Powojenne przekształcenia komunikacyjnej sieci śródmieścia Warszawy w latach 1945-1975. Problemy trasowania nowych arterii samochodowych w zderzeniu z ocalałym, zabytkowym układem urbanistyczno-architektonicznym

• Autorzy: Wagner Agata

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.2658-2619.2022.11.5

Warianty tytułu

EN

After the war reconstruction of the transport network of Warsaw’s city centre in 1945-1975. Route problems of new vehicle arteries in case of collision with the preserved historical urban-architectural substance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na przykładzie trzech śródmiejskich arterii w Warszawie: Trasy W-Z (z lat 40. XX w.), południowego odcinka Marszałkowskiej (z lat 50. XX w.) oraz Trasy Łazienkowskiej (lata 60. - projekt, lata 70. XX w. - realizacja) przedstawiony został problem trasowania połączeń komunikacyjnych w istniejącej tkance miejskiej. Przedziały czasowe i skala przekształceń pozwalają na spojrzenie na problematykę trasowania nowych arterii komunikacyjnych nie tylko pod kątem rozwiązań usprawniających ruch kołowy w mieście, ale i zmieniającego się podejścia do architektury historycznej w zderzeniu z potrzebą modernizacji przestrzeni śródmiejskich.

EN

Using the example of three inner-city transport arteries in Warsaw: the W-Z route (from the 1940s), the southern section of the Marszałkowska (from the 1950s) and the Łazienkowska route (from the 1960s - project and 1970s - realisation), the problem of transport links in the existing urban fabric was shown. The time frame and scale of the changeover provide an insight into the problem of laying new arteries, not only in terms of solutions to improve urban transport but also in terms of the changing approach to historical architecture, in case of collision with the need to modernise the inner-city area.

Słowa kluczowe

PL

trasowanie; arteria komunikacyjna; Warszawa; Trasa W-Z; ulica Marszałkowska; Trasa Łazienkowska; przebudowa śródmieścia; modernizacja miast; układ urbanistyczny

EN

routing; thoroughfare; transportation artery; Warsaw; W-Z route; Trasa Łazienkowska; city centre; historical spatial modernisation; urban system

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz
• Rocznik: 2022
• Tom: Z. 11
• Strony: 95--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys.

Twórcy

autor

Wagner Agata

• Politechnika Warszawska, Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, Zakład Dziedzictwa Architektonicznego i Sztuki
• Komitet Architektury i Urbanistyki PAN

• https://orcid.org/0000-0002-8629-8092

Bibliografia

• 1. Archiwum Państwowe m.st. Warszawy (APW), Zbiory kartograficzne, sygn. K 124/20.
• 2. Bergman E., 2007, „Nie masz bóżnicy powszechnej”. Synagogi i domy modlitwy w Warszawie od końca XVIII do początku XXI wieku, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
• 3. Ciborowski A., 1964, Warszawa. O zniszczeniu i odbudowie miasta, Wydawnictwo „Polonia”, Warszawa.
• 4. Fudala T. (red.), 2016, Spór o odbudowę Warszawy. Od gruzów do reprywatyzacji, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
• 5. Jankowski S., Knothe J., Sigalin J., Stępiński Z., 1951, Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa, „Architektura”, nr 7, s. 223-233.
• 6. Krzyżakowa K., 1955, Dobrze i źle o „Latawcu”, „Stolica”, nr 10, s. 2-3.
• 7. Majewski P., 2009, Ideologia i konserwacja. Architektura zabytkowa w Polsce w czasach socrealizmu, Wydawnictwo TRIO, Warszawa.
• 8. Majewski P., 2018, Czas końca, czas początku. Architektura i urbanistyka Warszawy historycznej 1939-1956, Bellona, Warszawa.
• 9. Małcużyński K., 1955, Szkice warszawskie, oprac. redakcyjne materiałów S. Łozy, Książka i Wiedza, Warszawa.
• 10. ORTOFOTOMAPA, 2018, https://ukosne.um.warszawa.pl (dostęp: 07.06.2022).
• 11. Piątek G., 2020, Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944-1949, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
• 12. Rassalski S., 1950, M.D.M., „Stolica”, nr 35, s. 9.
• 13. Sigalin J., 1986a, Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta, t. 1, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• 14. Sigalin J., 1986b, Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta, t. 2, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• 15. Sigalin J., 1986c, Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta, t. 3, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• 16. Sigalin J., 1986d, Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta. Mapy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• 17. Trybuś J., 2014, Warszawa z ruin powstała - rozmowa z dr Jarosławem Trybusiem, rozmowę przeprowadził K. Pilawski, „Tygodnik Przegląd”, https://www.tygodnikprzeglad.pl/warszawa-ruin-powstala-0/ (dostęp: 07.06.2022).
• 18. Wolski A., 1950, ZOR rozpoczyna budowę MDM, „Stolica”, nr 35, s. 3.
• 19. Zachwatowicz J., 1981a, Problemy zachowania historycznych założeń przy odbudowie Warszawy, w: Warszawa współczesna. Geneza i rozwój, red. J. Kazimierski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 272-292.
• 20. Zachwatowicz J., 1981b, O polskiej szkole odbudowy i konserwacji zabytków, „Ochrona Zabytków”, nr 1-2, s. 4-10.