Analiza porównawcza stanu zasobów gazu ziemnego w złożach Zapadliska Przedkarpackiego i Niżu Polskiego

• Autorzy: Piesik-Buś W.

Warianty tytułu

EN

Comparative analysis of the state of stocks of natural gas deposits in the Carpathian Foredeep and of the south-western polish depositis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Główne rejony wydobycia gazu ziemnego występują w czterech regionach, na Niżu Polskim, w Zapadlisku Przedkarpackim, Karpatach i w strefie bałtyckiej. Około 75% zasobów gazu znajduje się w utworach miocenu czerwonego spągowca, a pozostałe w osadach kambru, dewonu, karbonu, cechsztynu, jury i kredy. Zapadlisko przedkarpackie, będące rowem przedgórskim powstałym u czoła nasuwających się ku północy Karpat, jest najmłodszą jednostką alpejską na obszarze Polski. Biorąc pod uwagę cechy strukturalne, sedymentologiczne i stratygraficzne, zapadlisko można podzielić na część wewnętrzną i zewnętrzną oraz zachodnią i wschodnią. Jest ono wypełnione osadami molasowymi miocenu. Tworzy je zespół nawzajem przejawiających się piaskowców, mułowców i iłowców. Osady mioceńskie mają na terenie Polski miąższość do 3500 m i cechują się dużym zróżnicowaniem litologicznym. Sekwencje profilu gdzie dominują piaskowce i zapiaszczone mułowce tworzą oddzielne horyzonty gazonośne. Ich ilość w poszczególnych profilach odkrytych złóż gazowych waha się od kilku do 24 na polu gazowym Przemyśl. Monoklina przedsudecka jest megastrukturą zbudowaną z kilku kompleksów strukturalnych: kaledońskie go, waryscyjskiego, laramijskiego oraz pokrywy polaramijskiej. Z punktu widzenia rozpoznania warunków akumulacji interesujące są kompleksy waryscyjski oraz laramijski. Kompleks waryscyjski, stanowiący podłoże dla utworów permu zbudowany jest w swej najwyższej części z utworów karbońskich wykazujących wysoki stopień zaangażowania tektonicznego. Utwory te uległy silnym procesom erozyjno-denudacyjnym w wyniku, których ukształtowała się ich powierzchnia morfologiczna. Biorąc pod uwagę poszczególne regiony geologiczne Polski zasobne w gaz ziemny przeprowadzono analizę wielkości zasobów wydobywalnych, przemysłowych i ich wydobycia na przestrzeni lat 2007 do 2015 w wybranych złożach przedgórza Karpat i Niżu Polskiego.

EN

The main areas of natural gas extraction occur in four regions, in the Polish Lowlands, in the Carpathian Fjord, Carpathians and in the Baltic zone. About 75% of the gas resources are found in the Miocene and Rotliegend and the remaining ones in the Cambrian, Devonian, Carboniferous, Zechstein, Jurassic and Creta ceous sediments. The Przedkarpackie Depression, which is a fore-barge created at the fore head of the Carpathians rising to the north, is the youngest alpine unit in Poland. Taking into account structural, sedimentological and stratigraphic features, the hollow can be divided into internal and external part as well as western and eastern part. It is filled with molasses deposits of the Miocene. They are created by a band of overwhelming sandstones, mudstones and claystones. Miocene sediments have a thickness of up to 3500 m in Poland and are characterized by a large lithological diversity. Sequences of the profile where predominated sandstones and sandy siltstones create separate gas-bearing horizons. Their number in individual profiles of discovered gas deposits varies from several to 24 in the gas field of Przemyśl. The Fore-Sudetic Monocline is a megastructure composed of several structural complexes: Caledonian, Variscan, Laramian and the Polarami cover. From the point of view of recognizing the conditions of accumulation, the Variscan and Laramian complexes are of interest. The Variscan complex, which is the basis for the Permian formations, is built in its highest part of the Carboniferous forms showing a high degree of tectonic involvement. These works underwent strong erosive and de-nudative processes as a result of which their morphological surface was formed. Taking into account particular geological regions of Poland rich in natural gas, an analysis of the size of re coverable and industrial resources and their ex traction over the years 2007 to 2015 in selected fields of the Carpathian and Polish Lowlands was carried out.

Słowa kluczowe

PL

gaz ziemny; wydobycie gazu ziemnego; zasoby gazu ziemnego

EN

natural gas; gas extraction; natural gas resources

• Wydawca: Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu Naftowego i Gazowniczego
• Czasopismo: Wiadomości Naftowe i Gazownicze
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 21, Nr 11 (241)
• Strony: 7--11
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Piesik-Buś W.

• Instytut Nafty i Gazu Oddział Krosno

Bibliografia

• 1. Dziadzio P., Maksym A., Olszewska. Sedymentacja utworów miocenu autochtonicznego we wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny2006, yol.54, nr5.
• 2. PIG-PIB. Ocena zasobów wydobywalnych gazu ziemnego i ropy naftowej w formacjach łupkowych dolnego paleozoiku w Polsce (basen bałtycko-podlasko-lubelski) - raport pierwszy Warszawa, II/2012
• 3. Piesik-Buś W Hydrodynamiczna analiza porównawcza basenów naftowych miocenu, dewonu, karbonu i dolnego permu dla oceny ich perspektyw złożowych. Wiadomości Naftowe i Gazownicze IV/2014
• 4. Piesik-Buś W Charakterystyka chemizmu wód wgłębnych basenu permskiego monokliny przedsudeckiej w świetle interpretacji wskaźników hydrochemicznych. Wiadomości Naftowe i Gazownicze VII/2014
• 5. Piesik-Buś W Analiza produktywności czerwonego spągowca monokliny przedsudeckiej ze szczególnym uwzględnieniem niecki zielonogórskiej i poznańskiej. Wiadomości Naftowe i Gazownicze IVI/2015
• 6. Piesik-Buś W. Charakterystyka chemizmu wód wgłębnych basenu permskiego monokliny przedsudeckiej w świetle interpretacji wskaźników hydrochemicznych. Wiadomości Naftowe i Gazownicze VII/2014
• 7. Piesik-Buś W. Analiza produktywności czerwonego spągowca monokliny przedsudeckiej ze szczególnym uwzględnieniem niecki zielonogórskiej i poznańskiej Wiadomości Naftowe i Gazownicze I VI/2015
• 8. Piesik-Buś W., M. Miziołek. Bilans stanu zasobów gazu ziemnego na przykładzie złóż zapadliska przedkarpackiego. Nafta-Gaz 11/2016 str. 48-54
• 9. Piesik-Buś W. Analiza przydatności wybranych złóż gazu ziemnego zapadliska przedkarpackiego do konwersji na PMG. Nafta-Gaz 2/2016 str. 95-101
• 10. „SZEJK” Praca zbiorcza. Artykuły z „SZEJK” czasopisma PGNiG S.A. Oddział w Zielonej Górze. Szejk nr 3 1/210, IX 2011, 1/2013, 2/2013,3/2013,4/2013,1/2014,2/2014