Modelowa interpretacja struktury przestrzennej miasta a polityka przestrzenna. Przykład Rzeszowa

• Autorzy: Martyka Anna

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.23.013.18172

Warianty tytułu

EN

Model interpretation of the city's spatial structure and spatial policy. Example of Rzeszów

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W Polsce w instrumentach planistycznych niedoceniane są modelowe interpretacje struktury przestrzennej miast. Jednak wykorzystanie tych modeli mogłoby stać się wartościowym narzędziem w prowadzeniu polityki przestrzennej. Model miasta przedstawiony w formie konstrukcji urbanistycznej jest efektem interpretowania na przystępny język różnego typu informacji i danych przestrzennych. Celem badań jest poszukiwanie graficznej reprezentacji struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta i metodologii waloryzowania przestrzeni zurbanizowanej pod kątem jakości środowiska mieszkaniowego. W badaniach wykorzystano klasyczne metody stosowane w urbanistyce i architekturze. Głównym wnioskiem z badań jest stwierdzenie, że czytelny plan miasta może stać się przydatnym narzędziem do kształtowania wysokiej jakości środowiska zurbanizowanego. Model struktury przestrzenno-funkcjonalnej Rzeszowa może służyć jako przykład dla innych miast w Polsce.

EN

In Poland, model interpretations of the spatial structure of cities are undervalued in planning instruments. However, the use of these models could become a valuable tool in spatial policy making. A city model presented in the form of an urban structure is the result of interpreting various types of spatial information and data into an accessible language. The aim of the research is to find a graphical representation of the functional-spatial structure of the city and a methodology for the valorisation of urbanised space in terms of the quality of the residential environment. The research was carried out using classical methods of urban planning and architecture. The main conclusion of the research is that a legible city plan can become a useful tool to design a high quality urban environment. The spatial-functional structure model of Rzeszów can serve as an example for other cities in Poland.

Słowa kluczowe

PL

konstrukcja urbanistyczna; węzły miejskie; korytarz rozwoju; modelowanie rozwoju przestrzennego; narzędzia planistyczne

EN

urban construction; urban nodes; development corridor; spatial development modelling; planning tools

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 43
• Strony: 56--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., rys.

Twórcy

autor

Martyka Anna

• Wydział Budownictwa, Inżynierii Środowiska i Architektury, Politechnika Rzeszowska

• https://orcid.org/0000-0001-7582-78280

Bibliografia

• [1] Bąk, A., 2018. Analiza porównawcza wybranych metod porządkowania liniowego. Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 19–28.
• [2] Domański, B., 2018. Zróżnicowanie dynamiki wzrostu gospodarczego polskich regionów w latach 1995–2015, in: Churski, P. (Ed.), Teoretyczne i Aplikacyjne Wyzwania Współczesnej Geografii Społeczno-Ekonomicznej. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Warszawa, 249–262.
• [3] Guallart, V., 2008. Geologics: Geography, information, architecture. ACTAR, Barcelona.
• [4] Gyurkovich, M., Szarata, A., Zuziak, Z., 2016. Model przestrzennej struktury Krakowa. Perspektywa planistyczna. Etap I – Założenia modelu strukturalnych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta. Biuro Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa.
• [5] Hillier, B., Hanson, J., 1988. The social logic of space. The social logic of space. https://doi.org/10.4324/9780429450174-9
• [6] Jagiełło-Kowalczyk, M., 2012. Koordynacja środowiskowa w kształtowaniu zrównoważonych inwestycji mieszkaniowych. Politechnika Krakowska, Kraków.
• [7] Lamprecht, M., 2020. Rozplanowanie małych miast wschodniej Wielkopolski. Analiza zmian w świetle teorii składni przestrzeni. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna. https://doi.org/10.14746/rrpr.2020.52.05.
• [8] Lynch, K., 1960. The image of the city. MIT Press, Cambridge.
• [9] Martyka, A., 2022. Spatial integration level of housing complex with the city structure. Case of Rzeszów. Civil and Environmental Engineering Reports 3, 36–61. https://doi.org/10.2478/ceer-2022-0028.
• [10] Martyka, A., 2019. Węzły i korytarze rozwoju w modelu przestrzennej struktury Rzeszowa. Skala Miasta i Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego – perspektywa 2050, in: Zuziak, Z., Gosztyła, M., Janda, M., Malczewska, J., Martyka, A., Mikrut, A., Szarata, M. (Eds.), Węzły i Korytarze Rozwoju Funkcji Metropolitalnych Rzeszowa. Biuro Rozwoju Miasta Rzeszowa, Rzeszów.
• [11] Martyka, A., Jopek, D., Skrzypczak, I., 2022. Analysis of the Sustainable Development Index in the Communes of the Podkarpackie Voivodeship: A Polish Case Study. Sustainability 14. https://doi.org/10.3390/su141610237
• [12] Mironowicz, I., 2016. Modele transformacji miast. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• [13] Mironowicz, I., Majda, T., 2017. Manifesty urbanistyczne. W poszukiwaniu współczesnego modelu miasta. Towarzystwo Urbanistów Polskich, Warszawa.
• [14] Noworól, A., Noworól, K., Hałat, P., Kołomycew, A., Lityński, P., Peter-Bombik, K., Woźniak, J., 2015. Strategia Rozwoju Miasta Rzeszowa do roku 2025. Rzeszów.
• [15] Ossowicz, T., 2019. Urbanistyka operacyjna. Zarys teorii. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• [16] Ossowicz, T., 2010. Forma urbanistyczna a system transportowy we Wrocławiu i we Wrocławskim Obszarze Metropolitalnym. Czasopismo Techniczne 107.1-A, 197–211.
• [17] Rossi, A., 1984. The Architecture of the City. The MIT Press.
• [18] Sikora, A., 2019. Heritage of the Polish Central Industrial District - New Cities, in: IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. https://doi.org/10.1088/1755-1315/362/1/012021
• [19] Solarek, K., 2019. Urban Design in Town Planning. Current Issues and Dilemmas from the Polish and European Perspective. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
• [20] Sørensen, E., Torfing, J., 2019. The Copenhagen Metropolitan ‘Finger Plan,’ in: Great Policy Successes. https://doi.org/10.1093/oso/9780198843719.003.0012.
• [21] Szopińska-Mularz, M., Lehmann, S., 2023. Balancing Increased Urban Density with Green Spaces: The Marketing of New Housing Estates in Poland. Buildings 13.
• [22] Wejchert, K., 1984. Elementy kompozycji urbanistycznej. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.
• [23] Wesołowski, J., 2023. Tramwaj w strukturach mieszkaniowych – błąd planistyczny czy konieczność? Środowisko Mieszkaniowe 41, 78–92.
• [24] West, B., 2018. The Universal Laws of Life and Death in Organisms, Cities and Companies. Weidenfeld & Nicolson, Londyn.
• [25] Xu, X., Zhang, D., Liu, X., Ou, J., Wu, X., 2022. Simulating multiple urban land use changes by integrating transportation accessibility and a vector-based cellular automata: a case study on city of Toronto. Geo-Spatial Information Science 25. https://doi.org/10.1080/10095020.2022.2043730.
• [26] Zipser, T., 2010. Powiązania transportowe jako generatory struktury przestrzennej systemu osadniczego. Czasopismo Techniczne R.107, 21–30.
• [27] Zuziak, Z., 2018. Węzły miejskości a modele przestrzenne struktur miejskich. Budownictwo i Architektura 107–129.
• [28] Zuziak, Z, 2017. Konstrukcje urbanistyczne miast przyszłości. Uwagi do dyskusji nad wizją rozwoju Rzeszowa. Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury 64, 467–485.
• [29] Zuziak, Z., 2017. O synergii planu w urbanistyce. Budownictwo i Architektura 16. https://doi.org/10.24358/bud-arch_17_161_16.
• [30] Zuziak, Z., 2008. O tożsamości urbanistyki. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• [31] Zuziak, Z., 2017. Konstrukcje urbanistyczne a planowanie metropolitalne, in: Węcławowicz-Bilska, E. (Ed.), Nowe Idee w Planowaniu Rozwoju Terytorialnego. Problemy Obszarów Metropolitalnych i Wielkich Miast. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków, 17–44.
• [32] Zuziak, Z., Gosztyła, M., Janda, M., Malczewska, J., Martyka, A., Mikrut, A., Szarata, M., 2019. Węzły i Korytarze Rozwoju Funkcji Metropolitalnych Rzeszowa. Biura Rozwoju Miasta Rzeszowa, Rzeszów.
• [33] Zuziak, Z., Ogrodnik, D., 2018. Konstrukcja urbanistyczna Krakowa. Rola śródmieścia a korytarze rozwoju – jako wskazanie do opracowania kierunków rozwoju dla sporządzanego Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa. Biuro Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa, Kraków.
• [34] Zuziak, Z.K., 1998. Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej. Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.