Ekstremalne gradienty temperatury w przygruntowej warstwie powietrza

• Autorzy: Bokwa A.

Warianty tytułu

EN

Extreme thermal gradients in the air layer near the ground

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents extreme thermal gradients in the air layer 0.5-2 m above the ground (Stevenson’s shelters), measured AT the research station in Gaik-Brzezowa (Carpathian Foothills; φ = 49 °52 ’N, λ = 20 °04 ’E, h = 302 m a.s.l.), which is managed by the Jagiellonian University (Cracow, Poland). The measurements were taken six times per day (6, 8, 12, 14, 18, 20 UTC) in the periods 1976-1980 (river valley bottom) and 1988-1997 (flattened ridge top). Basic descriptive statistics were calculated for the gradients in every term, month and landform (Fig. 1, Tab. 1). In order to fmd the days with both extreme values of gradients and their diurnal differentiation, the k-means method of cluster analysis was used (Tab. 2). The main difference between the two landforms is that in the river valley the diumal gradients courses differ much more from each other than at the flattened ridge top, where only the winter differs from the rest. At 18 and 20 UTC in winter in the river valley there are largest negative gradients from all seasons, while at the ridge top - the smallest. In those two terms the extreme gradients from spring to autumn have much smaller values in the river valley than at the ridge top. The presented extreme gradients have no direct irnpact to the functioning of the plants, but they influence the energy and matter exchange in the air layer near the ground.

Słowa kluczowe

PL

przygruntowa warstwa powietrza; temperatura; gradienty ekstremalne

EN

extreme gradients; ground air layer; temperature

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2001
• Tom: Vol. 10, No. 2
• Strony: 153--159
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Bokwa A.

• Zakład Klimatologii Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Bibliografia

• BOKWA A. 2000: Struktura termiczna przygruntowej warstwy powietrza na Pogórzu Wielickim (na przykładzie Gaika-Brzezowej). Maszynopis pracy doktorskiej, Biblioteka Jagiellońska, Kraków.
• CHROBOCZEK E. 1964: Ogólna uprawa roślin warzywnych. PWRiL, Warszawa.
• KOŁODZIEJ J., LINIEWICZ K., SAMBORSKI A., WESOŁOWSKA-JANCZAREK M. 1989: Thermal Characterization of Air Layer from 0 to 200 cm Above the Ground Surface in the Lublin Area (1961-1980). Zesz. Probl. Postępów Nauk Roln., z. 369, 73-82.
• LEWIŃSKA J., ŚNIADOWSKI A., KLARNER M. 1970: O stratyfikacji termicznej powietrza nad doliną górską. Prace Państ. Inst. Hydrol.-Meteor., z. 100, 165-176.
• MOLGA M. 1952: Różnice najniższych dobowych temperatur powietrza na wysokości 2 m oraz 5 cm nad powierzchnią ziemi. Przeg. Meteor, i Hydrol., z. 1-2, 92-107.
• MOLGA M. 1953: Analiza wartości najniższej dobowej temperatury powietrza mierzonej na wysokości 2 m oraz 5 cm od powierzchni gruntu. Wad. Służby Hydrol, i Meteor., t. III, z. 3, 196-221.
• NIEDŹWIEDŹ T., OLECKI Z. 1970: Pionowe zrożnicowanie temperatury minimalnej w przygruntowej warstwie powietrza w dolinie Raby. Folia Geogr., ser. Geographica-Physica, vol. IV.
• SKRABKA H., 1992: Roślina a środowisko. Wybrane działy z fizjologii roślin. Skrypty AR we Wrocławiu, nr 374, Wrocław.
• TREPIŃSKA J. 1991: Pionowe zróżnicowanie minimalnych temperatur powietrza w warunkach klimatu Krakowa. Acta Univ. Wratisl., No 1213, Prace Inst. Geograficznego, ser. A, t. V, 251-255.