Zastosowanie metody Promethee II do oceny zintegrowanego systemu miejskiego transportu publicznego w Krakowie

Solecka, K.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zastosowanie metody Promethee II do oceny zintegrowanego systemu miejskiego transportu publicznego w Krakowie

Autorzy

Solecka K.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Application of Promethee II method for evaluation of variants of urban public transport system integration

Języki publikacji

Abstrakty

Jednym z głównych narzędzi stosowanych w celu poprawy funkcjonowania miejskiego transportu publicznego w miastach jest jego integracja. W miastach często tworzone są różne warianty integracji miejskiego transportu publicznego, jednak trudno jest określić, który z wariantów jest najlepszy. Wybór ten ułatwi przeprowadzenie oceny wariantów zintegrowanego miejskiego transportu publicznego (ZSMTP) z zastosowaniem metod wielokryterialnego wspomagania decyzji (WWD). W artykule do oceny wariantów ZSMTP przedstawiono zastosowanie jednej z popularnych metod szeregowania wariantów metody Promethee II. Zwrócono szczególną uwagę na złożoność rozważanego problemu, przy rozwiązywaniu których konieczne jest uwzględnienie wielu aspektów o charakterze ekonomicznym, technicznym, środowiskowym czy społecznym, jak również uwzględnieniu interesów szeregu podmiotów zainteresowanych rozważanym problemem tj: władz miasta, operatorów miejskiego transportu publicznego, zarządy transportu publicznego, pasażerów oraz innych uczestników ruchu. W celu pokazania praktycznego zastosowania metody Promethee , dokonano jej weryfikacji na przykładzie Krakowa. W pierwszym etapie przeprowadzono symulacje ruchu dla 8 wariantów ZSMTP w Krakowie (W0, W1, W2, W3, W4, W5, W5A, W6) w programie do makrosymulacji ruchu Visum, gdzie wariant W0 – przedstawia istniejący stan systemu transportowego w Krakowie, natomiast warianty W1 – W6 są to propozycje wariantów ZSMTP w Krakowie. Do oceny wariantów przyjęto zestaw 10 kryteriów. W wyniku przeprowadzenia eksperymentów obliczeniowych metodą Promethee, uzyskano uszeregowanie końcowe analizowanych wariantów - od najlepszego do najgorszego.

One of the main tools which are used to improve the operation of urban public transport in cities is an integration. The cities often creates different variants of the integration of urban public transport, but it is difficult to determine which option is the best. This choice can be easier by making an assessment of variants of the integrated system of urban public transport ( ISUPT) by using multicriteria decision aid methods ( MCDA) . Article presents the possibility of applying to assess variants of ISUPT one of the popular methods, the ranking method – Promethee II . Special attention was paid to the complexity of the considered problem, where it is necessary to take into account many aspects of it such as: economic , technical, environmental and social, as well as the interests of stakeholders of consider problem: the city authorities , urban public transport operators , the managers of public transport, passengers and other road users. In order to show the practical application of Promethee method, it was verified on the example of Krakow. AT first stage traffic simulations were carried out for 8 variants ISUPT in Krakow ( W0 , W1 , W2 , W3 , W4 , W5 , W5A , W6 ) in Visum programme used for traffic microsimulation, where W0 variant - represents the current state of the transport system in Krakow , while variants W1 - W6 are proposals variants of ISUPT in Krakow. To assess the variants a set of 10 criteria was adopted. As a result of computational experiments, it the final ranking of the analyzed variants (from best to the worst) was obtained.

Słowa kluczowe

transport miejski transport publiczny metoda Promethee II

urban transport public transport Promethee II method

Wydawca

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny

Czasopismo

Logistyka

Rocznik

2014

Tom

nr 3

Strony

5883--5898

Opis fizyczny

Bibliogr. 54 poz., rys., tab., CD1

Twórcy

autor

Solecka K.

ksolecka@pk.edu.pl

Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Lądowej, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków

Bibliografia

1. Bauer M., Szałkowski M. z zespołem: Opracowanie studium remarszrutyzacji układu linii transportu miejskiego w Krakowie. Materiały niepublikowane. Kraków, 2011.
2. Bauer M.: Zasady kształtowania marszrut linii autobusowych w miastach średnich. SITK, Transport Miejski i Regionalny 11/2012.
3. Bogusławski J.: Społeczne i czasowe aspekty integracji w systemie transportu miejskiego. Transport Miejski 8/1987.
4. Brans J., Mareschal B, Vincke P.: Promethee: A new family of outranking methods in multicriteria analysis. W: Brans J. (red)/: Operational Research’84. North-Holland Publishing, Amsterdam 1984, s. 408-421.
5. Brans J., Vincke P., Mareschal B.: How to select and how to rank projects: The Promotehee method. European Journal of Operational Research, 24/1986, s. 228-238.
6. Dydkowski G.: Integracja lokalnego transportu zbiorowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Transport z.60, 2005.
7. Dyr T.: Kształtowanie jakości pasażerskich usług transportowych. Monografia nr 26, Politechnika Radomska, Radom, 1996.
8. Eggenberger M., Partidario M.: Development of a framework to assist the integration of envinormental, social and, economic issues in spatial planning. Impact Assessment and Project Appriasal vol. 18, 3/2000, s. 201 – 207.
9. Ergun M., Iyinam S., Iyinam A.: An assessment of transportation alternatives for Istanbul Metropolitan City for year 2000. Proceedings of the 8th Meeting of the Euro Working Group Transportation, Rome, 2000, s.183-190.
10. Fierek S., Żak J., Solecka K., Kruszyński M.: Multiple criteria evaluation of the mass transit systems in European cities. Logistyka, 2/2012, cd 2, s. 509-522.
11. Fierek S., Szarata A., Żak J: : Wykorzystanie symulacyjnych modeli podróży i wielokryterialnej metody rankingowej do projektowania rozbudowy sieci tramwajowej. Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK Rzeczpospolitej Polskiej. Materiały konferencyjne: Modelowanie podróży i prognozowanie ruchu. Kraków, 2(98)/2012.
12. Figueira J., Greco S., Ehrgott M. (red): Multiple criteria decision analysis: State of the art surveys. .International Series in Operations Research & Management Science, Springer Science+ Bussines Media , Boston, 2005.
13. Gercek H., Karpak B., Kilincaslan T.: A Multiple criteria approach for the evaluation of the rail transit networks in Istambul. Presentation of the 8th World Conference on Transport Research, Working paper, Antwerp, 1998.
14. Givoni M., Banister D.: Integrated transport, from policy to practice. Rutledge Taylor&Francis Group London and New York, 2010, s.5-11.
15. Gomes L.: Multicriteria ranking of urban transportation system alternatives. Journal of Advanced Transportation, vol. 23, 1/1989, s. 53-66.
16. Grzywacz W., Rydzkowski W., Wojewódzka – Król K.: Polityka transportowa. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2003.
17. Hine J.P.: Integrating transport and development. Royal Institute of Chartered Surveyors. London, 2002
18. Hsu T.H : Public transport system project evaluation using the analytic hierarchy process: a fuzzy Delphi approach. Transportation Planning and Technology vol 22/ 1999 .
19. Ibrahim M.F: Improvements and integration of a public transport system: the case of Signapore. Cities, vol,20, 3/2003, s. 205-216.
20. ISOTOPE Research Consortium: Improved structure and organization for urban transport operations of passengers in Europe, Office for Official Publication of the European Communities, Luxembourg, 1997, s.177.
21. Jacyna M.: Modelowanie i ocena systemów transportowych. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2009.
22. Janic M. Reggiani A.: Integrated transport systems in European Union: An overview of some recent developments. Transport Reviews, vol. 21, 4/2001, s. 469-497.
23. Kenworthy J., Laube E. (red.): The Millennium cities database for sustainable transport. International Society of Public Transport, Brussels, 2001.
24. Komisja Wspólnot Europejskich: Zielona Księga. W kierunku nowej kultury mobilności w mieście , COM (2007).
25. May A.T.: How to achieve integration, In: Integrated urban planning and transport policies, The Cambridge Conference on Urban Transport, Christ College, Cambridge, 1993.
26. Potter S., Skinner M.J.: On transport integration: a contribution to better understanding, Futures 32/2000, s. 275-287.
27. Preston J.: What’s so funny about peace, love and transport integration? Research in Transportation Economics, 29/2010, s. 329- 338.
28. PROPOLIS: European Union Research Project: Planning and research of policies for land use and transport of increasing urban sustainability, Final Report, Helsinki, 2004.
29. PROSPECTS: European Union Research Project: Procedures for recommending optimal sustainable planning of European city transport systems. Final Report, Leeds, 2003.
30. QUATRO - project of the European Union (Working Papers), D2: Definition and evaluation of quality in urban passenger transportation, D3: tendering and contractiong of urban passenger transportation services, D4: Link between customer satisfaction and quality indices, Brussels, 1997.
31. Roy B., Huggonard J.: Ranking of suburban line extension projects on the Paris metro system by a multicriteria method. Transportation Research, 16A(4), 1982.
32. Roy B.: Wielokryterialne wspomaganie decyzji. WNT, Warszawa, 1990.
33. Rudnicki A. z zespołem: Obsługa komunikacyjna w obszarach zurbanizowanych w Polsce. Zeszyty Naukowo-Techniczne SITK, zeszyt 30, Kraków, 1994.
34. Rudnicki A.: Jakość komunikacji miejskiej. Zeszyty Naukowo – Techniczne Oddziału SITK w Krakowie, monografia nr 5, z. 71, Kraków, 1999.
35. Saaty T.: Transport planning with multiple criteria: The Analytic hierarchy process. Applications and progress review. Journal of Advanced Transportation, vol. 29,1/ 1995, s. 81-12.
36. Sawicki P., Żak J., Redmer A.: The comparison of ELECTRE, ORESTE and MAPPAC methods applied to the quality evaluation of transportation systems. International Conference: Modeling and Management in Transportation, Poznan- Cracow, October 12-15, vol. 1, 1999, s. 223 – 230
37. Solecka K., Żak J.: Wielokryterialna ocena rozwiązań transportowych dla systemu transportu miejskiego, Prace naukowe, Współczesne wyzwania transportu w logistyce, Politechnika warszawska, 64/2008.
38. Solecka K., Żak J.: Wielokryterialna ocena polskich systemów transportu miejskiego., Skuteczne zmniejszanie zatłoczenia miast. VII Konferencja Naukowo – Techniczna z cyklu: Problemy Komunikacyjne Miast w Warunkach Zatłoczenia Motoryzacyjnego, Poznań - Rosnówko, 2009, s. 356-371.
39. Solecka K.: Integration of public transport in Polish and UE documents and examples of solutions for integration of public transport in Poland and in the World. Międzynarodowe Czasopismo Naukowe. Problemy Transportu, Gliwice vol 6, 4/2011, s. 23-34.
40. Solecka K.: Tools for urban transportation integration, Monografia 324: Contemporary transportation systems. Selected Theoretical and Practical Problems. New Mobility Culture. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2011, s. 163-170.
41. Solecka K.: Wielokryterialna ocean wariantów zintegrowanego systemu miejskiego transport publicznego. Praca doktroska. Politechnika Krakowska, 2013.
42. Starowicz W.: Integracja lokalnego transportu zbiorowego w aglomeracji krakowskiej. Transport i Komunikacja, 3/2008.
43. Starowicz W.: Kształtowanie jakości usług przewozowych w miejskim transporcie zbiorowym, Seria: Rozprawy i studia, nr 392. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, 2001.
44. Stead D.: Transport and land use planning policy in Britain – really joined up? International Social Science Journal, vol 55, 2/2003, s. 333-347.
45. Studzińska K., Żurowska J.: Wykorzystanie badań sondażowych do analizy obsługi pasażerskiej miasta i gminy Mielec. Transport Miejski i Regionalny, 6/ 2005, s. 19-23.
46. Studzińska K.: Zastosowanie metod optymalizacji wielokryterialnej w ocenie funkcjonowania komunikacji zbiorowej. IV Konferencja Naukowo – Techniczna z cyklu: Problemy Komunikacyjne Miast w Warunkach Zatłoczenia Motoryzacyjnego, Poznań - Rosnówko, 2007, s. 279-292.
47. Stużyńska E.: Funkcjonowanie transportu miejskiego, materiały dydaktyczne dla nauczycieli. Wyższa Szkoła Logistyki, Materiały studiów podyplomowych: Logistyka dla nauczycieli. Poznań, 2009.
48. Tomanek R. : Konkurencyjność transportu miejskiego, Akademia Ekonomiczna, Katowice, 2002
49. Webb M. (Ed.): Jane's urban transport systems. 23rd-Edition 2004-2005. Sentinel House, Jane's Information Group, Coulsdon, 2004.
50. Wesołowski J.: Miasto w Ruchu. Dobre praktyki w organizowaniu transportu miejskiego, Instytut Spraw Obywatelskich, Łódź, 2008.
51. Żak J. : Analiza i wielokryterialna ocena scenariuszy przebudowy systemu komunikacji miejskiej w Częstochowie. Urząd Miasta w Częstochowie, Częstochowa, 2000.
52. Żak J., Fierek S.: Design and evaluation of alternative solutions for integrated urban transportation system. CD - Proceedings of the World Conference on Transport Research, Berkeley, 2007.
53. Żak J., Fierek S.: Konstruowanie i ocena wielokryterialna zintegrowanych systemów transportu miejskiego. Poznań, 2007
54. Żak J., Thiel T.: Multiple criteria evaluation of the development scenarios of the mass transit system. IN: Park C.- H., Cho J., Oh J., Hayashi Y., Viegas J. (red.): CD-Selected Proceedings of the 9th World Conference on Transport Research, Seoul, 2001

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-ef347bcb-543e-4685-9232-4f3b662bf9a4