EN ISO/IEC 17025:2005 Ogólne wymagania dotyczące laboratoriów badawczych i wzorcujących, Polski Komitet Normalizacyjny.
• 23. Norma PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 Ogólne wymagania dotyczące laboratoriów badawczych i wzorcujących, Polski Komitet Normalizacyjny.
• 24. W. Ślusarczyk-Kacprzyk, P. Wesołowska: Audyt dozymetryczny ośrodków radioterapii w Polsce, PJOMED 2023.
• 25. W. Bulski, K. Chełmiński, P. Ulkowski, W. Ślusarczyk-Kacprzyk, I. Grabska, P. Kukołowicz: The role of SSDL in quality assurance in radiotherapy, Rep Pract Oncol Radiother., 25, 2020, 902–905.