Architektoniczna transparentność liturgii w gotyckim i współczesnym wnętrzu sakralnym

• Autorzy: Bogdan M.

Warianty tytułu

EN

Architectonic transparency of the liturgy on the gothic and contemporary interior of sacred

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje obszar syntezy architektury i liturgii, która jest nieodzowna przy projektowaniu świątyni. Według pracy, transparentność mistyki i liturgii w gotyckim średniowieczu buduje dom Boży jako dwa kościoły, z których jeden wewnętrzny zawarty jest w drugim jako strefa chóru dla duchowieństwa zgromadzonego przy ołtarzu i wydzielonego od pozostałej części, przeznaczonej dla laikatu, poprzez lektorium. Od okresu liturgicznego bez lektorium, nawiązującego w XVI wieku do Kontreformacji (Sobór Trydencki), aż do naszych czasów (Drugi Sobór Watykański), czynnik scenograficzny a nie mistyczny - jak to było w gotyku - posiada swoje szczególne miejsce przy kształtowaniu architektury sakralnej. Artykuł uzasadnia możliwość przeniesienia intuicji gotyckiego chóru, gdzie jeden ołtarz istnieje w otoczeniu jednej hierarchii do posoborowej architektury sakralnej, odpowiadajacej całemu wnętrzu kościelnemu, a nie tylko jego wydzielonej wybranej części.

EN

The article presents the sphere of synthesis of architecture and liturgy which is indispensable in the creation of a temple. According to the paper, the transparency of mystical and liturgy in a middle ages of gothic build the house of the Lord as two churches. One of them, the inner one, is incorporated in the other one as an area of the choir for the clergy gathered at the altar and separated by a jube from the other part destined for the lay people. From the period of a liturgi without a jube, referring in 16 th century to counter-Reformation (Council of Trent) till contemporary times (Second Vatican Council) it is the factor connected with the stage design and not the mystical one as it was in case of gothic that is particularly taken into consideration when creating the sacred architecture. The article justifies the possibility of transferring the intuition of the gothic choir, where one altar exists in the surrounding of one hierarchy to the after-council sacral architecture, where one altar exists in the surrounding of one community, belonging to the whole interior of the church and not only to its chosen separated part.

Słowa kluczowe

PL

chór; ambit; ołtarz; nawa; sklepienie

EN

choir; ambulatory; altar; nave; vault

• Wydawca: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 5
• Strony: 37--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., fot.

Twórcy

autor

Bogdan M.

• Katedra Budownictwa i Architektury, Politechnika Opolska

Bibliografia

• [1] Bogdan M.: Architektura historycznej formy kościoła a ołtarz współczesny - Architecture de la forme historique de l’église et l’autel contemporain. Katowice: Wyd. Nauk. Śląsk 2003, s. 8 i 11. ISBN 83-7164-348-9.
• [2] Bogdan M.: Architecture gothique et le sacrum après le Concile Vatican II. Katowice: Wyd. Nauk. Śląsk 2005, s. 14-15, 30-31. ISBN 83-7164-450-7.
• [3] Chedozeau B.: Choeur clos, choeur ouvert. Paris: Les Éditions du Cerf 1991, s. 19-21. ISSN 0769-2633.
• [4] Bouyer L.: Architecture et liturgie. Paris: Les Éditions du Cerf 1991, s. 64. ISBN 2-204-04366-4,
• [5] Maliński M.: Dzieje ludzi którzy uwierzyli w Chrystusa. Poznań: Księg. Św. Wojciecha1983, s.109-110.
• [6] Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego,1975, nr. 267. W: To czyńcie na moja pamiątkę. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej 1987. Por. Św. Kongr. Obrzędów. Instrukcja “Inter oecumenici” (26 IX 1964), nr. 91.
• [7] Św. Kongr. Obrzędów. Instrukcja “Inter oecumenici” (26 IX 1964), nr. 91.
• [8] Bandelier A.: Simples questions sur la Messe et la liturgie. Éditions C.L.D. Chambray-les-Tours 1999, s. 12-13. ISBN 2-85443-362-9.
• [9] Pontyfikał rzymski. Obrzęd poświęcenia kościoła, nr. 7. Por. Św. Kongr. Obrzędów. Instrukcja „Inter oecumenici” (26 IX 1964), nr. 93. Por. OWMR 1975, nr. 267.
• [10] Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 938. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej 1987.
• [11] Św. Kongregacja Obrzędów. Instrukcja „Eucharisticum misterium”, nr. 52-53.
• [12] L. Bouyer: Architecture et liturgie. Paris: Les Éditions du Cerf 1991; s. 74. ISBN 2-204-04366-4,
• [13] Św. Kongregacja Ceremonii. Pierwsza instrukcja „Inter oecumenici” z 26.IX. 1924 r. nr 95. Por. Św. Kongregacja Ceremonii. Dekret „Eucharisticum mysterium” z 25 V. 1967 r. nr.55. Por. L. Bouyer: Architecture et liturgie. Paris: Les Éditions du Cerf, 1991, s. 75.
• [14] Jan Paweł II: Encyklika Ecclesia de Eucharistia, Encyklika Ojca Świętego Jana Pawła II o Eucharystii. Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna, 2003, s. 46.
• [15] Bandelier A.: Simples questions sur la Messe et la liturgie. Éditions C.L.D. Chambray-les-Tours 1999, s. 129. ISBN 2-85443-362-9.
• [16] Bogdan M.: Architektura historycznej formy kościoła a ołtarz współczesny - Architecture de la forme historique de l’église et l’autel contemporain. Katowice: Wyd.Nauk.Śląsk 2003, s.14. ISBN 837164-348-9.
• [17] Gelineau J., Renaud-Chamska I.: Un autel mobile? W: Chronique d’art sacré, nr. 53, Paris 1998, s. 20.