Władysław Folkierski na tle polskiej diaspory inżynierów w Paryżu i w Limie w drugiej połowie xix wieku

• Autorzy: Krych A.

Warianty tytułu

EN

Władysław Folkierski against polish engineers’ diaspora in Paris and Lima in the second half of the nineteenth century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W drugiej połowie XIX wieku zaistniały przesłanki dla ukształtowania się zrębów polskiej inżynierii lądowej, zarówno na ziemiach zaborów, jak w kołach emigracji popowstaniowej. O ile tradycje polskich szkół, ośrodków myśli technicznej i krajowej inżynierów są pielęgnowane w tradycjach szkolnictwa technicznego, kolejnictwa i drogownictwa krajowego, są popularyzowane w lokalnych periodykach historycznych, o tyle wysiłek, skala i efekty działalności emigracyjnej naszych inżynierów z trudem przebijają się do świadomości współczesnych Polaków. Władysław Folkierski należy do grona wybitnych polskich inżynierów i uczonych swojej epoki. Przyczynił się do wykształcenia setek polskich inżynierów, wniósł wielki wkład w szkolnictwo techniczne Peru i rozwój tamtejszego kolejnictwa. Gdy trzeba było stawał do powstania, bronił Paryża i stawiał fortyfikacje obronne Limy. Warto też podkreślić, że nie był osamotniony w swojej misji, bowiem podobne losy łączyły wielu polskich inżynierów.

EN

The second half of the 19th century witnessed the building of the foundations of Polish civil engineering, both on the lands under partitions and within the circles of the post- -uprising emigration. Inasmuch as the traditions of Polish schools and centres of technical knowledge and national engineers are fostered in the traditions of technical education, railroad and national road construction and popularised in local historical periodicals, today’s Poles are hardly aware of the efforts, scale and accomplishments of our engineers in exile. Władysław Folkierski belongs to a group of outstanding Polish engineers and scientists of his era. He contributed to the education of hundreds of Polish engineers, and played a significant role in the development of technical schooling and railroad system in Peru. When necessary, he participated in uprisings, defended Paris and build defensive fortifications around Lima. It is worth adding that he was not alone in his mission, since many Polish engineers shared similar fates.

Słowa kluczowe

PL

Folkierski Władysław; historia transportu; polscy uczeni

EN

Folkierski; history of transport; Polish scientists

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 1
• Strony: 29--35
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Krych A.

• Instytut Inżynierii Lądowej Politechniki Poznańskiej, Pl. Marii Skłodowskiej Curie 5, 60-965 Poznań

Bibliografia

• 1. Bartkowiak D., Ernest Malinowski – konstruktor kolei transandyjskiej, Zakład Badań Narodowościowych PAN, Poznań 1996.
• 2. Dom Szkoły Wyższej Polskiej w Paryżu, Wiadomości Polskie, nr 46 z 10.11.1858
• 3. Folkierski W., Towarzystwo Nauk Ścisłych w Paryżu. Jego początki i rozwój, w: „Prace matematyczno-fizyczne”, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, 1895, t. 6 nr 1.
• 4. Galessio E., Ferrocarriles del Perú: Un viaje a través de su Historia, Perutren on October 9, 2009.
• 5. Gandhi K., Verrugas Viaduct and its Reconstruction. Peru, South America, Gandhi Engineering Inc., New York City, 2013.
• 6. Inżynierowi Ernestowi Malinowskiemu w setną rocznicę śmierci, „Zeszyty Naukowo-Techniczne Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie”, Monografia, tom 4, Kraków 1999.
• 7. Konarska-Pabiniak B., Franciszek Ksawery Wakulski – polski inżynier w Peru, „Notatki Płockie”, 2011, 56/4 (229).
• 8. Orłowski B., Osiągnięcia inżynierskie Wielkiej Emigracji, Wyd. ICHNOiT PAN, Warszawa 1992.
• 9. Piłatowicz J. (red), Inżynierowie Polscy XIX i XX wieku, Tom VII. 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki, Polskie Towarzystwo Historii Techniki, Retro Art, Warszawa 2001.
• 10. Pradelle M., Władysław Folkierski w Peru, PAN, Komitet Badań nad Migracjami, 2014.
• 11. Quiroz, Alfonso W., Corrupt Circles: A history of Unbound Graft In Peru. Johns Hopkins University Press, 2008.
• 12. Skwarczyński J., Rozwój sieci kolejowej pod zaborem austriackim, Inżynier Kolejowy, nr 8–9, 1926 (reprint internetowy, dostęp 02.11.2015 w: http://maronkolej.strefa.pl/pkp/tajne/austria.htm
• 13. Soria Lopez J.I., Historia de la UNI, Vol. 1: Los anos fundacionales (1876–1909), UNI, Editorial Universitaria, 2012.
• 14. Wspomnienia pozgonne. Władysław Folkierski. Inżynier, „Przegląd Techniczny”, 1904.,
• 15. Zegarra L.F., Railroads In Peru: How Important Were They? W: Revista, Dessarrollo y Sociedad 68/ semestr II, 2011.
• 16. Zamoyski A. Święte szaleństwo. Romantycy, patrioci, rewolucjoniści. 1776–1871. Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2015.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.