Identyfikatory
Warianty tytułu
Metoda Electre III w ocenie wariantów zintegrowanego systemu miejskiego transportu publicznego w Krakowie
Języki publikacji
Abstrakty
There is a lot of methods which are currently used for assessment of urban public transport system development and operation e.g. economic analysis, mostly Cost-Benefit Analysis – CBA, Cost-Effectiveness Analysis - CEA, hybrid methods, measurement methods (survey e.g. among passengers and measurement of traffic volume, vehicles capacity etc.), and multicriteria decision aiding methods (multicriteria analysis). The main aim of multicriteria analysis is the choice of the most desirable solution from among alternative variants according to different criteria which are difficult to compare against one another. There are several multicriteria methods for assessment of urban public transport system development and operation, e.g. AHP, ANP, Electre, Promethee, Oreste. The paper presents an application of one of the most popular variant ranking methods – Electre III method. The algorithm of Electre III method usage is presented in detail and then its application for assessment of variants of urban public transport system integration in Cracow is shown. The final ranking of eight variants of integration of urban public transport system in Cracow (from the best to the worst variant) was drawn up with the application of the Electre III method. For assessment purposes 10 criteria were adopted: economical, technical, environmental, and social; they form a consistent criteria family. The problem was analyzed with taking into account different points of view: city authorities, public transport operators, city units responsible for transport management, passengers and others users. Separate models of preferences for all stakeholders were created.
Obecnie do oceny rozwoju i funkcjonowania systemu miejskiego transportu publicznego stosuje się wiele metod m.in. analiz ekonomicznych – w tym w szczególności analizę kosztów i korzyści (ang. Cost-Benefit Analysis – CBA), CEA, Analizę Efektywności Kosztowej, metody hybrydowe, metody pomiarowe (badania ankietowe np. wśród pasażerów oraz pomiary np. natężeń ruchu, napełnień pojazdów itp.), a także metody wielokryterialnego wspomagania decyzji (analizy wielokryterialnej). Celem ostatniej grupy − analiz wielokryterialnych − jest wybór rozwiązania najbardziej pożądanego z wariantowych rozwiązań według różnych kryteriów trudno porównywanych ze sobą. Istnieje wiele metod wielokryterialnych służących ocenie rozwoju i funkcjonowania systemu miejskiego transportu publicznego, np. AHP, ANP, Electre, Promethee, Oreste. W artykule przedstawiono zastosowanie jednej z popularnych metod szeregowania wariantów − metodę Electre III. Szczegółowo przedstawiono algorytm postępowania metody Electre III, a następnie jej zastosowanie do oceny wariantów zintegrowanego systemu miejskiego transportu publicznego (ZSMTP) w Krakowie. Za pomocą metody Electre III dokonano uszeregowania końcowego 8 wariantów ZSMTP od najlepszego do najgorszego. Do oceny przyjęto zestaw 10 kryteriów o charakterze ekonomicznym, technicznym, środowiskowym oraz społecznym, tworzących spójną rodzinę kryteriów. Problem rozpatrywano, uwzględniając różne punkty widzenia, tj. władz miasta, operatorów miejskiego transportu publicznego, zarządów transportu publicznego, pasażerów oraz innych uczestników ruchu. Dla wszystkich zainteresownych podmiotów stworzono oddzielne modele preferencji.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
83--96
Opis fizyczny
Bibliogr. 29 poz.
Twórcy
autor
- Cracow University of Technology, Department of Transportation Systems Warszawska 24, 31155 Cracow, Poland
Bibliografia
- 1. Barceló, J. & Casas, J. & García, D. & Peranau, J. A Hybrid Simulation Framework for Advanced Transportation Analysis. Proceedings of the 11th IFAC Symposium on Control in Transportations Systems. Delft. 2006. No. 246.
- 2. Bauer, M. Wpływ Infrastruktury Ulic na Funkcjonowanie Komunikacji Autobusowej. Praca doktorska. Politechnika Krakowska. 2007. [In Polish: Bauer, M. Impact of Street Infrastructure on Bus Transport Operations. PhD thesis. Cracow University of Technology. Cracow. 2007].
- 3. Bauer, M. Zasady Kształtowania Marszrut Linii Autobusowych w Miastach Średnich. Transport Miejski i Regionalny. 2012. No. 11. P. 33-38. [In Polish: Bauer, M. Principles of Determination of Bus Service Routes in Medium-Size Cities].
- 4. Bouyssou, D. Evaluation and Decision Models with Multiple Criteria. Berlin: Springer Verlag. 2011.
- 5. Burghout, W. Hybrid Microscopic-Mesoscopic Traffic Simulation. PhD thesis. Royal Institute of Technology. Stockholm. Sweden. 2004.
- 6. Burghout, W. & Kotsopoulos, H. & Andréasson, I. Hybrid Mesoscopic-Microscopic Traffic Simulation. Proceedings of the 83rd TRB Annual Meeting. Washington D.C. 2005.
- 7. Chang, T.-H. & Shyu T.-H. The Application of Fuzzy Multicriteria Decision Making to the Transit System Performance Evaluation. Proc. of 10th Intern. Conf. on MCDM. Taipei. 1992. Vol. IV. P. 195-204.
- 8. Ehrgott, M. Multicriteria Optimisation. Berlin: Springer Verlag. 2005.
- 9. Giorgi, L. & Tandon, A. The Theory and Practice of Evaluation. Trans-Talk Contract 1999- TN.10869. Vienna. 2000.
- 10. Jacyna, M. Modelowanie Wielokryterialne w Zastosowaniu do Oceny Systemów Transportowych. Prace naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport. 2001. Vol. 47. P. 3-139. [In Polish: Jacyna, M. Multicriteria Modelling in Application in Transport System Assessment. Scientific Works of Warsaw University of Technology. Transport].
- 11. Kilgour, D.M. Handbook of Group Decision and Negotiation. Berlin: Springer Verlag. 2010.
- 12. Koksalan, M. Multiple Criteria Decision Making. Singapore: World Scientific Publishing Co Ltd. 2011.
- 13. Lee, D.B. Methods for Evaluation of Transportation Projects in the USA. Transport Policy. 2000. No. 7. P. 41-50.
- 14. Morisugi, H. Evaluation Methodologies of Transportation Projects in Japan. Transport Policy. 2000. Vol. 7. No. 1. P. 35-40.
- 15. Niebieska Księga. Infrastruktura Drogowa. Jaspers. Warszawa. 2008. [In Polish: Blue Book. Road Infrastructure. Jaspers. Warsaw].
- 16. PROSPECTS. European Union Research Project: Procedures for Recommending Optimal Sustainable Planning of European City Transport Systems. Final Report. Leeds. 2003.
- 17. QUATRO. Project of the European Union (Working Papers), D2: Definition and Evaluation of Quality in Urban Passenger Transportation, D3: Tendering and Contracting of Urban Passenger Transportation Services, D4: Link Between Customer Satisfaction and Quality Indices. Brussels. 1997.
- 18. Roy, B. Decision Aid and Decision Making. European Journal of Operational Research. 1990. Vol. 45. P. 324-331.
- 19. Roy, B. Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Warszawa: WNT. 1990. [In Polish: Roy, B. Multicriteria Decision Aiding. Warsaw: WNT].
- 20. Satty, T. Fundamentals of the analytic network process. Proceedings of ISAHP. Kobe. 1999.
- 21. Słowiński, R. Wspomaganie Decyzji – wykłady. Materiały niepublikowane opracowane na podstawie wykładów prof. dr hab. inż. Romana Słowińskiego. Politechnika Poznańska, Instytut Informatyki. [In Polish: Słowiński R.. Decision Aiding – lectures. Non-published materials based on lectures delivered by prof. Roman Słowiński. Poznan University of Technology. Institute of Computing Science].
- 22. Solecka, K. Wielokryterialna Ocean Wariantów Zintegrowanego Systemu Miejskiego Transport Publicznego. Praca doktorska. Politechnika Krakowska. 2013. [In Polish: Solecka K. Multicriteria Decision Making Support Systems for Evaluation of Variants of an Integrated Urban Public Transport System. PhD thesis. Cracow. 2013].
- 23. Staroń, J. Analiza Ekonomiczna. Rzeszów. 2009. [In Polish: Economic Analysis]. Available at: http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CCkQFjAB&url=h ttp%3A%2F%2Fwww.wrota.podkarpackie.pl%2Fres%2Frpo%2FAktualnosci%2F2009%2F0 %2F9_analiza_ekonomiczna__metody.ppt&ei=5qlPUODvG4fNswbe54CQAQ&usg=AFQjCNFaLQ0YKhqXfGrtE7CN4J0NVU1ZGg.
- 24. Steuer, R. Multiple criteria optimization and computation. University of Georgia. Athens. 2004.
- 25. Szarata, A. Ocena Efektywności Funkcjonalnej Parkingów Przesiadkowych P+R. Praca doktorska. Politechnika Krakowska. 2005. [In Polish: Szarata, A. P+R Parking Functional Effectiveness Assessment. PhD thesis. Cracow University of Technology].
- 26. Vestergaard Jensen, A. Appraisal of Transport Projects: Assessing Robustness in Decision Making. PhD Thesis. DTU Transport. Department of Transport. 2012. Available at: http://orbit.dtu.dk/files/51218993/Appraisal_of_Transport_Projects_Assessing_Robustness_in_De cision_Making_Anders_Vestergaard_Jensen_DTU_Transport. PDF.
- 27. Vincke, P. Multicriteria Decision-Aid. Chichester: John Wiley & Sons. 1992.
- 28. Zeleny, M. Multiple Criteria Decision Making. McGraw-Hill Book Company. 1982.
- 29. Żak, J. Wielokryterialne Wspomaganie Decyzji w Transporcie Drogowym. Praca habilitacyjna. Nr. 394. Politechnika Poznańska. Poznań. 2005. [In Polish: Żak, J. Multicriteria Decision Aiding in Road Transport. Habilitation thesis. No. 394. Poznan University of Technology].
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-ee6123a6-f556-4b89-aca2-526311d1ecfe