Wskaźniki gazonośności określane na podstawie danych geofizyki otworowej i modelowań teoretycznych

• Autorzy: Bała M.

Warianty tytułu

EN

Gas indicators determined on the basis of well logging data and theoretical modelling

• Konferencja: Geopetrol 2012 : Nowoczesne technologie pozyskiwania węglowodorów w warunkach lądowych i morskich : międzynarodowa konferencja naukowo-techniczna
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmiany nasycenia wodą i gazem w przestrzeni porowej skał wywołują zmiany zarówno prędkości propagacji fal podłużnych (VP), modułów odkształcenia objętości (K), jak i gęstości objętościowych. W znacznie mniejszym stopniu wpływają na prędkości fal poprzecznych (VS) i modułów odkształcenia postaci µ(MI). Wpływ nasycenia gazem na prędkość fali podłużnej (VP) jest duży nawet przy małej objętości gazu występującej w przestrzeni porowej skały. Jeszcze silniej uwidacznia się jego obecność w wartościach impedancji fali P(IAP). Ponieważ na prędkość fali poprzecznej gaz wpływa nieznacznie (VS), powoduje to obniżenie stosunku VPNS oraz współczynnika Poissona. Dla utworów piaskowcowych stosunek VPNS < 1,59 wskazuje na obecność gazu, jednak nie można stwierdzić, jak dużo znajduje się go w danym horyzoncie. Potwierdzają to zarówno pomiary geofizyki otworowej, jak i modelowania teoretyczne. W obliczeniach teoretycznych można założyć różny sposób rozmieszczenia wody i gazu w skale (homogeniczne, heterogeniczne), co ma silny wpływ na uzyskane wyniki. Parametry Lamego λ i µ(MI) dostarczają dodatkowej informacji, która może być wykorzystana do identyfikacji skał nasyconych gazem i wodą złożową.

EN

Changes in gas- and water saturation of the pore space give rise to changes in both longitudinal wave propagation velocity (VP) and elastic bulk moduli (K), as well as of bulk density. Considerably less they affect velocity of transverse waves (VS) and of shear modulus µ (MI). The influence of gas saturation on the longitudinal wave velocity (VP) is strong even with a small volume of gas present in the pore space of rocks. The gas effect can be even better seen in values of the impedance of P wave (IAP). Since gas has only slight influence on velocity of the transverse wave (VS), this causes a reduction of the VPNS and Poisson's ratio. For sandstone deposits the ratio of VPNS < 1,59 indicates the presence of gas, but it is not possible to conclude what amount of gas is present in the given horizon. This is confirmed both by well logging measurements and theoretical modeling. The theoretical calculations can assume a different way of water and gas distribution in the rock (homogeneous, heterogeneous), which has a strong influence on the results. The Lame parameters λ and µ(MI) provide additional information that can be used to identify rocks saturated with gas and reservoir water.

Słowa kluczowe

PL

gazonośność; geofizyka otworowa; modelowanie

EN

gas indicators; well logging data; modelling

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 182 wyd. konferencyjne
• Strony: 541--546
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., wykr.

Twórcy

autor

Bała M.

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska

Bibliografia

• [1] Bała M., Cichy A. — Metody obliczania prędkości fal P i S na podstawie modeli teoretycznych i danych geofizyki otworowej — program Estymacja. Monografia. Wyd. AGH 2O06, s. 89
• [2] Bała M. — Analiza obrazu falowego zarejestrowanego przy profilowaniu akustycznym w odwiercie pod kątem oceny parametrów sprężystych i zbiornikowych skał. Zeszyty Naukowe AGH, Geofizyka Stosowana 1989, 3, 1247, ss. 1-166
• [3] Bała M. — Effect of water and gas saturation in layers on elastic parameters of rocks and reflection coefficients of waves. Acta Geoph. Polon. XLII 1994, 2, pp. 149-158
• [4] Bała M. — Modelowanie wpływu zmiennego nasycenia wodą i gazem przestrzeni porowej skał na odpowiedzi otworowych sond geofizycznych. Działalność statutowa, 2009
• [5] De-HuaHan, Batzle M. — Fizz water and low gas saturated reservoirs. The Leading Edge 2002, 4
• [6] Dewar J., Downton J. — Getting unlost and staying found — a practical framework for interpreting elastic parameters. Expanded Abstract CSEG Annual Conference 2002
• [7] Dokumentacja złoża L-C, Jasło 2004
• [8] Goodway W., Chen T., Downton J. — Rock parameterization & AVO fluid detection using Lame petrophysical factors λ, µ and λ,p, µp. 61St EAEG meeting, Expanded Abstracts 1999, pp. 6-51
• [9] Myśliwiec M. — Poszukiwanie złóż gazu ziemnego w osadach miocenu zapadliska przedkarpackiego na podstawie interpretacji anomalii sejsmicznych — weryfikacja anomalii. Przegląd Geologiczny 2004, 52, 4, ss. 307-314
• [10] Pietsch K., Bała M. — Badania anomalii sejsmicznych w strefach pionowej migracji gazu. Przegląd Geologiczny 1996, 44, 7, ss. 675-683
• [11] Whitcombe D.N., Connolly P.A., Reagan R.L., Redshaw T.C. — Extended elastic impedance for fluid and lithology prediction. Geophysics 2002, 67, pp. 63-69