Ocena intensywności produkcji na trwałych użytkach zielonych w zrównoważonym systemie gospodarowania

• Autorzy: Terlikowski J. , Kozłowska A. , Wesołowski P. , Mendra M.

Warianty tytułu

EN

An assessment of the production intensity on grasslands in sustainable farming system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ramach programu wieloletniego PW/6.1 prowadzono badania ankietowe, metodą wywiadu bezpośredniego, na podstawie których oceniano poziom intensywności produkcji na niżowych trwałych użytkach zielonych (TUZ) w zrównoważonym systemie gospodarowania. Do programu wybrano gospodarstwa, w których udział TUZ w strukturze użytków rolnych (UR) wynosił więcej niż 20%. Spośród ankietowanych warunek ten spełniło 20 gospodarstw. W gospodarstwach dominował kierunek chowu bydła mlecznego, kierunek mieszany (chów trzody chlewnej i bydła mlecznego, kierunek owczarsko-zbożowy) był reprezentowany rzadziej, a 20% gospodarstw prowadziło wyłącznie produkcję roślinną. Powierzchnia oraz proporcje między gruntami ornymi (GO) i TUZ w badanych gospodarstwach były zróżnicowane. W 40% gospodarstw udział TUZ w strukturze UR wynosił 40–90%. Łąki i pastwiska, podobnie jak GO, charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem pod względem bonitacyjnej klasyfikacji gleb – najczęściej były położone na glebach najsłabszych. Poważne nieprawidłowości wystąpiły w gospodarowaniu nawozami naturalnymi – nie zawsze postępowano zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej, a dawki poszczególnych składników nie były obliczane według najnowszych wytycznych systemu doradztwa nawozowego. Badania wykazały potrzebę właściwego instruktażu i pomocy metodycznej ze strony doradców rolnych w zakresie lepszego rozpoznawania potrzeb nawozowych w poszczególnych siedliskach, w dostosowaniu do istniejących warunków przyrodniczych oraz potrzeb pokarmowych roślinności.

EN

The level of production intensity on lowland grasslands in sustainable farming system was assessed within the long-term programme PW/6.1 using the survey by direct interview. Farms in 7 provinces (pomorskie, warmińsko-mazurskie, podlaskie, świętokrzyskie, mazowieckie, łódzkie and lubelskie) participated in survey. The farms whose share of grasslands in agricultural lands (AL) exceeded 20% took part in the programme. Dairy production dominated in farms, mixed production was seldom represented and 20% of farms grew only plants. The area and proportion between arable lands and grasslands largely differed among the studied farms. In 40% of farms the share of grasslands in AL was between 40 and 90%. Proportion of meadows and pastures varied in relation to soil quality – most often they were situated on weakest soils. Inappropriate management of organic fertilizers was noted. Results of the study indicate the need of proper instruction and systematic advisors’ help regarding better evaluation of habitat conditions and analysis of plant requirements for nutrients in different habitats.

Słowa kluczowe

PL

badania ankietowe; użytki zielone; zrównoważony system gospodarowania

EN

grasslands; survey study; sustainable system of farming

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 13, z. 4
• Strony: 145--162
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Terlikowski J.

• Żuławski Ośrodek Badawczy ITP w Elblągu, ul. Giermków 5, 82-300 Elbląg; tel.: [phone]

autor

Kozłowska A.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Użytków Zielonych

autor

Wesołowski P.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Zachodniopomorski Ośrodek Badawczy w Szczecinie

autor

Mendra M.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Użytków Zielonych

Bibliografia

• 1. BUKOWIECKI F.K. 1977. Zagospodarowanie użytków zielonych. W: Gospodarka na użytkach zielonych. Falenty. IMUZ. Z. 3 s. 109–152.
• 2. GÓRKA K., POSKROBKO B., RADECKI W. 2001. Ochrona środowiska. Problemy społeczno-ekonomiczne i prawne. Warszawa. PWE. ISBN 83-208-1352-2 ss. 406.
• 3. HARASIM A. 2012. Metodyczne aspekty oceny zrównoważonego rozwoju rolnictwa na rożnych poziomach zarządzania. W: Problemy zrównoważonego gospodarowania w produkcji rolnej. Program wieloletni 2011–2015. Studia i Raporty IUNG-PIB. Z. 29(3) s. 49–63.
• 4. JOŃCZYK K., STALENGA J. 2010. Możliwości rozwoju różnych systemów gospodarowania w Polsce. W: Możliwości rozwoju gospodarstw o różnych kierunkach produkcji rolniczej w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB. Z. 22 s. 87–100.
• 5. KRYSZTOFORSKI M., 2010. Rolnictwo zrównoważone. Biblioteczka programu rolno-środowiskowego 2007–2013. Wyd. 2. Warszawa. MRiRW. ISBN 978-83-62164-36-3 ss. 34.
• 6. KUŚ J. 1995. Systemy gospodarowania w rolnictwie. Rolnictwo integrowane. Materiały szkoleniowe. Nr 42. Puławy. Wydaw. IUNG ss. 38.
• 7. KUŚ J. 2002. Systemy gospodarowania w rolnictwie. W: Mały poradnik zarządzania gospodarstwem rolniczym. Materiały szkoleniowe. Nr 9. Warszawa. IERiGŻ s. 119–126.
• 8. NOWAK M. 1970. Pielęgnowanie łąk. W: Gospodarka łąkowa. T. 2. Pr. zbior. Red. M. Falkowski. Warszawa. PWRiL s. 123–150.
• 9. ROMANIUK W., WARDAL J. 2006. Techniczne uwarunkowania przechowywania i uzdatniania nawozów naturalnych. Nawozy i Nawożenie. Nr 4 (29) s. 61–79.
• 10. SIEBENEICHER G.E. 1997. Podręcznik rolnictwa ekologicznego. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN. ISBN 83-01-12306-0 ss. 523.
• 11. TERLIKOWSKI J. 2005. Identyfikacja zagrożeń środowiska wynikających z wadliwej gospodarki azotem na okresowo posusznych łąkach wiechlinowo-wyczyńcowych w warunkach gleb murszowatych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 505 s. 477–484.
• 12. TERLIKOWSKI J. 2009. Gospodarka azotem na łące trwałej w warunkach mad próchnicznych na Żuławach Wiślanych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 538 s. 299–306.
• 13. ZIMNY L. 2007. Definicje i podziały systemów rolniczych. Artykuł problemowy. Acta Agrophysica. Vol. 10(2) s. 507–518.