Zapobieganie proliferacji broni masowego rażenia jako element prewencyjny zarządzania kryzysowego : wybrane zagadnienia

• Autorzy: Karwas Maciej
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł opisuje genezę i rozwój międzynarodowych inicjatyw dotyczących kontroli proliferacji broni masowego rażenia, jak i podstaw prawnych tej kontroli. Omówione zostaną takie traktaty międzynarodowe, jak Układ o nieproliferacji broni jądrowej z 1968 roku, Grupa Australijska, Reżim Kontrolny Technologii Rakietowych, Porozumienie z Wassenaar, Konwencja o zakazie broni chemicznej, Proliferation Security Initiative. Zostaną opisane zarówno zapisy tych konwencji, jak i ich realny wpływ na kontrole międzynarodowej proliferacji broni. W dalszej części artykułu przedstawione zostaną prawne podstawy polskiego systemu kontroli proliferacji zbrojeń, między innymi ustawia z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Wymienione zostaną również instytucje, takie jak Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) oraz Ministerstwo Gospodarki, których działanie ma na celu kontrolę proliferacji broni masowego rażenia oraz walkę z jej nielegalnym handlem.

EN

This article describes the origin and the development of international initiatives to control the proliferation of weapon of mass destruction and legal basis for this control. There are presented international treaties such as the Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons from 1968, the Australia Group, the Missile Technology Control Regime, Wassenaar Arrangement, the Chemical Weapons Convention and Proliferation Security Initiative. The article discusses the provisions of these agreements and their real influence on the weapon’s proliferation control. Later the article presents the legal basis for the polish system of control of the proliferation of mass destruction weapon, including the Law of 29 November 2000 concerning international trade in goods, technologies and services of strategic significance for state security and maintenance of international peace and security, and amending selected laws. There are also mentioned such institutions as The Internal Security Agency (ABW) and Ministry of Economy, which function is to control the proliferation of the weapon of mass destruction and the fight against its illegal trade.

Słowa kluczowe

PL

broń masowego rażenia; proliferacja; zapobieganie; zarządzanie kryzysowe

EN

weapons of mass destruction; proliferation; prevention; crisis management

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 2-3
• Strony: 85--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz.

Twórcy

autor

Karwas Maciej

Bibliografia

• 1. Adamski J., Nowe technologie w służbie terrorystów, Wyd. Trio, Warszawa 2007.
• 2. Bolechów B., Terroryzm w świecie podwubiegunowym, przewartościowania i kontynuacje, Toruń 2002.
• 3. Durys P., Inicjatywa PSI – Nowy wymiar zwalczania proliferacji, MON Departament Polityki Obronnej, Warszawa 2006.
• 4. Dyrcz C., Terroryzm XXI wieku jako zagrożenie bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego, Gdynia 2005.
• 5. Madej M., Międzynarodowy terroryzm polityczny, Wyd. MSZ, Warszawa 2001.
• 6. Malec M., Durys P., Pacholski P., Proliferacja BMR i środki jej przenoszenia – aktualne wyzwania, Wyd. Adam Marszałek, Warszawa 2001.
• 7. Pacholski P., Proliferacja rakiet balistycznych i rozwój systemów obrony przeciwrakietowej, MON Departament Polityki Obronnej, Warszawa 2004.
• 8. Pacholski P., Pietrzak P., Aktywność Polski w zwalczaniu proliferacji BMR i terroryzmu międzynarodowego, MON Departament Polityki Obronnej, Warszawa 2004.
• 9. Przegląd Światowego Procesu Rozbrojeniowego. Rok 2004/2005, red. L. Kościuk, MON, Warszawa 2005.
• 10. Strulak T., Sawicz J., Nieproliferacja broni jądrowej. Stare dylematy – nowe wyzwania.
• 11. Terroryzm a broń masowego rażenia: diagnozy, poglądy, wnioski, red. Stanisław Śladkowski, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 1 (50), Wyd. AON, Warszawa 2003.
• 12. Yonah A., Milton H., Superterroryzm, Bellona, Warszawa 2001.
• Wykaz aktów prawnych:
• 1. Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej z 1 lipca 1968 r. (Dz. U. 1970 nr 8 poz. 60).
• 2. Rezolucja Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1540 (2004) (Dz. U. UE L 165, 17/06/2006 P. 0030 – 0034).
• 3. Ustawa z 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów (Dz. U. Nr 76, poz. 812).
• 4. Ustawa z 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu (Dz. U. 2002 r. nr 74, poz. 676).
• 5. Ustawa z 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U.2006. nr 104, poz.709 z dnia 23 czerwca 2006 r.).
• 6. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 803/2008 z dnia 8 sierpnia 2008 r. zmieniające po raz 98. rozporządzenie Rady (WE) nr 881/2002 wprowadzające niektóre szczególne środki ograniczające skierowane przeciwko niektórym osobom i podmiotom związanym z Osamą bin Ladenem, siecią Al-Kaida i Talibami (Dz. U. UE 2008 r. L 214/52).
• 7. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 117/2008 z dnia 28 stycznia 2008 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 329/2007 dotyczące środków ograniczających skierowanych przeciwko Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej (Dz. U. UE 2008 r. L 325/1).
• 8. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1334/2000 z dnia 22 czerwca 2000 r. ustanawiające wspólnotowy system kontroli eksportu towarów i technologii podwójnego zastosowania (Dz. U. WE 2000 r. nr 159L).
• 9. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1167/2008 zmieniające i aktualizujące rozporządzenie 1334/2000 ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu produktów i technologii podwójnego zastosowania (Dz. U. UE 2008 r. nr L325).
• 10. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1110/2008 z dnia 10 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 423/2007 dotyczące środków ograniczających wobec Iranu (Dz. U. UE 2008 r. L 300/1).
• 11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia zakazu i ograniczenia obrotu towarami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa (Dz. U. Nr 146 poz.1020).
• 12. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 29 października 2007 r. w sprawie wykazu uzbrojenia (Dz. U. Nr 208, poz. 1505).
• Strony internetowe:
• www.msz.gov.pl
• www.mg.gov.pl
• www.mtcr.info
• www.wassenaar.org
• www.psz.pl
• www.nuclearsuppliersgroup.org
• www.abw.gov.pl
• www.ops.mil.pl
• www.forum.spoter.pl
• www.terroryzm.com.www.dziennik.pl
• www.bmr-abc.webpark.pl

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).